Theo phản ánh từ báo chí, một số người dân tại TP. Thủ Đức đã bị thu 50.000 đồng khi làm thủ tục chuyển nơi đăng ký khám, chữa bệnh BHYT ban đầu sang Bệnh viện Quân y 175, TP. HCM. Do nhầm tưởng đây là khoản phí do cơ quan bảo hiểm quy định, nhiều người đã đồng ý nộp tiền. Tuy nhiên, BHXH khẳng định việc thu này là trái quy định, người dân không phải trả bất kỳ khoản phí nào khi đổi nơi đăng ký khám, chữa bệnh BHYT ban đầu.
Phó Giám đốc BHXH TP. HCM, bà Nguyễn Thị Thu Hằng, cho biết theo Điều 26 Luật BHYT năm 2024, người tham gia BHYT có quyền lựa chọn và thay đổi cơ sở khám, chữa bệnh ban đầu tại tuyến y tế phù hợp. Thủ tục thay đổi có thể thực hiện trong 15 ngày đầu của mỗi quý (tháng 1, 4, 7 và 10 hàng năm), nộp trực tiếp tại cơ quan BHXH nơi cư trú hoặc qua Cổng Dịch vụ công BHXH Việt Nam. Đối với người lao động thuộc đơn vị sử dụng lao động, việc đăng ký thực hiện thông qua đơn vị làm việc.
Bà Hằng cũng nhấn mạnh, hiện nay pháp luật không giao cho bất kỳ tổ chức dịch vụ thu nào – kể cả những đơn vị được BHXH ủy quyền thu BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình – quyền thu phí khi thực hiện thủ tục đổi nơi đăng ký khám, chữa bệnh BHYT ban đầu. Những tổ chức này chỉ được phép thu tiền khi người dân đăng ký mới, gia hạn thẻ hoặc đóng bổ sung. Việc thu thêm với danh nghĩa “phí chuyển tuyến” là không có cơ sở pháp lý.
Theo Điều 44 Luật BHYT 2024 và Điều 8 Thông tư 1/2025/TT-BYT, cơ quan BHXH thực hiện các thủ tục cấp, đổi, điều chỉnh thẻ BHYT miễn phí hoàn toàn cho người tham gia.
Vì vậy, mọi yêu cầu người dân nộp tiền để đổi nơi đăng ký khám, chữa bệnh BHYT ban đầu đều vi phạm pháp luật.
Trước tình hình này, BHXH TP. HCM đã chỉ đạo rà soát, chấn chỉnh và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, yêu cầu hoàn trả toàn bộ số tiền đã thu sai cho người dân và chấm dứt hợp đồng ủy quyền với các tổ chức vi phạm.
Người dân nếu phát hiện hành vi thu tiền trái quy định có thể phản ánh trực tiếp đến cơ quan BHXH nơi cư trú hoặc liên hệ đường dây nóng 1900.9068 của BHXH Việt Nam để được hướng dẫn và bảo vệ quyền lợi.
BHXH Việt Nam khuyến cáo người dân tìm hiểu kỹ các quy định khi thực hiện thủ tục liên quan đến BHYT và chỉ liên hệ với cơ quan BHXH hoặc các kênh chính thống như Cổng Dịch vụ công.
Ngành bảo hiểm nhấn mạnh, người tham gia BHYT không phải trả bất kỳ khoản phí nào khi đổi nơi đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu. Việc thu 50.000 đồng hay bất kỳ khoản “phí dịch vụ” nào khác trong trường hợp này là trái quy định và sẽ bị xử lý nghiêm.
