Loài cá duy nhất ngủ 5 năm vẫn béo múp, không cần nước vẫn sống khỏe như thường

Ngủ liền 5 năm không cần ăn uống, thậm chí không sống trong nước mà vẫn béo múp, khỏe mạnh – nghe tưởng chuyện hư cấu nhưng lại hoàn toàn có thật.

Loài cá “bất tử” này tồn tại như một kỳ quan sống giữa đời thực, khiến giới khoa học nhiều lần sửng sốt vì khả năng sinh tồn khó tin. Đó chính là cá phổi châu Phi – “chiến thần ngủ đông” dưới bùn

Cá phổi (African Lungfish), đặc biệt là loài Protopterus annectens ở Châu Phi, được mệnh danh là “cỗ máy sinh tồn của tự nhiên”. Trong điều kiện môi trường khắc nghiệt – khô hạn, thiếu oxy, thiếu thức ăn, loài cá này có thể tự chôn mình xuống bùn, ngưng hoạt động và... đi ngủ suốt nhiều năm.

Không giống các loài cá thông thường cần nước để sống, cá phổi có phổi như loài bò sát, cho phép hít thở không khí trên cạn. 

Khi mùa khô đến, ao hồ cạn kiệt, chúng tiết ra chất nhầy bao quanh cơ thể, tạo một cái kén giữ ẩm rồi “ngủ đông” bên trong.
Khi mùa khô đến, ao hồ cạn kiệt, chúng tiết ra chất nhầy bao quanh cơ thể, tạo một cái kén giữ ẩm rồi “ngủ đông” bên trong.

Ngủ đông 5 năm: Không ăn, không uống vẫn... tăng cân

Các nhà khoa học ghi nhận: cá phổi có thể ngủ đông từ vài tháng đến 5 năm liên tục, tùy mức độ khô hạn. Trong thời gian đó:

  • Không hề ăn uống

  • Không cử động mạnh

  • Không bài tiết

  • Vẫn duy trì sự sống và không sụt cân rõ rệt

Bí mật nằm ở khả năng tự tiêu hóa các mô cơ ít quan trọng, kết hợp với việc giảm cực độ mọi hoạt động trao đổi chất. Điều này giúp cá duy trì năng lượng ở mức tối thiểu – vừa đủ để tồn tại nhưng không bị đói.

Và điều kỳ lạ là, khi mưa xuống, nước quay trở lại, cá phổi tỉnh dậy, bơi tung tăng như chưa từng có chuyện gì xảy ra. 

Một số con thậm chí còn “béo” hơn nhờ quá trình tích trữ mỡ hiệu quả trước lúc ngủ.
Một số con thậm chí còn “béo” hơn nhờ quá trình tích trữ mỡ hiệu quả trước lúc ngủ.

Không chỉ là sinh tồn – đây là “cỗ máy thời gian sinh học”

Khả năng ngủ đông của cá phổi được ví như một “nút tạm dừng sinh học”, tương tự như cách con người mơ ước ngủ đông để du hành không gian trong phim khoa học viễn tưởng.

Giới khoa học hiện nay đang nghiên cứu sâu hơn về cá phổi với hy vọng áp dụng vào y học, ví dụ:

  • Bảo quản nội tạng lâu hơn

  • Hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân hôn mê

  • Tìm cách kéo dài tuổi thọ bằng việc làm chậm trao đổi chất

Cá phổi châu Phi có thể ẩn mình trong lòng đất vài năm mà không ăn uống
Cá phổi châu Phi có thể ẩn mình trong lòng đất vài năm mà không ăn uống

Điểm đặc biệt chỉ cá phổi mới có:

Đặc điểm Cá phổi Châu Phi
Cơ quan hô hấp Có cả mang và phổi
Khả năng ngủ đông Từ vài tháng đến 5 năm
Môi trường sống Ao hồ châu Phi, nơi mùa khô khắc nghiệt
Cơ chế tồn tại Giảm trao đổi chất, tự tiêu mô cơ không thiết yếu
Phục hồi sau ngủ đông Nhanh chóng, khỏe mạnh, thậm chí "phát tướng"
Cá phổi châu Phi không chỉ là minh chứng sống động cho sức mạnh của thích nghi tiến hóa, mà còn là đề tài thú vị cho giới khoa học và người yêu khám phá.
Cá phổi châu Phi không chỉ là minh chứng sống động cho sức mạnh của thích nghi tiến hóa, mà còn là đề tài thú vị cho giới khoa học và người yêu khám phá.

Một loài cá bé nhỏ giữa vùng khô cằn Châu Phi, chẳng cần nước vẫn sống sót 5 năm liền, không ăn uống mà vẫn mập mạp – liệu còn gì kỳ diệu hơn thế trong tự nhiên?