Những chính sách mới có hiệu lực từ hôm nay ngày 1/7/2025

Hàng loạt chính sách mới liên quan đến nhiều lĩnh vực chính thức có hiệu lực ngày 01/7/2025. Đặc biệt nhất, từ hôm nay mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp chính thức đi vào hoạt động, Việt Nam chỉ còn 34 tỉnh, thành phố.

1. Chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhiều Nghị định, Thông tư phân quyền, phân cấp có hiệu lực

Từ hôm nay, ngày 01/7/2025, toàn quốc chính thức áp dụng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp (gồm tỉnh và xã). Cả nước có 34 tỉnh, thành phố và 3.321 đơn vị hành chính cấp xã.

Chính phủ đã ban hành 28 Nghị định về phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền trong các lĩnh vực khi tổ chức mô hình chính quyền 02 cấp.

Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 87/CĐ-TTg ngày 12/6/2025 gửi Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ; Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; phân định thẩm quyền trong các ngành, lĩnh vực.

Các Bộ ngành cũng đã ban hành các Thông tư phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền như lĩnh vực Nông nghiệp Môi trường, lĩnh vực đào tạo giáo dục…

2. Giảm thuế GTGT xuống 8% từ ngày 01/7/2025 đến hết 31/12/2026

Quốc hội thông qua Nghị quyết số 204/2025/QH15 Quốc hội về giảm Thuế giá trị gia tăng vào ngày 17/6/2025 với 452 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 94,56% tổng số đại biểu).

Nghị quyết số 204/2025/QH15 mở rộng đối tượng áp dụng mức thuế GTGT giảm 2% (từ 10% còn 8%) cho các lĩnh vực như vận chuyển, logistic, dịch vụ công nghệ thông tin - những ngành có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế số.

Khác với các chính sách ngắn hạn trước đây, thời gian áp dụng chính sách giảm thuế được kéo dài đến hết năm 2026.

Nghị quyết này áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ quy định tại khoản 3 Điều 9 Luật Thuế giá trị gia tăng số 48/2024/QH15 (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ sau: Viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng).

Luật Thuế giá trị gia tăng mới nhất 2025. (Ảnh minh họa)
Luật Thuế giá trị gia tăng mới nhất 2025. (Ảnh minh họa)

3. Hàng hóa, dịch vụ dưới 20 triệu đồng phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt

Điểm b khoản 2 Điều 14 Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) 2024, số 48/2024/QH15 quy định một trong những điều kiện khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào được quy định như sau:

  • b) Có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào, trừ một số trường hợp đặc thù theo quy định của Chính phủ;

Như vậy, theo Luật Thuế GTGT 2024, các hàng hóa, dịch vụ mua vào đều phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt, trừ một số trường hợp đặc thù theo quy định của Chính phủ.

Từ 01/7/2025, theo Thông tư 86/2024/TT-BTC người nộp thuế, cơ quan quản lý thuế, cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến việc sử dụng mã số thuế theo quy định tại Điều 35 Luật Quản lý thuế thực hiện sử dụng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế.

Một số văn bản quan trọng liên quan đến lĩnh vực thuế cũng có hiệu lực trong ngày 01/7/2025.

- Nghị định 122/2025/NĐ-CP quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực quản lý thuế, trong đó có nội dung về nguyên tắc và thời gian áp dụng phân quyền, phân cấp trong quản lý thuế.

- Nghị định 117/2025/NĐ-CP quy định quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số của hộ, cá nhân.

- Thông tư 40/2025/TT-BTC sửa đổi Thông tư thuộc lĩnh vực quản lý thuế để phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp.

4. Chủ tịch UBND cấp xã có thẩm quyền cấp Sổ đỏ

Chính phủ đã ban hành Nghị định 151/2025/NĐ-CP ngày 12/6, quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai.

Điều 5 Nghị định 151/2025/NĐ-CP nêu rõ, thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (hay còn gọi là Sổ đỏ) của Ủy ban nhân dân cấp huyện sẽ được chuyển giao cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã trong trường hợp là cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam và cộng đồng dân cư.

Đồng thời, Ủy ban nhân dân cấp xã cũng được chuyển giao các quyền thuộc thẩm quyền của ủy ban nhân dân cấp huyện gồm:

  • Quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư
  • Phê duyệt phương án cưỡng chế quyết định thu hồi đất và kinh phí cho hoạt động cưỡng chế
  • Quyết định giá đất cụ thể
  • Quyết định giá bán nhà ở tái định cư trong địa bàn.
Từ 01/7/2025, Chủ tịch UBND xã có thẩm quyền cấp Sổ đỏ (Ảnh minh họa)
Từ 01/7/2025, Chủ tịch UBND xã có thẩm quyền cấp Sổ đỏ (Ảnh minh họa)

5. Khám chữa bệnh trái tuyến, khám bệnh từ xa được bảo hiểm y tế chi trả

Theo quy định tạiLuật sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm y tế 2024, số 51/2024/QH15, một số trường hợp đặc biệt vẫn được hưởng tối đa mức chi trả BHYT (tức 100% mức hưởng ghi trên thẻ), gồm:

  • Khám, chữa bệnh nội trú tại tuyến cơ bản, tuyến chuyên sâu khi điều trị bệnh hiểm nghèo, bệnh hiếm, kỹ thuật cao (danh mục do Bộ Y tế quy định);
  • Người dân tộc thiểu số và hộ nghèo điều trị tại vùng khó khăn, xã đảo, huyện đảo;
  • Nội trú tại các bệnh viện cấp huyện, tỉnh đã được xác định trước ngày 01/01/2025.

Luật mới cũng bổ sung, cho phép người tham gia được thanh toán chi phí khám, chữa bệnh từ xa, hỗ trợ khám y học gia đình, khám chữa, bệnh tại nhà, phục hồi chức năng, khám thai định kỳ, sinh con.

6. Thay mức lương cơ sở bằng mức tham chiếu để đóng BHXH

Điều 7 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 và Điều 5 Nghị định 158/2025/NĐ-CP quy định mức tham chiếu là mức tiền do Chính phủ quyết định dùng để tính mức đóng, mức hưởng một số chế độ bảo hiểm xã hội quy định trong Luật này.

Mức tham chiếu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế, phù hợp với khả năng của ngân sách nhà nước và quỹ bảo hiểm xã hội.

Khoản 13 Điều 141 Luật Bảo hiểm xã hội cũng nêu rõ, khi chưa bãi bỏ mức lương cơ sở thì mức tham chiếu quy định tại Luật này bằng mức lương cơ sở.

Tại thời điểm mức lương cơ sở bị bãi bỏ thì mức tham chiếu không thấp hơn mức lương cơ sở đó (hiện nay, lương cơ sở đang ở mức 2.34 triệu đồng/tháng)

Bên cạnh đó, cũng trong hôm nay còn có một số chính sách nổi bật đáng chú ý như:

- Nghị quyết chỉ định Chủ tịch, Phó Chủ tịch của Hội đồng nhân dân 23 tỉnh, thành phố có hiệu lực. Xem chi tiết Danh sách Nghị quyết chỉ định Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND 23 tỉnh, thành sau sáp nhập

- Theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức TAND, sắp xếp lại mô hình tổ chức TAND thành 3 cấp: TAND Tối cao, TAND cấp tỉnh (tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương), và TAND khu vực thay thế cho TAND cấp huyện hiện nay; bỏ TAND cấp cao.

- Luật Quốc tịch Việt Nam sửa đổi 2025, số 79/2025/QH15 mở rộng đối tượng và điều kiện nhập quốc tịch Việt Nam từ 01/7/2025, quy định rõ các điều kiện nhập quốc tịch (về cư trú, ngôn ngữ, kinh tế...), bổ sung các trường hợp được miễn một số điều kiện...

- Luật Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ quy định bắt buộc phải trang bị bình chữa cháy, thiết bị truyền tin báo cháy theo lộ trình.

- Luật Công chứng quy định về việc triển khai công chứng điện tử, Công chứng viên chỉ được phép hành nghề đến năm 70 tuổi...

- Các quy định tại Nghị định 158/2025/NĐ-CP hướng dẫn Luật Bảo hiểm xã hội 2024 về BHXH bắt buộc, Nghị định 159/2025/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội tự nguyện cũng có hiệu lực từ hôm nay...