Bước sang tháng 9/2025, nhiều văn bản quy phạm pháp luật quan trọng chính thức có hiệu lực, điều chỉnh trong các lĩnh vực giáo dục, giao thông, viễn thông, môi trường, an ninh mạng… Những thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động quản lý nhà nước mà còn liên quan trực tiếp đến đời sống hàng triệu người dân.
Dưới đây là 8 chính sách nổi bật có hiệu lực trong tháng 9/2025.
1. Đại học Quốc gia trực thuộc quản lý của Bộ GD&ĐT
Theo Nghị định 201/2025/NĐ-CP, từ ngày 1/9/2025, các Đại học Quốc gia trở thành cơ sở giáo dục công lập trực thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Điểm đáng chú ý:
- Đại học Quốc gia có tư cách pháp nhân, con dấu riêng in hình Quốc huy, tài khoản độc lập.
- Chức năng: đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ chất lượng cao.
- Vị trí: giữ vai trò tiên phong trong một số ngành đào tạo, hướng đến thứ hạng cao trên trường quốc tế.
2. Yêu cầu mới đối với người học và nâng hạng giấy phép lái xe
Theo Thông tư 14/2025/TT-BXD, áp dụng từ 1/9/2025, người học lái xe phải đáp ứng nhiều tiêu chí khắt khe hơn:
- Là công dân Việt Nam hoặc người nước ngoài cư trú, làm việc, học tập hợp pháp tại Việt Nam.
- Người nâng hạng giấy phép lái xe phải có thời gian lái xe an toàn nhất định (từ 2–3 năm tùy hạng).
- Người đã có giấy phép lái xe hạng B (số tự động) được phép học để cấp mới hạng B (số sàn) hoặc C1.
- Quy định mới được kỳ vọng sẽ siết chặt chất lượng đào tạo và nâng cao an toàn giao thông.
3. Phân cấp thẩm quyền cấp và thu hồi giấy phép viễn thông
Theo Thông tư 13/2025/TT-BKHCN, Bộ Khoa học & Công nghệ ủy quyền cho Cục Viễn thông thực hiện hầu hết các thủ tục liên quan đến giấy phép viễn thông, bao gồm:
- Cấp mới, gia hạn, sửa đổi, bổ sung hoặc thu hồi giấy phép.
- Giấy phép cung cấp dịch vụ có hoặc không có hạ tầng mạng.
- Giấy phép thiết lập mạng viễn thông dùng riêng, thử nghiệm mạng và dịch vụ viễn thông.
Thông tư có hiệu lực từ ngày 1/9/2025, góp phần tinh gọn thủ tục hành chính, giảm tải cho Bộ.
4. Hàng loạt quy chuẩn mới về nước thải
Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành nhiều quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, có hiệu lực từ tháng 9/2025:
- Nước thải sinh hoạt: áp dụng cho dịch vụ lưu trú, khách sạn, nhà nghỉ, ký túc xá, nhà trọ… (Thông tư 05/2025/TT-BTNMT).
- Nước thải công nghiệp: quy định chặt chẽ giới hạn các thông số ô nhiễm trước khi xả ra môi trường (Thông tư 06/2025/TT-BTNMT).
- Nước thải chăn nuôi: bắt buộc tuân thủ tiêu chuẩn trước khi đấu nối vào hệ thống xử lý nước thải đô thị, khu dân cư (Thông tư 04/2025/TT-BTNMT).
- Ngoài ra, Thông tư 41/2025/TT-BNNMT cũng đưa ra hướng dẫn ứng phó sự cố chất thải, phục hồi môi trường.
5. Quy định mới về dạy và học ngoại ngữ trong trường phổ thông
Theo Nghị định 222/2025/NĐ-CP, từ 25/9/2025, các trường phổ thông được phép:
- Tổ chức dạy một số môn học bằng ngoại ngữ, ưu tiên toán, khoa học tự nhiên, công nghệ, tin học.
- Giáo viên giảng dạy bằng ngoại ngữ phải đáp ứng yêu cầu về chuyên môn và trình độ ngoại ngữ.
- Học sinh tham gia hoàn toàn trên tinh thần tự nguyện và có thể được kiểm tra trình độ đầu vào.
- Quy định mới nhằm nâng cao chất lượng giáo dục song ngữ, chuẩn bị nguồn nhân lực hội nhập quốc tế.
6. Tăng chế tài xử phạt trong lĩnh vực an ninh mạng và mật mã dân sự
Nghị định 211/2025/NĐ-CP (hiệu lực từ 9/9/2025) bổ sung nhiều chế tài nghiêm khắc:
- Phạt 30–40 triệu đồng: không làm thủ tục sửa đổi, bổ sung giấy phép khi thay đổi tên hoặc người đại diện pháp luật.
- Phạt 40–50 triệu đồng: không duy trì đủ điều kiện cấp phép kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự.
- Phạt 50–60 triệu đồng: cung cấp thông tin sai lệch khi xin cấp phép.
- Hành vi kinh doanh không phép có thể bị phạt tối đa 180 triệu đồng, tùy giá trị hàng hóa.
7. Phụ cấp mới cho lực lượng bảo vệ công trình quốc phòng
Theo Nghị định 213/2025/NĐ-CP (hiệu lực từ 15/9/2025):
Các lực lượng bảo vệ công trình quốc phòng đặc biệt, Sở chỉ huy Bộ Quốc phòng, công trình Nhóm I loại A… sẽ được hưởng phụ cấp trách nhiệm công việc hệ số 0,2.
Một số trường hợp còn được nhận thêm 10% phụ cấp đặc thù quân sự khi thực hiện nhiệm vụ.
8. Cấm đặt tên tài khoản mạng xã hội trùng với cơ quan trong Bộ Quốc phòng
Theo Thông tư 81/2025/TT-BQP, từ ngày 15/9/2025, cá nhân, tổ chức không được đặt tên tài khoản mạng xã hội giống hoặc dễ gây nhầm lẫn với các cơ quan thuộc Bộ Quốc phòng.
Ngoài ra, các đơn vị, cá nhân trong phạm vi quản lý của Bộ phải:
- Tuân thủ quy định khi đăng ký tài khoản mạng xã hội.
- Không sử dụng thông tin liên quan đến cơ quan, đơn vị để lập tài khoản.
- Chỉ chia sẻ nguồn tin chính thống, tuyệt đối không đăng tải thông tin thuộc danh mục bí mật Nhà nước.
