Những hành vi cần tránh trong giao tiếp hiện đại
Nói nhiều hơn nghe
Trong thời đại đề cao trí tuệ cảm xúc, kỹ năng lắng nghe ngày càng trở nên quan trọng và được đánh giá cao hơn cả khả năng nói. Người tinh tế là người biết khi nào nên im lặng để cho người khác cơ hội thể hiện ý kiến. Nói nhiều hơn nghe không chỉ khiến bạn mất điểm trong giao tiếp mà còn bị xem là bất lịch sự.
Không hiểu ngữ điệu khi nhắn tin
Chỉ một dấu chấm cũng có thể khiến bạn cảm thấy tin nhắn lạnh lùng, hoặc một emoji lại làm bạn nghi ngờ người gửi đang “cà khịa”. Nếu bạn thường xuyên cảm thấy hoang mang khi đọc tin nhắn, có thể bạn chưa quen với ngôn ngữ số.
Gretchen McCulloch, chuyên gia nghiên cứu về ngôn ngữ trên Internet, khuyên rằng đừng vội suy đoán ý xấu mà nên đọc tin nhắn theo ngữ cảnh, và nếu không chắc chắn, hãy hỏi lại thay vì hiểu nhầm.
Sống quá đà trên mạng xã hội
Những status mơ hồ kiểu “Mệt...” hay việc chia sẻ quá nhiều thông tin cá nhân có thể khiến người khác cảm thấy ngột ngạt. Mặc dù bạn nghĩ đó là cách giải tỏa, nhưng thực tế có thể trở thành gánh nặng cho người xem. Nghiên cứu từ Đại học Quốc gia Pembangunan (Indonesia) cho thấy nhu cầu chia sẻ quá mức thường bắt nguồn từ nỗi sợ bị cô lập, nhưng đổi lại bạn có thể gặp phải lo âu, mất quyền riêng tư và các mối quan hệ bị rạn nứt.
Không tôn trọng ranh giới kỹ thuật số
Gửi liên tiếp nhiều tin nhắn khi không được trả lời, nhắn tin vào nửa đêm hay gắn thẻ ai đó vào meme hàng ngày đều có thể khiến bạn bị đánh giá là phiền phức. Dù chúng ta luôn trực tuyến, không có nghĩa là ai cũng sẵn sàng tương tác 24/7. Giao tiếp hiện đại cần tôn trọng vùng riêng tư, giống như bạn đang gõ cửa nhà người khác và chỉ nên vào khi được mời.
Không chia tiền khi đi ăn uống
Trong xã hội ngày càng đề cao sự công bằng, việc chia tiền khi đi ăn không còn là chuyện ngại ngùng mà thể hiện sự tôn trọng lẫn nhau. Ví dụ, khi bạn gọi bò bít tết còn người kia chỉ ăn salad, không nên bắt họ trả phần bò.
Công nghệ như ví điện tử và ứng dụng chia hóa đơn giúp việc chia tiền trở nên nhanh chóng và minh bạch hơn. Chủ động đề nghị chia tiền không phải keo kiệt mà là biểu hiện của sự tinh tế, đồng thời bạn có thể chia theo khẩu phần từng người chứ không nhất thiết phải chia đều.
Gọi điện mà không nhắn tin trước
Gửi tin nhắn báo trước khi gọi là một phép lịch sự cơ bản. Việc này không chỉ giúp người nhận chủ động sắp xếp thời gian mà còn thể hiện sự tôn trọng không gian cá nhân — một giá trị ngày càng được đề cao trong xã hội hiện đại.
Theo trang nghi thức Debrett’s (Anh), chỉ cần một dòng nhắn như “Mình có thể gọi lúc này được không?” cũng đủ để cuộc gọi diễn ra thuận lợi, tránh gián đoạn và mang lại cảm giác thoải mái cho cả hai bên.
Biến nhóm chat thành nhật ký cá nhân
Nhóm chat được tạo ra để kết nối mọi người, không phải nơi để bạn độc thoại hay chia sẻ quá nhiều chuyện cá nhân. Việc spam meme liên tục hoặc biến nhóm thành nơi tâm sự riêng tư là hành vi bất lịch sự. Trước khi gửi nội dung nào, hãy tự hỏi: “Nội dung này có phù hợp với nhóm không?” Khéo léo trong giao tiếp hiện đại không chỉ là lời nói mà còn là khả năng đọc được không khí, kể cả trong môi trường trực tuyến.
Đến nhà người khác mà không báo trước
Ngày trước, việc ghé chơi bất ngờ được xem là biểu hiện của sự thân mật. Nhưng ngày nay, hành động này có thể bị coi là thiếu tôn trọng. Mỗi người đều cần thời gian chuẩn bị, cả về không gian sống lẫn tinh thần. Lịch sự hiện đại thừa nhận quyền riêng tư và sự chuẩn bị là điều cần thiết. Nếu muốn đến chơi, bạn nên nhắn tin báo trước.
Đã xem tin nhắn nhưng không phản hồi
Bạn đọc tin nhắn, nghĩ ra câu trả lời nhưng lại quên trả lời người gửi. Với họ, đây là một dạng “ghosting” — tức là bị phớt lờ một cách im lặng, thường thấy trên các ứng dụng hẹn hò. Dù có bận đến đâu, một dòng “Xin lỗi, để mình trả lời sau nhé” cũng là cách ứng xử tối thiểu. Im lặng hoàn toàn có thể gây ra hiểu lầm, căng thẳng và mất lòng tin.
Bật loa ngoài quá to ở nơi công cộng
Việc nói chuyện qua FaceTime hết công suất trên tàu điện hay mở voice mail lớn tiếng trong quán cà phê là những hành vi thiếu tế nhị với công nghệ. Giao tiếp hiện đại đòi hỏi sự kín đáo và tôn trọng không gian chung. Tai nghe sinh ra là để dùng, và nếu cuộc gọi quan trọng đến mức phải nói lớn, bạn nên chọn nơi riêng tư để tránh làm phiền người xung quanh.
