Báo Tuổi Trẻ đưa tin Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) mới đây đã đưa ra khuyến cáo đối với các bậc phụ huynh về việc không nên chia sẻ giấy khen, bảng điểm hay các thành tích học tập của con em mình trên mạng xã hội.
Là cha mẹ thì đều có mong muốn được tự hào về con nhưng việc đưa những thông tin lên mạng xã hội có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng liên quan đến lộ lọt thông tin cá nhân và an ninh mạng.
Vì sao không nên khoe giấy khen của trẻ lên mạng?
Trên thực tế, giấy khen, bảng điểm hay bằng khen của học sinh thường chứa rất nhiều dữ liệu cá nhân quan trọng như: họ tên đầy đủ, năm sinh, trường lớp, khuôn mặt của trẻ và thậm chí là mã số học sinh. Đây đều là những thông tin nhạy cảm, có thể bị các đối tượng xấu lợi dụng để phục vụ cho nhiều hành vi bất chính.
Một khi dữ liệu cá nhân của trẻ bị công khai trên môi trường mạng, các đối tượng gian có thể dễ dàng thu thập, phân tích và sử dụng nhằm lừa đảo, giả danh hoặc thậm chí là xâm hại. Đã có không ít trường hợp phụ huynh bị gọi điện lừa chuyển tiền vì tin con gặp tai nạn, đang cấp cứu, hoặc phải đóng học phí gấp. Thủ đoạn tinh vi, đánh đúng tâm lý lo lắng khiến nhiều người rơi vào bẫy mà không kịp trở tay.
Nguy cơ trẻ bị xâm hại và ảnh hưởng tâm lý
Không chỉ dừng lại ở lừa đảo, việc khoe thành tích học tập công khai còn có thể khiến trẻ em trở thành nạn nhân của các hành vi xâm hại như dụ dỗ, quấy rối, hoặc bị ghép ảnh vào các nội dung phản cảm nhằm bôi nhọ danh dự.
Trong thời đại công nghệ số, dữ liệu cá nhân có thể bị tổng hợp nhanh chóng để tạo nên hồ sơ ảo phục vụ cho những mục đích phi pháp. Thậm chí, chỉ từ một tấm ảnh giấy khen, các đối tượng có thể suy ra nơi ở, thói quen sinh hoạt hay mối quan hệ của trẻ – một mối nguy không thể xem nhẹ.
Ngoài ra, áp lực từ mạng xã hội cũng là một vấn đề đáng lưu tâm. Khi trẻ thấy thành tích của mình bị đem ra so sánh, thậm chí bị đánh giá hoặc bình luận trái chiều trên mạng, các em có thể rơi vào trạng thái tự ti, căng thẳng. Áp lực về thành tích nếu không được kiểm soát tốt sẽ ảnh hưởng đến tâm lý, niềm vui học tập và sự phát triển toàn diện của trẻ.
Làm sao để chia sẻ thành tích của con một cách an toàn?
HCDC khuyến cáo các bậc cha mẹ nên hạn chế tối đa việc đăng tải công khai các giấy khen, bảng điểm hay tài liệu học tập có chứa thông tin cá nhân của trẻ. Nếu thật sự muốn chia sẻ niềm tự hào về con cái, phụ huynh nên:
- Che mờ hoặc làm ẩn thông tin nhạy cảm như họ tên, ngày sinh, lớp học, mã số học sinh, tên trường học…
- Chia sẻ trong các nhóm kín, chỉ dành cho người thân, bạn bè thân thiết.
- Không gắn thẻ (tag) công khai con em vào các bài đăng trên mạng xã hội.
- Thường xuyên rà soát và điều chỉnh chế độ bảo mật trên các nền tảng mạng xã hội.
Những lưu ý khi đăng tải thông tin về con lên mạng xã hội
Mạng xã hội ngày nay phát triển mạnh mẽ và hầu như người lớn nào cũng dùng. Chúng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Do đó khi cha mẹ đăng bất cứ thông tin gì liên quan tới con cái, gia đình mình cần chú ý tránh để lộ lọt thông tin cá nhân, cơ quan, địa chỉ nhà, trường học...
Khi đăng ảnh của con cũng nên chú ý tránh việc đăng nhiều, hạn chế những hình ảnh rõ nét vì có thể biến trẻ rơi vào tầm ngắm của tội phạm. Hãy tránh đưa những chuyện về trẻ bởi nhiều trẻ khi lớn lên, chúng biết thông tin sẽ không thích, không cảm thấy được cha mẹ tôn trọng.
Giữ gìn sự an toàn thông tin cá nhân không chỉ là trách nhiệm của người lớn mà còn là hành động thiết thực để bảo vệ sự an toàn và phát triển lành mạnh của trẻ em trong môi trường số. Mỗi bậc phụ huynh cần là người sử dụng mạng xã hội có trách nhiệm, hiểu rõ ranh giới giữa tự hào cá nhân và quyền riêng tư của con cái.
Hãy bắt đầu từ những điều nhỏ nhất – đừng để một chiếc giấy khen vô tình trở thành “manh mối” dẫn đường cho các hành vi tiêu cực. Chia sẻ yêu thương đúng cách là món quà vô giá dành cho con trẻ trong thời đại số.
