Trong văn hóa dân gian Á Đông, đặc biệt là Việt Nam và Trung Hoa, người xưa thường truyền tai nhau về một số ngày âm lịch được xem là “ngày xấu”, không thích hợp để làm việc trọng đại. Một trong số đó chính là ngày Tam Nương nhưng không phải ai cũng hiểu rõ nguồn gốc, ý nghĩa và những điều cần kiêng kỵ liên quan.
1. Tam Nương là gì?
Theo cách hiểu phổ biến, Tam Nương có nghĩa là “ba người phụ nữ”, thường gắn với ba nhân vật nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc cổ đại. Đó là Muội Hỉ (triều Hạ), Đát Kỷ (triều Thương) và Bao Tự (triều Chu) – những người được cho là nguyên nhân gián tiếp khiến các triều đại hưng thịnh rơi vào diệt vong. Truyền thuyết cho rằng sắc đẹp và sự sủng ái quá mức dành cho họ khiến các vị vua mê muội, bỏ bê triều chính, dẫn đến loạn lạc và mất nước.
Theo một truyền thuyết khác được lưu truyền tại Việt Nam, Tam Nương là ba cô gái xinh đẹp do Ngọc Hoàng phái xuống trần gian để thử thách con người. Ai không vượt qua được cám dỗ của họ sẽ dễ sa ngã vào rượu chè, cờ bạc, ham chơi, làm hỏng việc lớn.
Từ đó, dân gian quan niệm rằng ngày Tam Nương là ngày xuất hiện những năng lượng không tốt, có thể gây xui xẻo, trì hoãn, thậm chí thất bại nếu tiến hành những việc hệ trọng.
2. Ngày Tam Nương là ngày nào?
Theo lịch âm, mỗi tháng có 6 ngày Tam Nương, cụ thể là các ngày: mùng 3, mùng 7, 13, 18, 22 và 27. Những ngày này được xem là không thuận lợi để thực hiện các hoạt động quan trọng như cưới hỏi, động thổ, khai trương, ký kết hợp đồng hay xuất hành đi xa.
3. Vì sao người xưa lại kiêng kỵ ngày Tam Nương?
Góc nhìn tâm linh – phong thủy: Trong triết lý âm dương ngũ hành của người Á Đông, các hiện tượng trong thiên nhiên luôn có tác động tới vận mệnh con người. Ngày Tam Nương được cho là ngày âm khí thịnh, khiến con người dễ mất đi sự tỉnh táo, sáng suốt. Những hành động trong ngày này nếu thiếu cẩn trọng có thể dẫn tới kết quả tiêu cực.
Ngoài ra, niềm tin dân gian thường hình thành từ kinh nghiệm truyền đời. Khi những sự cố, bất trắc xảy ra vô tình nhiều lần trùng khớp với một số ngày nhất định, lâu dần người ta đúc kết và coi đó là “ngày xấu”. Ngày Tam Nương vì thế dần trở thành một trong những ngày kiêng kỵ truyền thống trong đời sống văn hóa người Việt.
Góc nhìn khoa học: Mặc dù không có cơ sở khoa học khẳng định chắc chắn rằng ngày Tam Nương xấu, nhưng một số nhà nghiên cứu chỉ ra rằng những ngày này thường trùng với thời điểm mặt trăng chuyển động gần Trái Đất. Sự biến đổi của mặt trăng ảnh hưởng đến thủy triều, từ trường và có thể gây tác động gián tiếp đến tâm trạng, cảm xúc của con người. Do đó, nhiều người cảm thấy mệt mỏi, uể oải, dễ xao nhãng công việc vào những ngày này.
4. Ngày Tam Nương cần kiêng kỵ điều gì?
Dân gian từ lâu đã lưu truyền những điều không nên làm vào ngày Tam Nương, đặc biệt là các việc đại sự như:
- Cưới hỏi: Dễ xảy ra bất hòa, xung khắc, ảnh hưởng hạnh phúc hôn nhân.
- Động thổ, xây nhà: Bắt đầu công trình vào ngày này có thể gặp trục trặc, thi công không suôn sẻ.
- Khai trương, mở hàng: Việc buôn bán khó phát đạt, dễ gặp vận xui, lỗ vốn.
- Ký kết hợp đồng: Có thể dẫn đến thay đổi điều khoản bất lợi, dễ gặp thất bại.
- Xuất hành đi xa: Dễ gặp rủi ro, tai nạn hoặc các sự cố ngoài ý muốn.
- Chuyển nhà, mua tài sản lớn, cắt tóc: Được xem là không mang lại may mắn hoặc gây hao tổn tài khí.
Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, với nhịp sống bận rộn và lịch làm việc dày đặc, nhiều người không còn áp dụng tuyệt đối những kiêng kỵ này. Thay vào đó, họ chỉ tránh làm những việc lớn vào ngày Tam Nương như cưới xin, khai trương hay động thổ, còn các hoạt động nhỏ khác vẫn có thể diễn ra bình thường nếu cảm thấy tinh thần ổn định và chuẩn bị kỹ lưỡng.
5. Có nên tin vào ngày Tam Nương?
Việc tin hay không tin vào ngày Tam Nương phụ thuộc vào niềm tin cá nhân của mỗi người. Tuy nhiên, trong văn hóa phương Đông, người ta vẫn giữ câu “có kiêng có lành” như một lời nhắc nhở về sự thận trọng, cân nhắc kỹ càng trước khi hành động.
Nếu bạn là người dễ bị tác động bởi yếu tố tâm linh hoặc làm việc liên quan đến đối tác, khách hàng thì việc tránh ngày Tam Nương cũng là cách để giữ tâm lý vững vàng hơn. Trong trường hợp không thể thay đổi ngày, bạn có thể chuẩn bị chu đáo hơn, cầu bình an, giữ thái độ cẩn trọng để giảm thiểu rủi ro.
Nhưng cũng có những người theo chủ nghĩa vô thần không kiêng kỵ mà thậm chí còn chọn ngày này để khởi hành, để khai trương... Vì ngày đó nhiều người kiêng thì tàu xe bớt đông người, ít người khai trương thì cửa hàng mới khai trương lại có cơ hội thu hút khách.
Kết luận: Ngày Tam Nương không phải là điều mê tín nếu hiểu theo hướng tích cực. Đó có thể xem như một hình thức “tự nhắc nhở” để con người suy xét kỹ càng, chuẩn bị cẩn trọng khi tiến hành các việc trọng đại. Dù bạn tin hay không, hãy luôn tỉnh táo, giữ vững tinh thần, vì chính hành động của bạn mới quyết định thành bại – không chỉ riêng ngày Tam Nương.
*Thông tin tham khảo chiêm nghiệm
