16 quốc gia châu Âu góp mặt ở vòng play-off được chia thành bốn nhánh đấu khác nhau. Mỗi nhánh bao gồm hai trận bán kết và một trận chung kết. Điều này đồng nghĩa với việc chỉ có duy nhất một đội chiến thắng ở mỗi nhánh mới giành quyền đến Bắc Mỹ. Vậy cơ hội chiến thắng của mỗi đội như thế nào?
Kết quả cụ thể các nhánh đấu:
Nhánh A: Ý gặp Bắc Ireland; Xứ Wales gặp Bosnia & Herzegovina.
Nhánh B: Ukraine gặp Thụy Điển; Ba Lan gặp Albania.
Nhánh C: Thổ Nhĩ Kỳ gặp Romania; Slovakia gặp Kosovo.
Nhánh D: Đan Mạch gặp Bắc Macedonia; Cộng hòa Séc gặp Cộng hòa Ireland.
1 - Nhánh A: Liệu Italia có thể vượt khó thành công?
Lá thăm may rủi đã đưa đội tuyển Ý đối đầu với Bắc Ireland. Nhờ vị thế hạt giống, Ý sẽ được chơi trận bán kết trên sân nhà. Tuy nhiên, lợi thế này thực tế chỉ mang lại sự an ủi ít ỏi. Người hâm mộ Azzurri vẫn chưa quên ký ức đau buồn khi họ không thể lật ngược tình thế sau trận thua 0-1 ở lượt đi play-off trước Thụy Điển tại San Siro (vòng loại World Cup 2018).
Tệ hơn nữa, họ thậm chí còn không vào được đến chung kết nhánh đấu tại vòng loại World Cup 2022 khi để thua sốc Bắc Macedonia 0-1 ngay trên sân nhà ở bán kết.
Hơn cả vấn đề chuyên môn, Ý đang gánh trên vai một tâm lý nặng nề. Nỗi sợ hãi về việc bỏ lỡ kỳ World Cup thứ ba liên tiếp đang bao trùm lên đội tuyển. Thách thức lớn nhất vào tháng 3 tới không phải là đối thủ, mà là việc vượt qua nỗi sợ thất bại của chính họ.
Xét về lý thuyết, Ý vượt trội hơn hẳn các đối thủ. Họ đã vô địch EURO xen giữa hai lần thất bại tại vòng loại World Cup. Họ đứng đầu bảng Nations League 2022 có sự góp mặt của Anh và Đức, và gần đây nhất là đánh bại Pháp 3-1 ngay tại Paris.
Thế nhưng khi áp lực dồn nén, những thống kê này trở nên vô nghĩa. Việc tránh được Thụy Điển là một sự giải tỏa nhỏ, nhưng Bắc Ireland hay bất kỳ đối thủ nào đều trở thành thử thách về tinh thần.
Liên đoàn bóng đá Ý hiện vẫn chưa chốt địa điểm thi đấu. Sân vận động New Balance Arena tại Bergamo với sức chứa hơn 23.000 chỗ ngồi đang được cân nhắc thay vì các sân lớn như Olimpico hay San Siro, với hy vọng một không gian nhỏ hơn nhưng cuồng nhiệt hơn sẽ tạo áp lực cho đối thủ.
Xứ Wales với điểm tựa sân nhà
Ở cặp đấu còn lại của Nhánh A, tâm trí người hâm mộ xứ Wales có lẽ đã mơ về viễn cảnh đối đầu với Ý tại Cardiff để tranh vé đi World Cup. Tuy nhiên, trước mắt họ là rào cản mang tên Bosnia & Herzegovina, đối thủ mà xứ Wales chưa từng đánh bại trong 4 lần chạm trán trước đây.
Dẫu vậy, xứ Wales được đánh giá cao hơn nhờ lợi thế sân nhà. Sân vận động Cardiff City với "Bức tường đỏ" là một điểm tựa tinh thần khủng khiếp. Trong các loạt play-off của hai giải đấu lớn gần nhất, Wales đã đánh bại Áo, Ukraine và Phần Lan tại đây. Thất bại duy nhất của họ là trận thua trên chấm luân lưu trước Ba Lan tại vòng loại EURO 2024.
HLV Craig Bellamy khẳng định: "Khi chúng tôi chơi trên sân nhà, điều đó cực kỳ quan trọng". Nếu vượt qua Bosnia & Herzegovina, xứ Wales sẽ là một thách thức cực đại cho Ý hoặc Bắc Ireland trong trận chung kết.
2 - Nhánh B: Đại chiến giữa các ngôi sao
Thụy Điển chạm trán Ukraine
Xét về phong độ, Thụy Điển có lẽ là đội tệ nhất trong số các đội còn cơ hội, khi họ là đội duy nhất trong 16 cái tên không thắng nổi trận nào tại vòng loại World Cup. Tuy nhiên, nghịch lý nằm ở chỗ họ sở hữu những ngôi sao tấn công hàng đầu châu Âu mùa giải trước như Viktor Gyokeres, Alexander Isak, cùng các tài năng như Anthony Elanga và Lucas Bergvall.
Sự hiện diện của Thụy Điển tại vòng play-off hoàn toàn nhờ vào thành tích Nations League trước đó. Vấn đề đặt ra là liệu HLV Graham Potter có thể kết nối các ngôi sao để vực dậy một đội tuyển đang sa sút hay không.
Đối thủ của họ, Ukraine xếp sau Pháp ở vòng loại. Dù mang danh nghĩa chủ nhà, trận đấu nhiều khả năng sẽ diễn ra tại Ba Lan do tình hình chiến sự, làm giảm đi phần nào lợi thế của Ukraine. Tuy nhiên, với sự ủng hộ của hàng chục ngàn kiều bào và phong độ ổn định hơn, Ukraine vẫn được xem là ứng viên sáng giá hơn cho tấm vé vào chung kết nhánh.
Ba Lan đối đầu Albania
Lợi thế sân nhà tại Warsaw sẽ đóng vai trò then chốt cho Ba Lan. Họ bất bại trên sân nhà tại vòng loại, và như thường lệ, mọi hy vọng lại đặt lên vai Robert Lewandowski. Tiền đạo 37 tuổi của Barcelona đã ghi 4 bàn sau 8 trận vòng loại và phong độ của anh vào tháng 3 tới sẽ quyết định liệu Ba Lan có thể tiến gần hơn tới kỳ World Cup thứ ba liên tiếp hay không.
Ngược lại, Albania chưa từng dự World Cup nhưng đã gây ấn tượng mạnh dưới thời HLV Sylvinho. Cựu hậu vệ Arsenal và Barcelona đã biến Albania thành một tập thể khó chịu, từng tham dự hai kỳ EURO gần nhất và vượt qua Serbia để có mặt tại đây. Dù Ba Lan được đánh giá nhỉnh hơn đôi chút, đây hứa hẹn là cặp đấu cân bằng và khó đoán nhất của vòng play-off châu Âu.
3 - Nhánh C: Kosovo có làm nên câu chuyện cổ tích?
Thế hệ vàng của Thổ Nhĩ Kỳ
Thổ Nhĩ Kỳ bước vào vòng play-off với tư cách là ứng cử viên số một của Nhánh C. Dù thất bại nặng nề 0-6 trước Tây Ban Nha, nhưng vị trí nhì bảng E là kết quả phản ánh đúng thực lực của họ.
Sẽ là một sự tiếc nuối lớn nếu dàn cầu thủ tài năng này lỡ hẹn với World Cup. HLV Vincenzo Montella đang sở hữu những viên ngọc quý như Arda Guler, Kenan Yildiz, Can Uzun, kết hợp cùng kinh nghiệm của Hakan Calhanoglu.
Nếu tìm được công thức chiến thắng, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ dễ dàng vượt qua Romania, đội bóng vào vòng này nhờ Nations League nhưng có phong độ vòng loại kém thuyết phục.
Giấc mơ của Kosovo
Sự hiện diện của Kosovo tại vòng play-off World Cup trở thành câu chuyện cổ tích thời hiện đại. Chỉ mới được FIFA công nhận vào năm 2016, quốc gia này đã có những bước tiến thần tốc. Họ từng vào play-off EURO 2024 và vừa thăng hạng lên League B tại Nations League. Đặc biệt, họ gây ấn tượng mạnh khi đánh bại Thụy Điển cả hai lượt trận vòng loại.
Tuy nhiên, đối thủ Slovakia là thử thách lớn. Slovakia từng đánh bại Đức 2-0 vào tháng 9, một trong những kết quả tốt nhất lịch sử của họ. Dù câu chuyện của Kosovo rất đáng để những người hâm mộ trung lập cổ vũ, nhưng sự thực dụng và kinh nghiệm của Slovakia nhiều khả năng sẽ chấm dứt giấc mơ lãng mạn này.
4 - Nhánh D: Đan Mạch được kỳ vọng
Đan Mạch với cú sốc vòng loại
Việc Đan Mạch (hạng 21 thế giới) không thể giành vé trực tiếp là một cú sốc lớn. Sở hữu dàn sao như Andreas Christensen, Christian Eriksen, Rasmus Hojlund, họ lẽ ra phải đứng đầu bảng dễ dàng. Tuy nhiên, thất bại trước Scotland và những trận hòa đáng trách trên sân nhà đã đẩy họ vào thế khó.
Dẫu vậy, Đan Mạch được xem như ứng cử viên nặng ký nhất Nhánh D. Đối thủ của họ, Bắc Macedonia, từng tạo địa chấn khi loại Ý năm 2022, nhưng phong độ gần đây rất đáng báo động. Sẽ là một bất ngờ lớn nếu Đan Mạch không thể giải quyết gọn gàng đối thủ này.
Liệu có bất ngờ cho Ireland?
Cặp đấu còn lại giữa Cộng hòa Séc và Cộng hòa Ireland mang đến những cảm xúc trái ngược. Ireland đến được vòng paly-off nhờ chiến thắng nghẹt thở vào phút chót trước Hungary, với màn trình diễn xuất thần của Troy Parrott. Tinh thần đang lên rất cao sau khoảnh khắc từ cõi chết trở về đó.
Trong khi đó, Cộng hòa Séc có một chiến dịch vòng loại thiếu thuyết phục. Dù xếp nhì bảng sau Croatia, nhưng họ gặp khó khăn trước cả những đội yếu như Quần đảo Faroe. Đây được xem là lá thăm dễ thở nhất mà Ireland có thể mong đợi. Nếu duy trì được sự hưng phấn từ trận thắng Hungary, Ireland hoàn toàn có thể tạo nên bất ngờ ngay tại Prague.