Loại hạt được mệnh danh là “vua sắt” không chỉ mang lại giá trị dinh dưỡng vượt trội với hàm lượng protein cao hơn cả trứng, mà còn là một lựa chọn tuyệt vời để giải nhiệt trong những ngày hè oi ả. Tuy nhiên, có 5 nhóm người cần thận trọng.
Bác sĩ Chuyên khoa I Bùi Thị Yến Nhi, công tác tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM, cho biết đậu đen là một loại thực phẩm thuộc họ đậu, nổi bật với giá trị dinh dưỡng và những lợi ích sức khỏe phong phú, trở thành lựa chọn ưa chuộng của nhiều người. Loại đậu này chứa một loạt các chất dinh dưỡng quan trọng như protein, anthocyanin, canxi, magie, cùng với một số vitamin nhóm B.
Trong y học cổ truyền, đậu đen, hay còn được gọi là hắc đậu, có vị ngọt, tính chất bình hòa và không gây độc. Nó có khả năng bổ thận, hỗ trợ tiêu hóa, lợi tiểu, giảm phù nề, và giúp thanh nhiệt, giải độc. Đậu đen thường được sử dụng trong điều trị các bệnh như âm hư, khát nước, chóng mặt, thị lực suy giảm do thận yếu, tiểu tiện thường xuyên, đau lưng, mệt mỏi và ra nhiều mồ hôi. Thêm vào đó, nước đậu đen còn hỗ trợ cải thiện tình trạng tóc khô, ngăn ngừa tóc bạc sớm và tăng cường thị lực.
Đậu đen thường được sử dụng trong điều trị các bệnh như âm hư, khát nước, chóng mặt, thị lực suy giảm do thận yếu, tiểu tiện thường xuyên, đau lưng, mệt mỏi và ra nhiều mồ hôi
Các nghiên cứu khoa học cho thấy đậu đen có tác dụng lợi tiểu, ngăn ngừa tình trạng phù nề, đồng thời cải thiện hoạt động của ruột và điều trị táo bón. Ngoài ra, với hàm lượng chất chống oxy hóa phong phú, đậu đen giúp loại bỏ các gốc tự do trong cơ thể, nâng cao hệ miễn dịch, hỗ trợ sắc đẹp và chăm sóc mắt. Đặc biệt, nước đậu đen cũng được coi là thức uống có lợi cho phụ nữ sau sinh, giúp kích thích tiết sữa, và rất thích hợp cho những người làm việc văn phòng ít vận động.
Theo bác sĩ Yến Nhi, đậu đen cung cấp canxi và magie, giúp cải thiện sức khỏe xương và ngăn ngừa loãng xương. Loại thực phẩm này rất giàu isoflavone và lecithin, có tác dụng tích cực trong việc chống xơ vữa động mạch và giảm cholesterol xấu. Hơn nữa, chất xơ trong đậu đen cũng hỗ trợ làm giảm mức cholesterol và ngăn ngừa các bệnh tim mạch.
Bác sĩ Yến Nhi khuyến nghị, mỗi ngày nên uống từ một đến hai cốc nước đậu đen là đủ, nhưng cũng cần chú ý bổ sung thêm nước lọc. “Lượng nước đậu đen hàng ngày không nên vượt quá 1/3 tổng lượng nước cần thiết, tức là người lớn chỉ nên tiêu thụ dưới 500ml nước đậu đen thì sẽ đạt hiệu quả tốt nhất,” bác sĩ Nhi nhấn mạnh.
Dưới đây là những lưu ý quan trọng cho những người nên cẩn trọng khi tiêu thụ nước đậu đen:
Người có lượng axit uric cao
Những bệnh nhân có mức axit uric trong máu cao không nên sử dụng nước đậu đen. Bởi vì hàm lượng purine trong đậu đen tương đối lớn, purine sẽ được chuyển hóa thành axit uric trong cơ thể. Do đó, những người mắc bệnh gút hoặc có chỉ số axit uric cao cần thận trọng để tránh làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.
Những bệnh nhân có mức axit uric trong máu cao không nên sử dụng nước đậu đen
Người dễ bị đầy hơi
Mặc dù nguy cơ đầy hơi khi tiêu thụ nước đậu đen thấp hơn so với ăn trực tiếp, nhưng nước đậu đen vẫn có thể chứa oligosaccharide khó tiêu. Những ai dễ bị chướng bụng, đau bụng hoặc có triệu chứng khó tiêu nên thận trọng khi uống.
Bệnh nhân suy thận
Đối với người có chức năng thận suy giảm (eGFR dưới 60ml/ph/1.73m² da), khả năng bài tiết ion kali kém hơn bình thường. Nước đậu đen có chứa nhiều kali, vì vậy việc tiêu thụ quá mức có thể dẫn đến tăng kali máu, gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, yếu sức, tê bì, rối loạn nhịp tim và tức ngực.
Phụ nữ mang thai sớm
Trong giai đoạn đầu của thai kỳ, phụ nữ nên tránh uống nước đậu đen do trong đậu đen có chứa estrogen tự nhiên (isoflavone), có thể gây kích thích co bóp tử cung.
Người có tiền sử dị ứng
Những người có phản ứng dị ứng với các loại đậu được khuyên không nên uống nước đậu đen để tránh phản ứng nghiêm trọng như ngứa da, phù nề và sưng tấy trong miệng và họng.
Ngoài ra, tránh uống nước đậu đen ngay trước khi đi ngủ, vì đặc tính lợi tiểu của nó có thể gây ra tình trạng tiểu đêm nhiều lần, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
