Trong những ngày hè oi bức, điều hòa không khí trở thành thiết bị không thể thiếu trong nhiều gia đình và văn phòng. Tuy nhiên, một thói quen tưởng như đúng nhưng lại tiềm ẩn nhiều hệ lụy chính là đóng kín cửa khi bật điều hòa. Nhiều người vẫn tin rằng việc đóng kín cửa sẽ giúp tiết kiệm điện và làm mát nhanh hơn. Nhưng trên thực tế, điều này có thể gây ra hàng loạt tác hại đối với sức khỏe và môi trường sống.
1. Không khí trong phòng bị tù đọng, thiếu oxy
Khi cửa phòng được đóng kín hoàn toàn, không khí bên ngoài không thể lưu thông vào trong, khiến lượng oxy dần suy giảm theo thời gian. Điều này đặc biệt nguy hiểm trong những căn phòng nhỏ, thiếu lỗ thông hơi hoặc không có hệ thống cấp khí tươi.
Việc hít thở trong môi trường thiếu oxy dễ khiến cơ thể cảm thấy mệt mỏi, chóng mặt, đau đầu, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người mắc bệnh hô hấp. Nếu kéo dài trong nhiều giờ liên tục, tình trạng này có thể dẫn đến ngạt thở và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
2. Tăng nguy cơ tích tụ khí độc và vi khuẩn
Không gian kín khi sử dụng điều hòa dễ khiến các khí độc như CO2, formaldehyde từ vật liệu nội thất, hoặc các vi khuẩn, virus phát tán từ người bệnh tích tụ trong không khí. Hệ thống điều hòa không có chức năng làm sạch khí độc hoặc cung cấp khí tươi từ bên ngoài, nên các chất gây hại này có thể tồn tại lơ lửng trong không khí suốt nhiều giờ.
Ngoài ra, điều hòa thường hoạt động với độ ẩm thấp, khiến da và đường hô hấp bị khô. Điều này làm giảm sức đề kháng, tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus tấn công dễ dàng hơn. Nhiều người bị viêm mũi, đau họng hay dị ứng mãn tính mà không nhận ra nguyên nhân đến từ chính thói quen đóng kín cửa khi bật điều hòa.
3. Nguy cơ "hội chứng nhà kín" (Sick Building Syndrome)
Hội chứng nhà kín (Sick Building Syndrome – SBS) là tình trạng phổ biến ở các tòa nhà văn phòng, căn hộ hiện đại, nơi không khí không được lưu thông tốt. Người sống hoặc làm việc lâu trong môi trường như vậy thường gặp các triệu chứng như: đau đầu, mệt mỏi, khó thở, khô mắt, rối loạn giấc ngủ, dễ cáu gắt...
Việc đóng kín cửa khi bật điều hòa, nhất là trong phòng không có quạt thông gió hoặc không mở cửa định kỳ, chính là điều kiện thuận lợi để SBS phát triển. Trong khi đó, chỉ cần một khe hở nhỏ để trao đổi khí hoặc mở cửa sổ vài lần trong ngày, bạn đã có thể hạn chế đáng kể tình trạng này.
4. Điều hòa hoạt động kém hiệu quả, tăng hóa đơn tiền điện
Một nghịch lý ít người biết đến là: đóng quá kín cửa có thể khiến điều hòa hoạt động kém hiệu quả hơn. Nguyên nhân là vì khi không có sự đối lưu không khí, luồng khí lạnh dễ bị "quẩn" một chỗ và không phân bổ đều khắp phòng. Điều hòa sẽ phải hoạt động liên tục để duy trì nhiệt độ mong muốn, dẫn đến tăng tiêu thụ điện năng.
Thêm vào đó, khi không có hệ thống hút gió hay cửa sổ thông gió, nhiệt độ trong phòng không thể thoát ra ngoài. Điều này khiến máy nén của điều hòa phải làm việc nhiều hơn, dẫn đến giảm tuổi thọ thiết bị và tăng chi phí bảo trì, sửa chữa.
5. Làm gì để sử dụng điều hòa đúng cách mà vẫn đảm bảo sức khỏe?
Dưới đây là một số giải pháp sử dụng điều hòa hợp lý mà bạn nên áp dụng để đảm bảo sức khỏe và tiết kiệm điện:
- Mở hé cửa hoặc lắp đặt quạt thông gió để không khí được lưu thông, tránh tình trạng ngột ngạt.
- Không nên bật điều hòa quá lâu, đặc biệt vào ban đêm. Hãy hẹn giờ tắt hoặc kết hợp với quạt gió để điều chỉnh nhiệt độ hợp lý.
- Vệ sinh máy điều hòa định kỳ để loại bỏ bụi bẩn, nấm mốc và đảm bảo luồng không khí trong lành.
- Đặt thêm cây xanh trong phòng, như lưỡi hổ, trầu bà hoặc nha đam, để tăng lượng oxy và hút bớt khí độc.
- Uống nhiều nước và sử dụng máy tạo độ ẩm nếu cảm thấy da hoặc cổ họng bị khô khi bật điều hòa.
Việc đóng kín cửa khi bật điều hòa không phải là cách tốt nhất để tiết kiệm điện hay làm mát nhanh, mà ngược lại có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, đặc biệt trong không gian nhỏ và thiếu hệ thống thông gió. Bằng cách thay đổi thói quen và áp dụng những giải pháp hợp lý, bạn không chỉ sử dụng điều hòa hiệu quả hơn mà còn đảm bảo môi trường sống trong lành, an toàn cho cả gia đình.
