Cây bàng thường được người Việt trồng để lấy bóng mát. Lá bàng, quả bàng đều có thể sử dụng được trong cuộc sống thường ngày. Tuy nhiên, việc sử dụng chúng cũng không quá phổ biến.
Lá bàng tươi chứa nhiều hợp chất có giá trị như tanin, flavonoid, glycosides, chloroform, alkaloids, protein, carbohydrates, amino acid…
Theo y học cơ truyền, lá bàng có tính mát, được dùng để trị cảm sốt, kích thích ra mồ hôi, chữa phong tê thấp, chữa lỵ, viêm da cơ địa, ghẻ, sâu răng. Có một kinh nghiệm cho rằng lá bàng còn có tác dụng trị bệnh dạ dày, đường ruột và các bệnh về gan.
Theo nghiên cứu của khoa học hiện đại, lá bàng chứa nhiều tanin, một chất chống oxy hóa mạnh có tác dụng kháng khuẩn, giúp trị các bệnh liên quan đến nấm. Ngoài ra, chiết xuất từ rễ cây bàng cũng chứa một số hợp chất kháng khuẩn, giúp chống lại một số loại vi khuẩn như khuẩn tụ cầu vàng, vi khuẩn đại tràng.
Tác dụng của lá bàng đối với sức khỏe
Kháng khuẩn, trị viêm da
Tanin và các chất như phytosterol, flavonoid... trong lá bàng có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn, kháng nấm. Đặc biệt, lá bàng có tác dụng làm giảm ngứa rát da do viêm da cơ địa mang lại.
Kháng viêm
Lá bàng chứa hợp chất polyphenolic, chloroform, triterpenoid có tác dụng kháng viêm, giảm các triệu chứng phù nề.
Chữa nấm phụ khoa
Chất tanin trong lá bàng có khả năng chống oxy hóa mạnh, giúp kháng khuẩn, hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến nấm phụ khoa, giảm ngứa, rát và ngăn chặn các loại nấm lây lan.
Trị viêm họng
Chất phytosterol trong lá bàng có khả năng tác động đến axit uric, giúp làm giảm lượng axit này trong cơ thể, hạn chế tình trạng viêm sưng trong khoang miệng, từ đó giúp giảm các triệu chứng viêm họng.
Trị sâu răng
Lá bàng chứa các chất như phytosterol, tanin, flavonoid... có tác dụng trị sâu răng. Các chất này sẽ tương tác với các enzyme trong nước bọt để tạo thành một chất ngăn chặn chống lại sự xâm nhập của các vi khuẩn có hại vào răng.
Trị nhiệt miệng
Các chất chống oxy hóa trong lá bàng có tác dụng chống viêm rất tốt, ngăn chặn các vi khuẩn, virus làm tổn thương niêm mạc miệng, giúp các vết thương nhanh lành.
Một số bài thuốc từ lá bàng
Bài thuốc trị viêm da cơ địa
Lấy một nắm lá bàng non rửa sạch, để ráo rồi giã nhuyễn cùng một ít muối hạt. Bôi phần lá này lên vùng da bị viêm da cơ địa và để khoảng 15 phút rồi rửa lại bằng nước ấm. Lưu ý, khi sử dụng nên tham khảo ý kiến và có hướng dẫn của người có chuyên môn.
Ngoài ra, có thể lấy lá bàng non, cây sống đời, cây vòi voi, núi nác rửa sạch và bỏ vào nồi nước, đun sôi khoảng 15 phút. Thêm một ít muối hạt vào nước, để nước nguội bớt và dùng để tắm. Sau đó, tắm lại bằng nước sạch.
Bài thuốc trị cảm sốt, làm ra mồ hôi
Lấy búp hoặc lá bàng non, cúc tần, lá tía tô, hương nhu, kinh giới mỗi loại 10 gram, rửa sạch rồi sắc lấy nước uống, môt ngày uống 3 lần.
Bài thuốc trị ghẻ
Lấy một nắm búp lá bàng non phơi khô rồi tán thành bột mịn. Rắc bột này vào những vị trí bị ghẻ.
Bài thuốc trị đau xương khớp
Lấy lá bàng non tươi, giã ra rồi bỏ vào chảo, thêm một chén rượu và xào cho nóng. Để nhiệt độ của lá bàng về khoảng 34-40 độ C là có thể đem đi chườm vào vị trí bị đau nhức.
Trị sâu răng, viêm chân răng
Bài thuốc này không sử dụng lá bàng mà sẽ dùng vỏ thân cây bàng. Lấy vỏ thân cây bàng, hạt cau ngâm cùng rượu trắng trong khoảng 3 tháng. Sau đó, lấy phần rượu này để ngậm trong khoảng 15 phút và nhổ ra. Ngày có thể ngậm 3 lần.
Lá bàng được xem là dược liệu trị bệnh nhưng không nên dùng tùy tiện, cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ có chuyên môn để được tư vấn cách điều trị an toàn và hiệu quả.
