Thay vì tin vào truyền miệng, mỗi người cần chủ động cập nhật kiến thức đúng đắn, duy trì lối sống lành mạnh và tái khám định kỳ theo chỉ dẫn y khoa.
Nhận thức đúng chính là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe lâu dài, giữ cho trái tim và mạch máu luôn vững vàng trước áp lực của cuộc sống hiện đại. Nếu tiếp tục tồn tại, sẽ khiến người bệnh bỏ lỡ “cơ hội vàng” trong việc kiểm soát và phòng ngừa biến chứng.
Theo thống kê từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh huyết áp cao hiện ảnh hưởng tới hơn 1 tỷ người trên toàn cầu và là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các biến chứng tim mạch nghiêm trọng như đột quỵ hay nhồi máu cơ tim.
Dù y học đã có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị, nhưng thực tế vẫn có rất nhiều trường hợp không được phát hiện kịp thời. Nguyên nhân lớn nằm ở việc người bệnh chưa hiểu đúng, thậm chí rơi vào những lầm tưởng tai hại.
Dưới đây là 7 quan niệm sai lầm phổ biến nhất mà nhiều người Việt vẫn đang mắc phải:
1. Chỉ người lớn tuổi mới bị huyết áp cao
Một trong những hiểu lầm cố hữu là huyết áp cao chỉ xảy ra ở người già. Thực tế, bệnh có thể xuất hiện ở bất kỳ lứa tuổi nào, kể cả người trẻ, thậm chí thanh thiếu niên.
Nghiên cứu trên Tạp chí Tim mạch Hoa Kỳ từng cho thấy, thói quen ít vận động, ăn nhiều đồ chế biến sẵn và căng thẳng kéo dài khiến tỷ lệ người dưới 35 tuổi mắc tăng huyết áp ngày càng gia tăng.
2. Không có triệu chứng tức là không bị bệnh
Rất nhiều người nghĩ rằng huyết áp cao luôn đi kèm dấu hiệu rõ rệt như đau đầu, chóng mặt, mặt đỏ bừng… Tuy nhiên, phần lớn trường hợp bệnh diễn tiến âm thầm và không có triệu chứng đặc trưng.
Chính vì vậy, huyết áp cao thường được gọi là “kẻ giết người thầm lặng”. Đến khi biến chứng xảy ra, người bệnh mới nhận ra thì đã quá muộn.
Đây cũng là lý do bác sĩ luôn khuyến cáo mọi người, dù thấy cơ thể hoàn toàn bình thường, vẫn nên kiểm tra huyết áp đều đặn để sớm phát hiện bất thường.
3. Bị huyết áp cao chỉ cần uống thuốc khi thấy mệt
Một sai lầm thường gặp là người bệnh tự ý ngưng thuốc khi cảm thấy khỏe hơn, hoặc chỉ uống khi thấy có dấu hiệu mệt mỏi.
Trên thực tế, thuốc huyết áp được chỉ định nhằm kiểm soát ổn định chỉ số huyết áp trong thời gian dài, chứ không phải điều trị tức thì như thuốc giảm đau.
Việc ngắt quãng hoặc bỏ thuốc đột ngột có thể khiến huyết áp tăng vọt trở lại, làm tăng nguy cơ đột quỵ.
4. Không cần kiêng khem quá nhiều vì chỉ số huyết áp “tạm ổn”
Nhiều người khi được đo huyết áp thấy chỉ số ở mức “gần như bình thường” thì lập tức yên tâm, thậm chí bỏ qua chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh.
Tuy nhiên, huyết áp cao là bệnh mạn tính, không thể “chữa khỏi” hoàn toàn mà chỉ có thể kiểm soát.
Do đó, chế độ ăn nhạt, nhiều rau xanh, hạn chế chất béo xấu và duy trì vận động hằng ngày là “liều thuốc” tự nhiên giúp bảo vệ tim mạch lâu dài.
5. Cà phê và trà luôn làm huyết áp tăng cao
Một quan niệm khá phổ biến là uống cà phê hay trà sẽ làm tăng huyết áp nghiêm trọng. Trên thực tế, tác động này phụ thuộc vào từng cơ địa.
Một số nghiên cứu cho thấy caffein có thể khiến huyết áp tăng tạm thời trong vài giờ, nhưng không hẳn gây nguy cơ lâu dài nếu uống với lượng vừa phải.
Vấn đề đáng lo hơn chính là các loại đồ uống chứa đường và chất béo đi kèm như cà phê sữa ngọt, trà sữa…
Chúng mới thực sự góp phần gây béo phì và tăng nguy cơ tim mạch. Điều quan trọng là kiểm soát liều lượng và ưu tiên cà phê/ trà nguyên chất, không lạm dụng quá nhiều trong ngày.
6. Tập thể dục càng nặng càng tốt cho huyết áp
Không ít người nghĩ rằng càng tập luyện với cường độ cao thì huyết áp sẽ càng ổn định. Tuy nhiên, đối với bệnh nhân tăng huyết áp, tập luyện sai cách thậm chí có thể gây phản tác dụng.
Các bài tập nặng như nâng tạ quá sức, chạy nước rút kéo dài hoặc vận động đột ngột có thể khiến huyết áp tăng vọt, tiềm ẩn rủi ro cho tim mạch.
Thay vào đó, bác sĩ khuyến nghị nên chọn hình thức vận động vừa sức như đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội hay yoga.
7. Huyết áp cao không quá nguy hiểm, chỉ cần để ý một chút
Một lầm tưởng khác khiến nhiều người chủ quan là cho rằng huyết áp cao “không quá đáng sợ”.
Thực tế, tăng huyết áp kéo dài chính là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong sớm do bệnh tim mạch. Nó có thể làm hỏng mạch máu, ảnh hưởng đến tim, thận, não và mắt.
Theo WHO, cứ ba người trưởng thành thì có một người mắc tăng huyết áp, và nhiều ca tử vong liên quan trực tiếp đến sự thiếu kiểm soát căn bệnh này.
Việc coi thường, không điều trị và không duy trì lối sống khoa học chính là nguyên nhân khiến tỷ lệ bệnh ngày một tăng cao.
