Pep Guardiola đã xây dựng sự nghiệp huấn luyện lừng lẫy của mình dựa trên một triết lý bất biến: bóng đá phải được xây dựng từ tuyến dưới, bắt đầu từ chính thủ môn.
Từ Victor Valdes ở Barcelona, Manuel Neuer ở Bayern Munich, cho đến việc thẳng tay loại bỏ huyền thoại Joe Hart để đưa về Ederson tại Manchester City, ông luôn yêu cầu người gác đền của mình phải là một cầu thủ chơi chân xuất sắc.
Tuy nhiên, quyết định chiêu mộ Gianluigi Donnarumma, một thủ môn nổi tiếng với khả năng cản phá hơn là kỹ năng dùng chân, dường như là một sự "phản bội" lại chính nguyên tắc cốt lõi đã làm nên tên tuổi của ông.
Lịch sử đã chứng minh tầm quan trọng của thủ môn chơi chân trong hệ thống của Guardiola. Valdes từng kể lại việc ông thầy người Tây Ban Nha đã khiến ông "sốc" khi yêu cầu các trung vệ dạt ra biên để nhận bóng, một ý tưởng mà Valdes cho là "điên rồ" vào thời điểm đó.
Nhưng chính sự kiên trì với triết lý này đã giúp Barca chinh phục thế giới. Khi đến Man City, Guardiola đã tìm thấy ở Ederson một phiên bản hoàn hảo, người không chỉ chuyền ngắn tốt mà còn có khả năng tung ra những đường chuyền dài 60 mét chính xác, mang về 8 pha kiến tạo trong sự nghiệp.
Trái ngược hoàn toàn, Donnarumma là hiện thân của một mẫu thủ môn truyền thống. Anh không được đánh giá cao về khả năng xử lý bóng bằng chân và sự do dự của anh thường bắt nguồn từ những sai lầm tai hại trong quá khứ, điển hình là pha bóng bị Karim Benzema cướp ngay trong vòng cấm khiến PSG bị loại khỏi Champions League năm 2022.
Một sự trớ trêu là chính Luis Enrique, một huấn luyện viên cùng trường phái Barcelona, đã đẩy Donnarumma khỏi PSG vì anh không phù hợp với yêu cầu về một thủ môn chơi chân, trong khi Guardiola lại dang tay chào đón anh.
Vậy tại sao Guardiola lại có một bước đi trái ngược với triết lý của mình? Câu trả lời nằm ở sự thực dụng và khả năng tiến hóa không ngừng của ông.
Đầu tiên, phong độ của Ederson đã sa sút trong những mùa gần đây. Những sai lầm tai hại của thủ thành người Brazil, đặc biệt là ở Champions League mùa trước, đã làm lu mờ đi lợi ích từ khả năng phân phối bóng của anh. Man City cần một sự chắc chắn hơn trong khung gỗ, và Donnarumma, với thân hình hộ pháp và khả năng cản phá xuất thần, là một trong những người giỏi nhất thế giới ở khía cạnh này.
Thứ hai, đây không phải lần đầu tiên Guardiola điều chỉnh hệ thống của mình để phù hợp với một tài năng đặc biệt. Việc ông xây dựng lối chơi xoay quanh Erling Haaland, một trung phong cắm thuần túy thay vì một "số 9 ảo", là minh chứng rõ ràng nhất.
Việc ký hợp đồng với Donnarumma có thể được xem là một động thái tương tự: khi không tìm thấy một thủ môn chơi chân kiệt xuất nào trên thị trường, Guardiola đã quyết định "quay về những điều cơ bản" bằng cách chiêu mộ một trong những chuyên gia cản phá hàng đầu.
Cuối cùng, quyết định ký hợp đồng với Donnarumma có thể là một sự thừa nhận rằng Ederson là một trường hợp độc nhất vô nhị. Thay vì cố gắng tìm một bản sao, Guardiola chọn một giải pháp khác để giải quyết vấn đề. Đối với một số người, đây có thể là sự phản bội nguyên tắc. Nhưng với Guardiola, đó là sự tiến hóa cần thiết để duy trì thành công.
Nếu Donnarumma có thể mang về chiếc cúp Champions League mà Man City khao khát, sẽ không ai còn bận tâm đến những nguyên tắc nữa.
