Trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam, việc ra mộ thắp hương, dâng lễ cho tổ tiên không chỉ là cách bày tỏ lòng hiếu kính mà còn là nghi lễ tâm linh giúp kết nối âm – dương, cầu cho gia đạo bình an, vượng khí bền lâu.
1. “Tứ Quả” – bốn loại quả biểu trưng cho đủ đầy, viên mãn
“Tứ Quả” được hiểu là bốn loại quả mang năng lượng lành, tượng trưng cho bốn điều phúc lớn của đời người: Phú – Quý – Thọ – Khang. Dâng đúng “Tứ Quả” khi ra mộ, đi lễ chùa hay cúng gia tiên là cách thể hiện lòng thành và mong cầu cho dòng họ, gia đạo được bình an, hanh thông. Theo truyền thống, “Tứ Quả” gồm: chuối, cam, bưởi, và mãng cầu (hoặc na).
2. Quả Chuối – Biểu tượng của sự che chở và sinh sôi
Chuối là loại quả không thể thiếu trong mọi mâm lễ Việt.
-
Ý nghĩa: Chùm chuối cong ôm ấp, tượng trưng cho bàn tay của Phật, của cha mẹ che chở con cháu.
-
Phong thủy: Chuối đại diện cho sự sinh sôi, nảy nở, phúc khí lan tỏa.
-
Khi dâng lễ: Nên chọn nải chuối xanh vừa, không dập nát, chín quá sẽ mất đi tính “dưỡng khí” trong tâm linh.
3. Quả Cam – Mang năng lượng tích cực, xua tan điều xấu
Cam tròn đầy, màu vàng cam ấm áp, tượng trưng cho vầng dương, cho phúc lộc viên mãn.
-
Ý nghĩa: Cam mang lại cảm giác tươi mới, là quả “giải khí xấu”, giúp gia đạo bình an, tránh điều không may.
-
Theo phong thủy: Quả cam đặt lên bàn thờ hoặc mang đi lễ tảo mộ giúp hóa giải sát khí, cầu bình yên cho người sống và người đã khuất.
4. Quả Bưởi – Biểu trưng cho tài lộc và đoàn viên
Bưởi là loại quả lớn, mùi hương thanh khiết, vỏ dày, ruột ngọt, nên từ lâu được xem là quả của tài lộc và viên mãn.
-
Ý nghĩa: “Bưởi tròn như trăng rằm” – tượng trưng cho sự trọn vẹn, sung túc, ấm no.
-
Tín ngưỡng: Dâng bưởi lên mộ tổ tiên thể hiện tấm lòng thành kính, mong con cháu được hưởng lộc, gia đạo thuận hòa, kết nối huyết thống bền lâu.
5. Quả Mãng Cầu (hoặc Na) – Cầu điều lành, thuận duyên
Tên gọi “mãng cầu” mang ý nghĩa may mắn ngay từ âm tiết: “Cầu” – tức là mong cầu điều tốt đẹp.
-
Ý nghĩa tâm linh: Mãng cầu tượng trưng cho sự khởi đầu thuận lợi, cầu tài, cầu lộc, cầu phúc, cầu an.
-
Phong thủy: Quả có nhiều mắt, tượng trưng cho “trăm mắt nghìn tay”, giúp soi sáng, bảo hộ gia đình khỏi những điều chẳng lành.
6. Vì sao mang “Tứ Quả” ra mộ lại giúp nhà yên ổn, tránh tai ương?
Theo dân gian, khi đi tảo mộ, mâm lễ không cần quá cầu kỳ, quan trọng nhất là tấm lòng và sự thanh tịnh. Bốn loại quả trên mang đầy đủ năng lượng ngũ hành, giúp:
-
Cân bằng âm dương nơi mộ phần, tránh tạp khí xâm nhập.
-
Kết nối phúc đức tổ tiên – người đi trước phù hộ cho con cháu.
-
Xua tà – gọi phúc: Sắc xanh (chuối), vàng (cam), trắng (bưởi), xanh nhạt (mãng cầu) hòa hợp, tượng trưng cho ngũ hành tương sinh, giúp vận nhà hanh thông.
Người xưa tin rằng, nếu mỗi khi ra mộ biết chọn “Tứ Quả” để dâng lễ, khấn bằng tâm trong sáng, thì nhà cửa sẽ thuận hòa, sức khỏe vững vàng, tài vận dồi dào, tránh được thị phi và tai ương bất ngờ.
7. Lưu ý khi dâng “Tứ Quả” ra mộ
-
Nên chọn quả tươi, lành, không dập nát.
-
Dâng lễ vào buổi sáng, tránh giờ Mùi (13h - 15h) vì đây là thời điểm âm khí nặng.
-
Khi khấn, chỉ cần nói lời thành tâm, không cần văn khấn cầu kỳ.
-
Sau khi cúng, có thể để lễ lại mộ hoặc mang về chia lộc cho các thành viên trong gia đình.
“Tứ Quả” không chỉ là mâm lễ đơn thuần, mà còn là biểu tượng của bốn đức lớn trong đời: che chở – viên mãn – tài lộc – cầu phúc. Dâng “Tứ Quả” khi ra mộ là cách nhắc nhở con cháu nhớ nguồn cội, sống thiện lành, gìn giữ phúc đức cho đời sau.
Thông tin trong bài chỉ mang tính tham khảo theo văn hóa dân gian. Khi đi lễ mộ, điều quan trọng nhất vẫn là lòng thành và tâm niệm hướng thiện.
