Trà xanh từ lâu đã được coi là “thần dược” tự nhiên nhờ chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, cải thiện tinh thần và hỗ trợ làm đẹp da. Một tách trà xanh mỗi ngày có thể mang lại nhiều lợi ích. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể thoải mái thưởng thức loại đồ uống này. Nếu sử dụng không đúng cách hoặc uống khi cơ thể mắc một số bệnh lý, trà xanh có thể trở thành “con dao hai lưỡi”, gây hại nhiều hơn lợi.
Dưới đây là những nhóm người được chuyên gia khuyến cáo nên hạn chế, thậm chí tuyệt đối tránh xa trà xanh.
Người bị thiếu máu hoặc đang sốt
Trà xanh giàu tannin, chất này cản trở quá trình hấp thụ sắt từ thực phẩm. Với những người bị thiếu máu, việc uống trà thường xuyên sẽ khiến tình trạng mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt nặng hơn. Ngoài ra, thành phần caffeine trong trà còn làm tăng thân nhiệt, giảm hiệu quả của thuốc hạ sốt. Vì vậy, người đang sốt cũng nên tạm ngưng uống trà để cơ thể hồi phục nhanh hơn.
Phụ nữ mang thai và cho con bú
Nhiều bà bầu có thói quen uống trà để giảm mệt mỏi, song đây là việc làm tiềm ẩn nguy cơ. Caffeine và tannin trong trà có thể ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của thai nhi, thậm chí làm tăng nguy cơ thiếu máu thai kỳ. Đối với phụ nữ đang cho con bú, uống trà đặc khiến caffeine đi vào sữa mẹ, làm trẻ khó ngủ, hay quấy khóc. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo bà bầu và mẹ cho con bú nên thay trà xanh bằng nước lọc hoặc các loại thảo mộc an toàn như hoa cúc, lá tía tô.
Trẻ nhỏ dưới 3 tuổi
Hệ tiêu hóa và máu của trẻ nhỏ rất nhạy cảm. Axit tannic trong trà khi kết hợp với sắt có thể tạo phản ứng bất lợi, gây thiếu máu ở trẻ. Ngoài ra, caffeine khiến hệ thần kinh non nớt bị kích thích, làm trẻ mất ngủ, bồn chồn. Vì vậy, tuyệt đối không nên cho trẻ dưới 3 tuổi uống trà xanh, dù chỉ là vài ngụm.
Người mắc bệnh tim mạch, cao huyết áp
Đối với bệnh nhân có nhịp tim nhanh hoặc bệnh động mạch vành, trà xanh giống như “chất kích thích ngầm”. Caffeine và theophylline làm tăng nhịp tim, gây hồi hộp, khó thở. Nếu uống trà đậm đặc, người bị cao huyết áp sẽ dễ đối mặt với tình trạng tăng huyết áp đột ngột. Đây là nhóm đối tượng cần đặc biệt thận trọng khi uống trà, chỉ nên dùng lượng rất ít và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Người bị táo bón, loét dạ dày
Một trong những tác dụng phụ ít ai biết của trà xanh là gây co niêm mạc dạ dày và đường ruột. Điều này khiến người bị táo bón càng khó tiêu, bệnh tình nặng hơn. Với bệnh nhân loét dạ dày, việc uống trà lại càng nguy hiểm vì làm tăng tiết axit, khiến vết loét khó lành. Thay vì uống trà, người bệnh nên bổ sung nước ấm hoặc các loại nước ép rau củ để cải thiện tiêu hóa.
Người mắc bệnh gan, sỏi tiết niệu
Gan là cơ quan chính chuyển hóa caffeine và nhiều hoạt chất trong trà. Khi gan yếu, việc nạp quá nhiều trà sẽ làm tăng gánh nặng, khiến gan tổn thương nặng hơn. Người bị sỏi tiết niệu cũng cần tránh trà xanh bởi axit oxalic trong trà có thể kết hợp với canxi, hình thành thêm sỏi, gây đau đớn và khó chịu.
Người suy nhược thần kinh, mất ngủ
Uống một tách trà vào ban ngày giúp tỉnh táo, tập trung hơn. Nhưng nếu uống vào buổi tối, caffeine sẽ khiến hệ thần kinh bị kích thích quá mức, dẫn tới khó ngủ, ngủ chập chờn. Với những người vốn đã mất ngủ hoặc suy nhược thần kinh, trà xanh chẳng khác nào “chất kích thích”, khiến tình trạng bệnh trầm trọng thêm. Vì vậy, nhóm người này nên kiêng hoàn toàn hoặc chỉ uống vào buổi sáng.
Người suy dinh dưỡng hoặc loãng xương
Trà xanh có khả năng phân giải chất béo, giúp giảm cân hiệu quả. Tuy nhiên, với người suy dinh dưỡng, điều này lại là “con dao hai lưỡi”, khiến cơ thể càng thiếu năng lượng. Ngoài ra, uống nhiều trà làm giảm khả năng hấp thụ canxi, tăng bài tiết canxi qua nước tiểu, lâu dần dẫn đến loãng xương.
Những thời điểm tuyệt đối không nên uống trà
Ngay cả với người khỏe mạnh, uống trà cũng cần đúng thời điểm. Các chuyên gia khuyến cáo:
- Không uống trà khi đói bụng: dễ gây cồn cào, chóng mặt, buồn nôn.
- Không uống trà ngay sau khi ăn: vì tannin làm cản trở hấp thụ sắt và protein.
- Không uống trà cùng thuốc: một số hoạt chất trong trà có thể phản ứng với thuốc, làm giảm tác dụng điều trị.
- Không uống trà quá đặc hoặc quá muộn trong ngày: dễ gây mất ngủ và rối loạn tiêu hóa.
Trà xanh chỉ thực sự tốt khi được sử dụng đúng cách. Người khỏe mạnh có thể uống 1–2 tách trà mỗi ngày, ưu tiên trà loãng, uống vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều. Nếu thuộc nhóm đối tượng “đại kỵ” kể trên, bạn nên hạn chế hoặc tìm đến các loại nước thay thế an toàn hơn.
