Trong ẩm thực của người Việt thì cà pháo xuất hiện khá phổ biến. Đặc biệt có thể kể tới món cà pháo muối chua, cà pháo xổi, cà pháo xào, cà pháo bung đậu... Thế nhưng việc dùng cà pháo không đúng cách sẽ có thể gây hại sức khỏe.
Bản thân trong cà pháo có chất độc, không sơ chế đúng gây hại
Cà pháo tự nhiên đã chứa solanine – một chất độc tự nhiên thường xuất hiện trong các loại rau quả thuộc họ cà như cà tím, khoai tây. Solanine có thể gây ngộ độc nếu tích tụ với liều lượng lớn trong cơ thể, gây ra các triệu chứng như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, nhức đầu, chóng mặt… Thậm chí, ở liều cao (từ 3 - 6 mg/kg thể trọng), chất này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng.
Chất này trong thực phẩm sẽ bị phân hủy khi ngâm trong nước hoặc nấu trong nhiệt độ cao, hoặc lên men đúng cachs. Thế nhưng nhiều người không biết nên sơ chế không đúng đã gây ra độc hại, thậm chí chất độc chưa đủ lớn gây ngộ độc ngay nên nhiều người càng chủ quan.
3 sai lầm phổ biến khi ăn cà pháo khiến chúng gây hại sức khỏe
Ngoài việc sơ chế không đúng thì có 3 thói quen ăn cà pháo hay gặp dưới đây cũng gây hại sức khỏe:
1. Ăn cà muối xổi (chưa đủ chua): Đây là thói quen của nhiều gia đình vì muốn ăn cà ngay trong ngày. Nhiều hàng quán phục vụ khách gấp gáp thì đã dùng giấm chua vào nhưng thực chất là cà còn chưa kịp chua.
Món cà muối xổi chưa trải qua quá trình lên men đầy đủ nên vẫn còn giữ lại hàm lượng solanine cao. Không chỉ vậy, cà còn có thể chứa hàm lượng nitrat, dưới tác động của vi sinh vật trong môi trường muối chưa đảm bảo, sẽ chuyển hóa thành nitrit – một chất có liên quan đến nguy cơ gây ung thư.
Cà muối xổi cũng thường có vị cay nồng, hăng – dấu hiệu cho thấy nó chưa lên men đủ để an toàn với sức khỏe.
2. Ăn quá nhiều cà muối trong thời gian dài: Cà pháo muối thường có vị mặn đậm, nếu ăn thường xuyên sẽ dẫn đến lượng muối nạp vào cơ thể vượt ngưỡng cho phép, gây áp lực cho thận và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, huyết áp cao, thậm chí là ung thư đường tiêu hóa.
Do đó việc dùng cà muối quá nhiều quá thường xuyên có thể âm thầm làm tổn thương sức khỏe nếu không được kiểm soát liều lượng.
3. Đựng cà muối trong thùng sơn, nhựa tái chế: Không ít gia đình vì tiết kiệm đã sử dụng các loại thùng nhựa cũ, thùng sơn đã qua sử dụng để muối dưa cà. Tuy nhiên, các loại vật dụng này thường không được sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Chúng có thể chứa chất tạo màu, dung môi hóa học, phụ gia công nghiệp... tồn dư dù đã rửa sạch nhiều lần.
Khi tiếp xúc lâu dài với cà muối có độ axit nhẹ, các chất độc trong thùng nhựa, thùng sơn có thể thôi nhiễm vào thực phẩm và đi vào cơ thể, gây ra những hệ lụy nguy hiểm như ngộ độc mãn tính, ung thư, béo phì, và các rối loạn chuyển hóa khác.
Ngoài ra việc muối cà quá mặn, nấu cà không sơ chế đúng (ngâm, luộc) cũng khiến gây hại cho sức khỏe người dùng.
Mách mẹo ăn cà pháo tốt cho sức khỏe
Dù tiềm ẩn một số rủi ro, cà pháo nếu được chế biến đúng cách vẫn là một món ăn vừa ngon miệng, vừa có lợi cho sức khỏe. Theo y học cổ truyền, cà pháo có vị ngọt, tính hàn, giúp tán huyết, tiêu viêm, nhuận tràng. Còn theo phân tích dinh dưỡng hiện đại, trong 100g cà pháo có chứa:
1,5g protein
12mg canxi
0,7mg sắt
18mg magiê
22,1mg kali
0,3mg kẽm
Để đảm bảo an toàn khi thưởng thức món cà pháo, hãy ghi nhớ một số nguyên tắc quan trọng dưới đây:
Cách ăn cà pháo an toàn:
- Ngâm và rửa kỹ cà pháo trước khi chế biến. Khi ngâm bạn sẽ thấy nhựa cà thôi vào nước, hãy bỏ nước nhựa đi
- Nếu muối cà, cần để lên men đủ độ chua, tuyệt đối không ăn khi còn cay hăng, chưa chua.
- Không ăn cà sống hoặc cà muối xổi
- Luộc chín hoặc nấu kỹ cà pháo trước khi ăn sẽ giúp giảm bớt độc tố solanine.
- Không dùng vật dụng tái chế, thùng sơn, nhựa mỏng để muối cà, nên dùng hũ thủy tinh hoặc sành sứ chuyên dụng.
- Không ăn cà đã nổi váng, có mùi lạ hoặc để quá lâu.
- Ăn đúng mùa, tránh mua cà trái vụ vì dễ chứa dư lượng hóa chất bảo quản.
- Muối cà vừa đủ không muối quá mặn, hạn chế ăn cà nén trường vì loại cà này thường dùng rất nhiều muối.
Cà pháo là món ăn dân dã gắn liền với văn hóa ẩm thực Việt Nam, nhưng đằng sau hương vị hấp dẫn ấy lại có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không biết cách sử dụng hợp lý.Bởi thế để đảm bảo món ăn ngon không độc thì bạn nên lưu ý khi sơ chế và ăn cà nhé.
