Hậu cung của vua chúa Trung Hoa xưa thường được nhắc đến với quy mô rất lớn như kiểu tam cung lục viện với ba ngàn mỹ nữ. Hoàng để thì chỉ có một nên tùy lúc, tùy thời điểm có thể chọn sủng ái bất cứ phi tần nào.
Tuy nhiên, các phi tần cũng đều có thời gian đến chu kỳ sinh lý nên không phải lúc nào cũng có thể hầu hạ vua. Cổ nhân Trung Hoa thường coi máu là điểm gở, điềm xui xẻo nên phi tần được chọn sủng hạnh khi “đến tháng” có thể khiến thiên tử cảm thấy mất nhã hứng. Nếu không cẩn thận, điều này có thể coi là chọc giận long nhan, nhẹ thì thất sủng, nặng thì mất mạng.
Vì vậy, các phi tần, mỹ nữ chốn hậu cũng cũng phải nghĩ ra các cách để tránh thị tẩm trong giai đoạn “đèn đỏ”.
Tìm người thay thế
Đây là cách khá liều lĩnh, có thể coi như lừa gạt nhà vua. Các phi tần sẽ dùng chiêu bài “trộm long tráo phụng”, tức là tìm một người mạo danh mình để thị tẩm.
Hậu cung của hoàng đế Trung Hoa thường rất đông. Phi tần được coi là chủ tử, không bị quản thức quá mức chặt chẽ như tầng lớp dưới nên chỉ cần không phải người được nhà vua đặc biệt sủng ái hoặc người có thân thế đặc biệt thì bản thân nhà vua, các cung nữ, thái giám trong cung không nhớ mặt một số phi tần không phải chuyện lạ.
Lợi dụng điều này, một số phi tử bị gọi đi thị tẩm trong lúc “đến tháng” sẽ liều mình tìm một người thay thế. Cách này được coi là hạ sách, ít được áp dụng vì nếu bị phát hiện hoặc bị tốt giác thì cả phi tử đó và người mạo danh đều bị coi là phạm đại tội, dối lừa thiên tử và bị khép vào hình phạt tử hình.
Dùng ký hiệu để ám chỉ
Cách này được coi là cách phổ biến, được sử dụng nhiều trong các triều đại phong kiến Trung Hoa. Khi đến tháng, các phi tử sẽ sử dụng các ký hiệu khác nhau để mọi người biết rằng mình đang trong giai đoạn không tiện để phục vụ nhà vua. Tùy theo thời kỳ, theo triều đại cụ thể mà ký hiệu này có sự khác biệt.
Các ghi chép lịch sử cho thấy, phi tần ở thời nhà Hán khi đến kỳ kinh nguyệt trang điểm bằng son phấn màu đỏ như một hình thức thông báo. Trong khi đó, mỹ nhân nhà Đường lại đeo nhẫn vàng trên tay để ám chỉ mình đang không tiện hầu hạ thiên tử.
Một số triều đại khác, phi tần sẽ mặc y phục có vạt màu đỏ để ngầm báo mình đến ngày. Cũng có có triều đại “làm lớn chuyện” bằng cách buộc các mỹ nhân “đến tháng” phải dâng tấu sớ để thông báo chuyện này với hoàng thượng.
Một trong những cách được đánh giá là tinh tế và văn minh nhất từng được sử dụng trong lịch sử các triều đại về việc thông báo phi tần đến kỳ sinh lý là treo đèn lồng đỏ ngoài cửa cung.
Công khai thông báo rút bảng tên
Trải qua nhiều triều đại phong kiến, việc quản lý hậu cung của các hoàng đế Trung Hoa cũng dần hoàn thiện, hợp lý hơn. Ở thời nhà Thanh, có một cơ quan chuyên lo liệu việc thị tẩm của nhà vua được gọi là Kính Sự phòng.
Theo đó, khi muốn chọn người thị tẩm, hoàng đế sẽ lật bảng tên của người đó. Các phi tần đến kỳ kinh nguyệt sẽ thông báo cho Kính Sự phòng. Khi đó, các thái giám làm việc ở đây sẽ ghi chép lại thông tin và rút bảng tên của phi tần ra khỏi danh sách lật thẻ bài trong vài ngày.
Kinh Sự phòng phải làm việc cẩn trọng để tránh sai sót. Nếu có vấn đề xảy ra, những người làm ở cơ quan này sẽ bị hỏi tội đầu tiên.
