Nước đậu đen là loại thức uống quen thuộc, thanh mát, giàu dinh dưỡng và được nhiều người ưa dùng, nhất là trong mùa hè. Đậu đen chứa nhiều protein, chất xơ, vitamin và khoáng chất, giúp thanh nhiệt, hỗ trợ giảm cân, tốt cho tim mạch và làn da. Tuy nhiên, không phải ai cũng phù hợp để uống nước đậu đen thường xuyên. Hơn nữa nếu nấu và sử dụng sai cách cũng có thể gây hại cho sức khỏe.
1. Những người nên hạn chế uống nước đậu đen
1.1. Người có hệ tiêu hóa yếu
Đậu đen giàu chất xơ và protein thực vật, nếu đường ruột yếu hoặc đang mắc bệnh viêm dạ dày, hội chứng ruột kích thích, ăn uống khó tiêu… thì việc uống nước đậu đen có thể gây đầy bụng, chướng hơi, khó tiêu. Nguyên nhân là do hàm lượng chất xơ cao khiến hệ tiêu hóa phải hoạt động nhiều hơn, dễ dẫn đến khó chịu.
1.2. Người bị bệnh thận
Đậu đen chứa nhiều kali và phốt pho. Đối với người bị suy thận hoặc chức năng thận kém, việc dung nạp quá nhiều khoáng chất này có thể khiến thận phải làm việc quá tải, dẫn đến tích tụ chất độc trong máu và gây biến chứng.
1.3. Người đang dùng thuốc đặc trị
Một số hoạt chất trong đậu đen có thể làm giảm khả năng hấp thu của thuốc, đặc biệt là thuốc kháng sinh, thuốc bổ sắt, canxi. Nếu đang trong quá trình điều trị, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống nước đậu đen.
1.4. Người bị huyết áp thấp
Đậu đen có tác dụng hỗ trợ hạ huyết áp nhẹ nhờ thành phần anthocyanin và flavonoid. Với người huyết áp vốn đã thấp, uống nhiều nước đậu đen có thể khiến huyết áp tụt xuống mức gây chóng mặt, mệt mỏi.
1.5. Phụ nữ mang thai 3 tháng đầu
Giai đoạn đầu thai kỳ, cơ thể phụ nữ thường nhạy cảm. Nước đậu đen có tính mát, nếu uống quá nhiều có thể gây lạnh bụng, tiêu chảy, làm ảnh hưởng đến sự hấp thu dinh dưỡng của mẹ và bé.
2. Lưu ý khi chế biến đậu đen để tránh gây hại
Không ít người mắc sai lầm khi chế biến nước đậu đen, dẫn đến mất chất dinh dưỡng hoặc tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Dưới đây là những lưu ý quan trọng:
2.1. Phải ngâm đậu trước khi nấu
Ngâm đậu đen từ 4–6 giờ (hoặc qua đêm) giúp hạt mềm hơn, rút ngắn thời gian nấu, đồng thời loại bỏ một phần chất phytate, chất có thể cản trở hấp thu khoáng chất như sắt, kẽm, canxi. Ngâm đúng cách còn giúp giảm chất gây đầy hơi trong đậu đen.
2.2. Nên rang đậu trước khi nấu
Rang đậu đen trên lửa nhỏ đến khi có mùi thơm nhẹ giúp giảm tính hàn, làm nước đậu thơm ngon hơn và dễ tiêu hóa. Việc rang còn giúp hạn chế mùi “ngái” và giảm khả năng gây lạnh bụng.
2.3. Không nấu quá đặc hoặc uống thay nước lọc
Nước đậu đen chỉ nên uống như một loại thức uống bổ sung, không thay thế hoàn toàn nước lọc hằng ngày. Uống quá nhiều có thể khiến cơ thể mất cân bằng điện giải, làm giảm hấp thu các chất dinh dưỡng khác.
2.4. Không nấu để lâu hoặc hâm lại nhiều lần
Nước đậu đen để lâu ngoài nhiệt độ phòng rất dễ bị nhiễm khuẩn, nhất là trong môi trường nóng ẩm. Nếu để tủ lạnh, cũng chỉ nên dùng trong vòng 24 giờ. Việc hâm đi hâm lại nhiều lần không chỉ làm mất dưỡng chất mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho đường ruột.
2.5. Tránh cho quá nhiều đường
Một số người có thói quen cho nhiều đường để tăng vị ngọt. Tuy nhiên, điều này sẽ làm mất tác dụng giảm cân và thanh lọc cơ thể của nước đậu đen, thậm chí gây tăng đường huyết ở người tiểu đường.
Nước đậu đen tốt cho sức khỏe nhưng không phải “thần dược” thay thế bữa ăn hay nguồn dưỡng chất khác. Để cơ thể khỏe mạnh, bạn nên kết hợp với chế độ ăn đầy đủ rau, trái cây, protein và uống nước lọc thường xuyên.
