Trong thời gian gần đây, các cơ quan chức năng như công an và ngân hàng đã liên tục phát đi cảnh báo về tình trạng tội phạm công nghệ cao tấn công tài khoản ngân hàng người dùng. Các hình thức lừa đảo ngày càng tinh vi, đặc biệt là trong quá trình thanh toán hay chuyển khoản trực tuyến. Nếu không cẩn trọng, người dùng hoàn toàn có thể trở thành nạn nhân của các chiêu trò đánh cắp thông tin cá nhân và tài khoản ngân hàng.
Vì thế, để bảo vệ an toàn tài chính cá nhân, bạn nên ghi nhớ những nguyên tắc quan trọng dưới đây khi thực hiện giao dịch ngân hàng online.
1. Không dùng Wi-Fi công cộng khi thực hiện giao dịch ngân hàng
Wi-Fi miễn phí tại quán cà phê, trung tâm thương mại, sân bay hay khách sạn tuy tiện lợi, nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro bảo mật. Tin tặc có thể giả mạo mạng Wi-Fi có tên gần giống với mạng chính thức để đánh lừa người dùng. Một khi bạn kết nối vào mạng giả, toàn bộ dữ liệu truyền tải – bao gồm thông tin đăng nhập tài khoản ngân hàng, mã OTP, mật khẩu… – có thể bị đánh cắp dễ dàng.
Thêm vào đó, nhiều mạng Wi-Fi công cộng không được mã hóa đúng chuẩn. Điều này tạo điều kiện để hacker chặn tín hiệu, theo dõi hoạt động trực tuyến hoặc âm thầm cài đặt mã độc vào thiết bị của bạn. Khi thiết bị bị nhiễm mã độc, tội phạm có thể kiểm soát từ xa, thu thập dữ liệu và tiến hành giao dịch trái phép mà bạn không hề hay biết.
Lời khuyên: Luôn ưu tiên sử dụng mạng di động 3G, 4G hoặc 5G khi truy cập ứng dụng ngân hàng hoặc thực hiện chuyển khoản online. Tránh xa những mạng Wi-Fi không rõ nguồn gốc.
2. Không sử dụng máy tính công cộng hoặc thiết bị lạ để đăng nhập tài khoản ngân hàng
Một nguyên tắc bất di bất dịch để đảm bảo an toàn khi giao dịch trực tuyến là chỉ dùng thiết bị cá nhân. Máy tính hoặc điện thoại công cộng (ở thư viện, quán net, khách sạn…) hay của người khác tiềm ẩn nguy cơ chứa phần mềm gián điệp, keylogger hoặc mã độc.
Ngay cả khi người cho bạn mượn không biết thiết bị của họ đã bị nhiễm mã độc, thì việc bạn đăng nhập vào tài khoản ngân hàng trên đó vẫn có thể bị rò rỉ thông tin. Tội phạm mạng hoàn toàn có thể sử dụng các dữ liệu thu thập được để chiếm đoạt tiền từ tài khoản của bạn.
Lời khuyên: Chỉ nên đăng nhập vào ứng dụng ngân hàng trên điện thoại hoặc máy tính cá nhân có cài phần mềm diệt virus, hệ điều hành và ứng dụng luôn được cập nhật.
3. Ưu tiên thực hiện thanh toán, giao dịch tại nơi riêng tư
Nhiều người có thói quen thực hiện giao dịch tài chính tại nơi công cộng như quán cà phê, bến xe, văn phòng… Điều này có thể khiến bạn vô tình để lộ thông tin trên màn hình, bị người khác nhìn trộm hoặc lọt vào tầm ngắm của camera an ninh.
Dù bạn đang dùng mạng cá nhân và thiết bị cá nhân, việc thao tác tài chính ở không gian công cộng vẫn tiềm ẩn rủi ro. Các phần tử xấu có thể lợi dụng sơ hở để quay lén, chụp lại thông tin tài khoản, mật khẩu, hoặc mã OTP.
Lời khuyên: Khi có thể, hãy ưu tiên thực hiện các giao dịch chuyển khoản, thanh toán online tại nhà hoặc nơi riêng tư, an toàn. Tránh thao tác khi xung quanh có quá nhiều người hoặc thiết bị ghi hình.
4. Kiểm tra kỹ thông tin người nhận và mã QR trước khi chuyển tiền
Một trong những chiêu trò phổ biến hiện nay là giả mạo mã QR hoặc lập tài khoản ngân hàng có tên gần giống với người quen, người bán. Nếu không kiểm tra cẩn thận, bạn rất dễ chuyển tiền nhầm cho đối tượng lừa đảo.
Mã QR nếu được tạo bởi hacker có thể dẫn bạn đến đường link chứa mã độc, từ đó đánh cắp thông tin cá nhân và tài khoản ngân hàng.
Lời khuyên: Chỉ nên quét mã QR từ các nguồn đáng tin cậy. Trước khi xác nhận chuyển tiền, hãy đọc lại thông tin người nhận một cách cẩn thận. Nếu có nghi ngờ, hãy dừng giao dịch và liên hệ xác minh.
5. Luôn cập nhật ứng dụng ngân hàng và phần mềm bảo mật
Nhiều người có thói quen không cập nhật ứng dụng hoặc phần mềm diệt virus vì sợ tốn thời gian hoặc nghĩ không cần thiết. Tuy nhiên, các phiên bản cũ thường tồn tại những lỗ hổng bảo mật mà tin tặc có thể khai thác.
Các ngân hàng và nhà phát triển phần mềm liên tục tung ra các bản cập nhật để vá lỗi, nâng cao tính năng bảo mật. Nếu bạn không cập nhật kịp thời, thiết bị của bạn sẽ dễ dàng trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công mạng.
Lời khuyên: Hãy bật tính năng cập nhật tự động cho ứng dụng ngân hàng, phần mềm diệt virus, trình duyệt và hệ điều hành trên thiết bị. Đây là một bước đơn giản nhưng cực kỳ quan trọng để tăng cường an toàn cho tài khoản của bạn.
Kết luận: Trong kỷ nguyên số, bảo vệ tài khoản ngân hàng không chỉ là trách nhiệm của ngân hàng, mà còn là nghĩa vụ của chính người dùng. Bằng việc tuân thủ các nguyên tắc bảo mật cơ bản như không dùng Wi-Fi công cộng, tránh thiết bị lạ, và cập nhật phần mềm thường xuyên, bạn có thể hạn chế đáng kể nguy cơ trở thành nạn nhân của tội phạm công nghệ cao.
Hãy cẩn trọng trong từng thao tác online – vì chỉ một sơ suất nhỏ, bạn có thể phải trả giá bằng toàn bộ số tiền trong tài khoản.
