Thay đổi này mở ra cơ hội hưởng lợi lớn cho hàng triệu người lao động, đặc biệt là khu vực công lập, khi cách tính trợ cấp thất nghiệp được điều chỉnh theo hướng thống nhất và công bằng hơn.
Tính trợ cấp thất nghiệp từ lương cơ sở sang lương tối thiểu vùng
Theo Luật Việc làm 2025, có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, mức trợ cấp thất nghiệp hằng tháng của người lao động sẽ được tính bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đã đóng bảo hiểm thất nghiệp của 6 tháng gần nhất. Tuy nhiên, mức trợ cấp tối đa không vượt quá 5 lần mức lương tối thiểu vùng tại thời điểm người lao động chấm dứt hợp đồng.
Quy định mới này giúp thống nhất cách tính trên toàn hệ thống, thay thế quy định hiện hành vốn chia làm hai nhóm:
-
Người lao động hưởng lương theo quy định của Nhà nước: tính theo lương cơ sở.
-
Người lao động hưởng lương do doanh nghiệp chi trả: tính theo lương tối thiểu vùng.
Từ ngày 1/1/2026, tất cả người lao động sẽ được áp dụng duy nhất cách tính theo lương tối thiểu vùng, đảm bảo công bằng hơn trong mức hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Mức trợ cấp tối đa tăng ra sao?
Từ ngày 1/1/2026, toàn bộ người lao động, không phân biệt khu vực công hay tư, sẽ thống nhất áp dụng mức lương tối thiểu vùng làm căn cứ tính trợ cấp thất nghiệp tối đa.
Hiện nay, theo Nghị định 74/2024 của Chính phủ, lương tối thiểu vùng dao động từ 3.450.000 đồng/tháng (vùng 4 – thấp nhất) đến 4.960.000 đồng/tháng (vùng 1 – cao nhất). Tuy nhiên, theo dự thảo lương tối thiểu vùng năm 2026, các mức này có thể được điều chỉnh tăng lên lần lượt là 3.700.000 đồng/tháng (vùng 4) và 5.310.000 đồng/tháng (vùng 1).
Nếu giữ nguyên mức lương tối thiểu vùng hiện tại, người lao động trước đây hưởng theo lương cơ sở sẽ được nâng mức trợ cấp thất nghiệp tối đa từ 11.700.000 đồng/tháng (theo lương cơ sở 2.340.000 đồng) lên ít nhất 17.250.000 đồng/tháng. Trong trường hợp lương tối thiểu vùng được điều chỉnh tăng như dự thảo, mức trợ cấp này có thể đạt tối thiểu 18.500.000 đồng/tháng – tức tăng gần 7 triệu đồng so với hiện nay.
Những điều cần lưu ý khi đóng bảo hiểm thất nghiệp từ năm 2026
Theo khoản 1 Điều 33 Luật Việc làm 2025, mức đóng và trách nhiệm đóng bảo hiểm thất nghiệp được quy định như sau:
-
Người lao động đóng tối đa 1% tiền lương tháng.
-
Người sử dụng lao động (doanh nghiệp) đóng tối đa 1% quỹ tiền lương tháng của người lao động đang tham gia.
-
Nhà nước hỗ trợ tối đa 1%, được bảo đảm từ ngân sách trung ương.
Việc đóng bảo hiểm thất nghiệp sẽ được thực hiện đồng thời với bảo hiểm xã hội bắt buộc. Người lao động làm theo sản phẩm hoặc khoán công việc trong các lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp có thể lựa chọn hình thức đóng theo tháng, 3 tháng hoặc 6 tháng.
Nếu người lao động không có lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng, thì tháng đó không phải đóng bảo hiểm thất nghiệp.
Một chuyên gia về lao động và tiền lương nhận định: Việc thay đổi cách tính và nâng trần trợ cấp thất nghiệp từ năm 2026 là bước tiến quan trọng trong chính sách an sinh xã hội, hướng tới sự công bằng và phù hợp hơn với thực tế tiền lương của người lao động ở cả khu vực công lẫn tư.
Với mức hưởng tăng đáng kể, những người tham gia bảo hiểm thất nghiệp đầy đủ sẽ được hưởng lợi rõ rệt, nhất là trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng biến động và linh hoạt như hiện nay.
