Cà phê từ lâu đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại. Không chỉ giúp tỉnh táo, tăng hiệu suất làm việc, cà phê còn được nhiều nghiên cứu ghi nhận là có lợi cho sức khỏe khi sử dụng đúng cách. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết thời điểm uống cà phê hợp lý để tránh những tác động tiêu cực đến cơ thể. Trên thực tế, nếu sử dụng cà phê sai thời điểm, bạn có thể phải đối mặt với các vấn đề về giấc ngủ, đường huyết và thậm chí là nguy cơ tim mạch.
Uống cà phê ngay sau khi ngủ dậy – lợi bất cập hại
Thói quen của nhiều người là uống một tách cà phê ngay khi thức dậy để nhanh chóng lấy lại sự tỉnh táo. Tuy nhiên, theo các chuyên gia sức khỏe, điều này có thể gây hại nhiều hơn là có lợi. Sau một đêm dài, cơ thể đang ở trạng thái đói và lượng hormone cortisol – hormone liên quan đến căng thẳng – thường đạt đỉnh trong khoảng 30-45 phút sau khi thức dậy. Việc bổ sung cà phê vào thời điểm này khiến cortisol tăng cao hơn nữa, tạo ra cảm giác căng thẳng, dễ lo âu, nổi mụn và làm rối loạn nội tiết tố.
Ngoài ra, cà phê còn kích thích hệ tiêu hóa và tuyến thượng thận khi bụng đang rỗng. Điều này có thể gây ra hiện tượng tăng đường huyết đột ngột, rồi lại tụt nhanh, khiến cơ thể cảm thấy mệt mỏi, uể oải và mất tập trung trong suốt thời gian còn lại của ngày.
Uống cà phê sau 12 giờ trưa – coi chừng ảnh hưởng giấc ngủ
Theo bác sĩ Poonam Desai, chuyên gia cấp cứu tại New York (Mỹ), việc uống cà phê sau giờ trưa có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng giấc ngủ ban đêm. Nguyên nhân là thời gian bán hủy của caffeine trong cơ thể lên tới 6 tiếng, tức là nếu bạn uống cà phê lúc 2 giờ chiều, đến 8 giờ tối vẫn còn một lượng đáng kể caffeine tồn tại trong máu.
Tình trạng mất ngủ kinh niên không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi, mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, huyết áp và đột quỵ. Một nghiên cứu công bố trên tạp chí Science Translational Medicine năm 2015 chỉ ra rằng, uống cà phê khoảng 3 giờ trước khi ngủ có thể làm chậm nhịp sinh học của cơ thể tới 40 phút, khiến bạn tỉnh táo lâu hơn và khó đi vào giấc ngủ sâu.
Vậy nên uống cà phê vào thời điểm nào là tốt nhất?
Thời điểm vàng để uống cà phê là từ 9h30 đến 11h30 sáng. Đây là lúc nồng độ cortisol trong cơ thể bắt đầu giảm, đồng nghĩa với việc caffeine có thể phát huy tối đa tác dụng mà không làm tăng hormone căng thẳng. Ngoài ra, sau bữa sáng, dạ dày đã có thức ăn nên cà phê không gây kích ứng dạ dày hay ảnh hưởng tiêu cực đến đường huyết.
Nếu bạn cần tỉnh táo để làm việc hoặc học tập, thì khoảng thời gian này chính là “khung giờ vàng” để nạp cà phê mà vẫn bảo vệ sức khỏe.
Những lưu ý quan trọng khi uống cà phê để tốt cho sức khỏe
Ngoài thời điểm, chất lượng và cách uống cà phê cũng đóng vai trò rất quan trọng. Dưới đây là một số lời khuyên hữu ích:
Ưu tiên cà phê nguyên chất: Tránh các loại cà phê pha tạp hoặc chứa phụ gia hóa học. Cà phê sạch sẽ mang lại hiệu quả cao mà không gây tổn hại đến gan, thận hoặc hệ tiêu hóa.
Hạn chế đường và sữa: Nếu bạn đang kiểm soát cân nặng hoặc có nguy cơ mắc bệnh tim mạch, nên hạn chế thêm đường và sữa đặc vào cà phê. Có thể sử dụng đường ăn kiêng hoặc các loại sữa thực vật không đường thay thế.
Không uống cà phê khi bụng đói: Như đã đề cập, caffeine kích thích mạnh lên dạ dày, có thể gây đau dạ dày, rối loạn tiêu hóa nếu dùng khi chưa ăn gì.
Không nên lạm dụng: Dù có lợi, cà phê vẫn là một chất kích thích. Mỗi ngày chỉ nên dùng từ 1–2 tách cà phê, tránh vượt quá 400mg caffeine/ngày để không gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh và tim mạch.
Cà phê là một thức uống tốt nếu được sử dụng đúng thời điểm và đúng cách. Việc uống cà phê ngay khi ngủ dậy hoặc sau buổi trưa có thể mang đến nhiều hệ lụy cho sức khỏe mà bạn không ngờ tới. Hãy điều chỉnh thói quen uống cà phê của mình để tận dụng được những lợi ích tuyệt vời mà loại đồ uống này mang lại – từ cải thiện hiệu suất công việc, tinh thần minh mẫn đến bảo vệ sức khỏe toàn diện.
