Quỹ tái tạo năng lượng cá nhân
Những năm đầu hôn nhân, tôi từng nghĩ mọi khoản tiền đều nên ưu tiên cho gia đình. Nhưng càng về sau, tôi nhận ra việc có một quỹ riêng cho bản thân lại vô cùng cần thiết. Nhờ quỹ này, tôi có thể đăng ký khóa học, chăm sóc sức khỏe tinh thần hoặc đơn giản là tự thưởng cho mình một chuyến du lịch ngắn ngày.
Vì sao quan trọng: Quỹ riêng giúp bạn giữ sự độc lập, không bị phụ thuộc vào tài chính chung, đồng thời tạo khoảng không gian để tái tạo năng lượng.
Cách lập:
-
Đặt mục tiêu bằng 6 tháng chi tiêu cá nhân (ví dụ: 5 triệu × 6 = 30 triệu).
-
Trích 3 – 5% thu nhập mỗi tháng, gửi vào tài khoản riêng.
-
Có thể chia: 50% tiết kiệm ngắn hạn, 50% linh hoạt sử dụng.
Quỹ chăm sóc cha mẹ hai bên
Khi còn trẻ, tôi nghĩ cha mẹ có lương hưu và bảo hiểm y tế là đủ. Nhưng đến tuổi trung niên, họ bắt đầu đối diện nhiều vấn đề sức khỏe: tái khám, thuốc ngoài danh mục, viện dưỡng lão ngắn ngày… tất cả đều tốn kém.
Vì sao quan trọng: Nếu không chuẩn bị quỹ này, vợ chồng dễ phải xoay xở đột xuất, ảnh hưởng đến tiền tiết kiệm hoặc kế hoạch đầu tư chung.
Cách lập:
-
Ước lượng mức hỗ trợ hàng tháng (3 – 5 triệu).
-
Đặt mục tiêu đủ 12 tháng (36 – 60 triệu).
-
Trích khoảng 5% thu nhập, để riêng chỉ dùng cho cha mẹ.
Quỹ bảo dưỡng và sửa chữa nhà cửa
Sau 7 – 10 năm, ngôi nhà sẽ bắt đầu xuống cấp: đường ống rò rỉ, mái ngói dột, sơn bong tróc, thiết bị hỏng hóc. Mỗi lần sửa chữa có thể tốn từ vài chục đến cả trăm triệu. Trước đây tôi không hề dự trù, nên lần nào sửa cũng thấy “đau ví”.
Vì sao quan trọng: Có quỹ riêng giúp tránh những cú sốc tài chính khi nhà cần sửa chữa, không làm xáo trộn các mục tiêu khác.
Cách lập:
-
Đặt mục tiêu bằng 3 – 5% giá trị căn nhà, hoặc tối thiểu 50 – 100 triệu.
-
Gom tiền từ thưởng Tết hoặc trích 5 – 7% thu nhập hàng tháng.
-
Gửi tiết kiệm ngắn hạn để vừa có lãi vừa dễ rút khi cần.
Quỹ nghỉ hưu sớm một phần
Trước kia, tôi nghĩ chỉ cần đến tuổi 55 – 60 mới cần lo chuyện nghỉ hưu. Nhưng thực tế, nhiều người buộc phải nghỉ sớm vì sức khỏe hoặc muốn thay đổi lối sống. Sau 10 năm hôn nhân, tôi mới hiểu: nếu không chuẩn bị quỹ này, có thể bạn vẫn phải làm việc ngay cả khi cơ thể đã kiệt sức.
Vì sao quan trọng: Quỹ nghỉ hưu sớm giúp bạn có thể giảm nhịp làm việc hoặc tạm nghỉ một thời gian mà không ảnh hưởng đến kinh tế gia đình.
Cách lập:
-
Tính chi tiêu gia đình hàng tháng (ví dụ: 20 triệu).
-
Nhân với 12 – 24 tháng → mục tiêu 240 – 480 triệu.
-
Bắt đầu tích lũy từ tuổi 35 – 40, đều đặn 10% thu nhập, ưu tiên kênh an toàn như trái phiếu, chứng chỉ quỹ, tiết kiệm dài hạn.
Nguyên tắc chung khi lập 4 quỹ
-
Luôn tách biệt khỏi tài khoản chi tiêu hàng ngày.
-
Trích tiền ngay khi nhận lương, coi như khoản cố định.
-
Bắt đầu nhỏ nhưng duy trì đều đặn (500.000/tháng cũng tốt hơn là chờ dư nhiều mới góp).
-
Rà soát mỗi 6 – 12 tháng để điều chỉnh theo thu nhập và nhu cầu thực tế.
