Sang tên sổ đỏ cho con là một trong những thủ tục pháp lý phổ biến trong các gia đình Việt Nam hiện nay, đặc biệt khi cha mẹ muốn chuyển nhượng quyền sử dụng đất lại cho con để thuận tiện trong quản lý, sử dụng hoặc định hướng lâu dài về tài sản. Tuy nhiên, để thực hiện đúng quy định và tránh rắc rối về sau, bố mẹ cần nắm rõ quy trình và các điều kiện pháp lý liên quan đến việc sang tên sổ đỏ.
Sang tên sổ đỏ là gì?
Trong lĩnh vực đất đai, "sang tên sổ đỏ" là cách gọi dân dã để chỉ thủ tục đăng ký biến động quyền sử dụng đất khi có sự thay đổi về chủ thể sở hữu. Cụ thể, khi cha mẹ muốn chuyển quyền sử dụng đất sang cho con ruột, con nuôi hợp pháp thì cần thực hiện thủ tục này để tên con được ghi nhận chính thức trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (thường gọi là sổ đỏ).
Ba hình thức phổ biến để sang tên sổ đỏ cho con
Tùy vào từng hoàn cảnh và mục đích cụ thể, bố mẹ có thể lựa chọn một trong ba hình thức sau:
1. Tặng cho quyền sử dụng đất
Đây là cách đơn giản, tiết kiệm và phổ biến nhất trong quan hệ cha mẹ – con cái. Bố mẹ lập hợp đồng tặng cho, có công chứng hoặc chứng thực tại UBND cấp xã, sau đó nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai để thực hiện sang tên.
Ưu điểm: Được miễn thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ khi tặng cho giữa người thân trong gia đình.
2. Chuyển nhượng (mua bán)
Mặc dù không phổ biến giữa cha mẹ và con, nhưng hình thức này vẫn được áp dụng nếu các bên có thỏa thuận tài chính rõ ràng. Hợp đồng chuyển nhượng cũng cần được công chứng và tiến hành các thủ tục tương tự như tặng cho.
Lưu ý: Chỉ được miễn thuế thu nhập cá nhân, không miễn lệ phí trước bạ.
3. Thừa kế quyền sử dụng đất
Nếu cha mẹ qua đời và để lại di sản là quyền sử dụng đất, con có thể làm thủ tục khai nhận hoặc thỏa thuận phân chia di sản để sang tên. Hình thức này đòi hỏi thêm các bước xác minh tài sản thừa kế và đôi khi cần sự đồng thuận của các đồng thừa kế khác.
Điều kiện để được sang tên sổ đỏ
Không phải mảnh đất nào cũng có thể dễ dàng sang tên. Để thực hiện thủ tục này, cần đảm bảo một số điều kiện:
-
Đất đã có sổ đỏ hợp lệ, không đang tranh chấp, không bị kê biên.
-
Việc chuyển nhượng hoặc tặng cho phải có sự đồng thuận, tự nguyện và hợp pháp từ các bên.
-
Người nhận quyền sử dụng đất phải đủ 18 tuổi hoặc có người giám hộ nếu chưa đủ tuổi.
-
Hợp đồng phải được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật đất đai.
Thủ tục công chứng hợp đồng tặng cho/chuyển nhượng
Theo Luật Công chứng 2014, các bên cần chuẩn bị những giấy tờ như sau:
Đối với cha mẹ (bên chuyển quyền):
-
Sổ đỏ gốc
-
CMND/CCCD, sổ hộ khẩu
-
Giấy đăng ký kết hôn (nếu có)
Đối với con (bên nhận):
-
CMND/CCCD, sổ hộ khẩu
-
Giấy chứng minh quan hệ hôn nhân (nếu đã kết hôn)
-
Phiếu yêu cầu công chứng (có mẫu tại nơi công chứng)
Các bên có thể tự soạn hợp đồng hoặc yêu cầu tổ chức công chứng soạn thảo (có thể mất thêm chi phí). Sau khi công chứng xong, hợp đồng là căn cứ pháp lý để làm hồ sơ sang tên.
Trình tự khai thuế, lệ phí và đăng ký biến động (sang tên)
Bước 1: Căn cứ: Khoản 1 Điều 30 Nghị định 101/2024/NĐ-CP, cần chuẩn bị hồ sơ gồm các giấy tờ sau:
-
Đơn đăng ký biến động đất đai
-
Hợp đồng chuyển nhượng/tặng cho đã công chứng
-
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất bản gốc
-
Tờ khai thuế thu nhập cá nhân (Mẫu số 03/BĐS-TNCN), lệ phí trước bạ (Mẫu số 01/LPTB)
-
Các giấy tờ chứng minh miễn thuế/lệ phí (như sổ hộ khẩu, giấy khai sinh)
-
Văn bản của ngân hàng đồng ý (nếu đất đang thế chấp)
Bước 2: Nộp hồ sơ tại một trong các nơi:
-
Bộ phận Một cửa của UBND cấp tỉnh
-
Văn phòng đăng ký đất đai hoặc chi nhánh tại địa phương
Bước 3: Cơ quan nhà nước tiếp nhận và giải quyết
Nếu hồ sơ hợp lệ, cơ quan có thẩm quyền sẽ cấp sổ đỏ mới mang tên người con. Trường hợp hồ sơ thiếu hoặc không đủ điều kiện, sẽ được trả lại và ghi rõ lý do.
Thời gian và chi phí sang tên sổ đỏ
Thời gian giải quyết: Không quá 10 ngày làm việc. Riêng các khu vực miền núi, vùng sâu vùng xa có thể kéo dài đến 20 ngày (theo Nghị định 101/2024/NĐ-CP).
Chi phí:
-
Miễn thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ nếu tặng cho giữa cha mẹ và con ruột.
-
Các chi phí còn lại gồm: phí công chứng, phí đo đạc (nếu có), phí cấp sổ mới… tổng cộng dao động từ 300.000 – 1.000.000 đồng tùy từng địa phương.
Lưu ý quan trọng
-
Sau khi công chứng, người nhận quyền sử dụng đất phải tiến hành đăng ký sang tên trong vòng 30 ngày, nếu không sẽ bị xử phạt hành chính.
-
Dù được miễn thuế, các bên vẫn bắt buộc phải nộp hồ sơ khai thuế và hoàn thiện các bước tại cơ quan thuế cùng lúc với thủ tục sang tên.
Quỳnh Trâm
