Chính sách trợ cấp nghỉ hưu trước tuổi là gì?
Người lao động nghỉ hưu trước tuổi thường chịu thiệt thòi về quyền lợi hưu trí so với người đủ tuổi nghỉ hưu. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, Nhà nước quy định chế độ trợ cấp một lần nhằm hỗ trợ những đối tượng này ổn định cuộc sống.
Cụ thể, tại Nghị định 115/2015/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn liên quan, người lao động có đủ 15 năm làm việc trong điều kiện đặc biệt, khi nghỉ hưu trước tuổi theo diện không bị trừ tỷ lệ lương, sẽ được nhận trợ cấp bằng 0,5 tháng tiền lương cho mỗi năm làm việc, tính từ năm thứ nhất.
Dưới đây là 5 trường hợp tiêu biểu được hưởng chính sách hỗ trợ này.
1. Người làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm
Đây là nhóm đối tượng làm việc trong môi trường có yếu tố rủi ro cao về sức khỏe và tính mạng như: khai thác mỏ, luyện kim, hóa chất độc hại, xây dựng trên cao, lặn biển, làm việc trong hầm lò…
Theo quy định, nếu người lao động thuộc nhóm này có đủ 15 năm làm việc liên tục hoặc không liên tục trong điều kiện đặc biệt nêu trên, họ có thể nghỉ hưu sớm hơn 5 tuổi so với quy định chung và được hưởng trợ cấp một lần bằng 0,5 tháng lương cho mỗi năm làm việc.
2. Cán bộ, công chức, viên chức tinh giản biên chế
Trong quá trình sắp xếp lại bộ máy, nhiều cơ quan, đơn vị thực hiện tinh giản biên chế theo lộ trình. Những người thuộc diện dôi dư, không bố trí được công việc mới, nếu có độ tuổi nghỉ hưu trước 5 năm trở xuống, được quyền nghỉ hưu trước tuổi theo Nghị định 108/2014/NĐ-CP.
Với nhóm này, nếu đáp ứng đủ điều kiện về số năm đóng BHXH và thời gian công tác, họ sẽ được nhận trợ cấp 0,5 tháng lương cho mỗi năm làm việc có đóng BHXH, tối thiểu 15 năm đầu.
3. Người lao động dôi dư do doanh nghiệp cổ phần hóa, giải thể
Khi các doanh nghiệp Nhà nước tiến hành cổ phần hóa, sáp nhập hoặc giải thể, người lao động bị mất việc trong độ tuổi sắp nghỉ hưu (trước tối đa 5 năm), có thể được xét nghỉ hưu trước tuổi nếu đủ điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội.
Trong trường hợp này, người lao động được hưởng lương hưu mà không bị trừ tỷ lệ, đồng thời được nhận thêm khoản trợ cấp bằng 0,5 tháng lương cho mỗi năm làm việc có đóng BHXH – tính từ năm thứ nhất của quá trình công tác.
4. Quân nhân, công an, người làm việc cơ yếu chuyển ngành
Lực lượng vũ trang nhân dân như quân đội, công an, hoặc người làm công tác cơ yếu nếu có đủ 15 năm công tác trong ngành, khi chuyển ngành hoặc nghỉ hưu theo chế độ, mà chưa đủ tuổi nghỉ hưu chung, cũng có thể thuộc diện hưởng trợ cấp này.
Điều kiện kèm theo là phải có thời gian làm việc trong môi trường đặc biệt, tuân thủ đúng quy định về chuyển ngành hoặc nghỉ hưu, không vi phạm kỷ luật hay bị sa thải.
5. Người nghỉ hưu theo chế độ đặc biệt của Nhà nước
Ngoài các trường hợp trên, Nhà nước còn có những chính sách nghỉ hưu sớm đối với cán bộ, viên chức công tác tại vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo hoặc có lý do đặc biệt về sức khỏe.
Những người nghỉ hưu theo chế độ này vẫn được hưởng trọn vẹn lương hưu mà không bị giảm tỷ lệ. Đồng thời, nếu họ có từ 15 năm công tác trở lên trong điều kiện đặc biệt, cũng sẽ được hưởng trợ cấp một lần bằng 0,5 tháng lương cho mỗi năm làm việc, theo quy định tại các nghị định chuyên ngành.
Một số lưu ý khi áp dụng chính sách
Tiền lương làm căn cứ tính trợ cấp là mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 5 năm cuối cùng trước khi nghỉ hưu (đối với người đóng BHXH theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định).
Trợ cấp một lần không ảnh hưởng đến mức lương hưu hàng tháng, đây là khoản hỗ trợ riêng, chi trả cùng thời điểm bắt đầu hưởng lương hưu.
Người lao động phải có hồ sơ xác nhận đầy đủ về điều kiện công tác đặc biệt, để được xét hưởng đúng và đủ khoản trợ cấp này.
