Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất và đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc lọc độc tố, chuyển hóa chất dinh dưỡng, sản xuất mật và hỗ trợ tiêu hóa. Tuy nhiên, gan thường rất thầm lặng cho tới khi bệnh nặng, nhiều người mới giật mình. lại là cơ quan “trầm lặng”, thường không có triệu chứng rõ rệt khi mới tổn thương. Những dấu hiệu dưới đây hay xuất hiện vào buổi tối thường hay bị bỏ qua nhưng thực sự chúng là lời cảnh báo bệnh gan.
1. Mất ngủ hoặc hay tỉnh giấc giữa đêm
Một trong những dấu hiệu phổ biến của gan suy yếu là tình trạng mất ngủ kéo dài hoặc thường xuyên tỉnh giấc vào khoảng 1–3 giờ sáng. Đây là khung giờ gan hoạt động mạnh nhất để đào thải độc tố. Nếu gan gặp vấn đề, quá trình thải độc bị gián đoạn, dẫn đến cơ thể bồn chồn, khó ngủ hoặc giật mình thức giấc giữa đêm.
Nhiều người thường chủ quan cho rằng dấu hiệu đó là do căng thẳng hay thói quen sinh hoạt. Tuy nhiên, nếu hiện tượng này kéo dài dù đã cải thiện môi trường ngủ và tinh thần thì cần cân nhắc đến chức năng gan.
2. Đổ mồ hôi đêm và nóng trong người
Gan suy yếu khiến quá trình điều hòa nhiệt độ và đào thải độc tố gặp trở ngại. Hậu quả là cơ thể bị tích tụ nhiệt bên trong, dẫn đến tình trạng hay bị đổ mồ hôi ban đêm, cảm giác nóng trong người, nóng gan, thậm chí nổi mẩn ngứa vào buổi tối. Một số người còn cảm thấy bức bối, không thể đắp chăn khi ngủ, dù thời tiết mát mẻ.
Hiện tượng này nếu đi kèm với da sạm, hơi thở có mùi, nước tiểu sẫm màu thì càng cảnh báo nghi ngờ về gan suy yếu.
3. Khô miệng và khát nước vào ban đêm
Người có chức năng gan kém thường cảm thấy khô miệng, khát nước nhiều hơn về đêm. Nguyên nhân là do gan không đủ khả năng giữ cân bằng chất lỏng và điện giải, đồng thời quá trình lọc máu, giải độc bị ảnh hưởng khiến cơ thể bị “nhiễm độc nhẹ”, làm tăng cảm giác khát.
Nếu hiện tượng này xảy ra thường xuyên, bạn nên đi kiểm tra chức năng gan sớm để tránh tổn thương nghiêm trọng hơn.
4. Tiểu đêm nhiều lần
Gan yếu có thể gây ảnh hưởng đến quá trình tuần hoàn máu, dẫn đến ứ đọng nước trong cơ thể, gây phù nề và tiểu đêm nhiều lần. Ngoài ra, chức năng chuyển hóa protein bị suy giảm cũng khiến sản sinh nhiều chất thải dạng nitơ, làm tăng áp lực bài tiết cho thận – hệ quả là bạn dễ bị thức giấc vì nhu cầu đi tiểu ban đêm.
Nếu tình trạng tiểu đêm xuất hiện dù bạn không uống nhiều nước trước khi ngủ và không mắc bệnh lý tiết niệu thì rất có thể gan đang phát tín hiệu cảnh báo.
5. Ngứa hoặc nổi mẩn về đêm
Khi gan suy yếu thì mật không được tiết ra đủ để tiêu hóa chất béo. Mật bị tích tụ lại trong máu có thể gây ra hiện tượng ngứa ngáy, đặc biệt vào ban đêm – khi cơ thể nằm nghỉ, tuần hoàn máu chậm lại khiến độc tố tích tụ rõ rệt hơn.
Một số người còn xuất hiện mẩn đỏ, nổi sẩn ngứa, thậm chí là mụn nhọt ở lưng, ngực hoặc cánh tay. Đây là biểu hiện rõ nét cho thấy gan đang bị “quá tải” trong việc loại bỏ độc tố khỏi cơ thể.
6. Đau tức vùng hạ sườn phải vào buổi tối
Gan nằm ở phía bên phải ổ bụng, dưới khung xương sườn. Khi gan bị viêm hoặc phình to do nhiễm độc, gan nhiễm mỡ, xơ gan, viêm gan virus..., bạn có thể cảm thấy đau âm ỉ hoặc tức nặng vùng hạ sườn phải, đặc biệt vào buổi tối hoặc khi nằm nghiêng bên phải.
Tuy triệu chứng này dễ bị nhầm lẫn với đau dạ dày hoặc co thắt cơ, nhưng nếu đi kèm với các biểu hiện như vàng da, mệt mỏi, sụt cân… thì bạn cần nhanh chóng khám chuyên khoa gan mật.
7. Mệt mỏi kéo dài, đặc biệt về chiều tối
Nếu bạn thường xuyên cảm thấy kiệt sức vào cuối ngày, thiếu năng lượng, dù không làm việc quá sức, đó có thể là dấu hiệu chức năng gan đang suy giảm. Gan không chỉ thải độc mà còn đóng vai trò dự trữ glycogen – một nguồn năng lượng cho cơ thể. Khi gan yếu, khả năng dự trữ và giải phóng năng lượng bị ảnh hưởng, khiến bạn mau mệt, khó tập trung.
Tình trạng mệt mỏi này thường rõ rệt hơn vào chiều tối, và không cải thiện kể cả khi đã ngủ đủ giấc.
Cách bảo vệ gan hiệu quả
Nếu bạn nhận thấy một hoặc nhiều dấu hiệu trên xuất hiện vào buổi tối, đừng chủ quan. Hãy chủ động đến bệnh viện để xét nghiệm men gan, siêu âm gan và kiểm tra các chỉ số liên quan. Bên cạnh đó, bạn cần:
Duy trì chế độ ăn lành mạnh: Hạn chế chất béo, đường, rượu bia; tăng cường rau xanh, thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như nghệ, tỏi, trà xanh.
Ngủ đủ giấc và giữ tinh thần thoải mái.
Vận động thường xuyên để cải thiện tuần hoàn và chuyển hóa.
Không tự ý dùng thuốc vì nhiều loại thuốc gây hại cho gan nếu lạm dụng.
