1. Đóng đủ 20 năm BHXH rồi chờ nghỉ hưu?
Nhiều người lao động đi làm và đã đóng bảo hiểm xã hội từ sớm. Nên khi chưa đến 40 tuổi, nhiều người đã đóng đủ bảo hiểm xã hội được 20 năm. Nếu dừng đóng bảo hiểm xã hội tiếp và chờ nghỉ hưu, người lao động sẽ được hưởng những quyền lợi và chịu thiệt thòi gì?
1.1. Quyền lợi
Một số quyền lợi mà người lao động nghỉ việc chờ đến tuổi nghỉ hưu là:
- Hưởng trợ cấp thôi việc
Theo quy định tại Điều 46 Bộ luật Lao động năm 2019, nếu đã làm việc liên tục cho người sử dụng lao động từ đủ 12 tháng trở lên thì khi nghỉ việc theo đúng luật, người lao động sẽ có cơ hội được nhận trợ cấp thôi việc.
Số tiền trợ cấp thôi việc được tính theo công thức sau:
Tiền trợ cấp thôi việc = ½ x Số năm làm việc tính hưởng trợ cấp thôi việc x Tiền lương được tính trợ cấp
Trong đó:
+ Thời gian tính trợ cấp thôi việc = Tổng thời gian làm việc thực tế - Thời gian tham gia bảo hiểm thất nghiệp - Thời gian làm việc đã được chi trả trợ cấp thôi việc.
+ Tiền lương để tính trợ cấp = Tiền lương bình quân của 06 tháng liền kề theo hợp đồng lao động trước khi người lao động thôi việc.
- Hưởng trợ cấp thất nghiệp
Theo Điều 49 Luật Việc làm năm 2013, người lao động đã đóng bảo hiểm thất nghiệp từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng lao động thì người lao động sẽ được nhận trợ cấp thất nghiệp.
Người lao động cần nộp hồ sơ hưởng chế độ thất nghiệp trong thời gian 3 tháng kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động.
Mức trợ cấp thất nghiệp được tính như sau:
Mức trợ cấp thất nghiệp theo tháng = 60% x Số tiền lương bình quân đóng bảo hiểm thất nghiệp 6 tháng liền kề trước khi thất nghiệp.
Trong đó, thời gian được hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính như sau:
+ Thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp từ 12-36 tháng sẽ được hưởng 3 tháng trợ cấp
+ Đóng thêm 12 tháng thì sẽ được hưởng thêm 1 tháng trợ cấp
+ Thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp tối đa 12 tháng.
- Hưởng lương hưu mỗi tháng khi đủ tuổi
Người lao động đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên, khi đến độ tuổi nghỉ hưu sẽ được hưởng lương hưu hàng tháng.
Căn cứ Điều 56 Luật BHXH năm 2015, mức hưởng lương hưu sẽ được tính như sau:
Lương hưu/ tháng = tỷ lệ hưởng x mức bình quân tiền lương/ thu nhập đóng BHXH
Tỷ lệ hưởng đối với mức đóng BHXH đủ 20 năm là:
+ Lao động nữ: 55%.
+ Lao động nam: 45%.
1.2 Thiệt thòi
Nếu người lao động chỉ đóng 20 năm BHXH thì mức hưởng lương hưu hàng tháng sẽ tương đối thấp.
+ Nam được hưởng 45% mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH.
+ Nữ được hưởng 55% mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH.
2. Đóng BHXH trên 20 năm vẫn được nhận BHXH một lần
Khoản 1, Điều 70 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) quy định về việc hưởng BHXH một lần như sau:
-
Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH. Nếu không nhận BHXH một lần, người lao động có thể lựa chọn hưởng trợ cấp hằng tháng theo Điều 23 của Luật.
-
Ra nước ngoài định cư.
-
Mắc các bệnh nặng như ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS.
-
Có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc là người khuyết tật đặc biệt nặng.
-
Có thời gian đóng BHXH trước khi Luật có hiệu lực, sau 12 tháng không còn tham gia BHXH bắt buộc và không tham gia BHXH tự nguyện, đồng thời thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm.
-
Trường hợp phục viên, xuất ngũ, thôi việc theo các quy định tại điểm d, đ, e khoản 1 Điều 2, không còn tham gia BHXH bắt buộc, không tham gia BHXH tự nguyện và không đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Tóm lại: Người lao động đã đóng BHXH trước ngày 1/7/2025, sau 12 tháng nghỉ việc mà không tham gia BHXH nữa, đồng thời thời gian đóng chưa đủ 20 năm, vẫn được nhận BHXH một lần.
