Trong thời gian gần đây, các bác sĩ tại nhiều bệnh viện ung bướu ở Trung Quốc đã ghi nhận hiện tượng đáng lo ngại: ngày càng nhiều cặp vợ chồng cùng mắc ung thư, được gọi là “ung thư vợ chồng”.
Tại Bệnh viện Ung bướu Hà Nam, bác sĩ Hà Chấn – Trưởng khoa Ung bướu – cho biết có thời điểm, chỉ trong một phòng bệnh đã có tới ba cặp vợ chồng cùng nằm điều trị. Phần lớn các ca bệnh rơi vào ung thư phổi, một số khác liên quan đến ung thư dạ dày, thực quản, đại trực tràng và gan.
Điều đặc biệt là những người này không có quan hệ huyết thống, cũng không liên quan yếu tố di truyền. Điểm chung nằm ở môi trường sống và thói quen sinh hoạt giống nhau, trong đó nổi bật nhất là thói quen hút thuốc.
Hút thuốc – “thủ phạm” hàng đầu gây ung thư vợ chồng
Theo bác sĩ Dương Thiết Quân (Bệnh viện Ung bướu Hà Nam), hút thuốc là yếu tố nguy cơ số 1 của ung thư phổi. Có tới 90% ca ung thư phổi liên quan trực tiếp đến thuốc lá, bao gồm cả hút thuốc chủ động lẫn hít phải khói thuốc thụ động.
Trong thực tế, chỉ cần một người hút thuốc, người bạn đời sống cùng cũng phải gánh chịu hậu quả. Nhiều bệnh nhân chia sẻ rằng họ cảm thấy mình là “người chịu thiệt hại nặng nề nhất” khi bị ung thư do hít phải khói thuốc từ chồng hoặc vợ.
Hút thuốc không chỉ làm tăng nguy cơ ung thư phổi mà còn liên quan mật thiết tới ung thư thận và bàng quang. Không ít bệnh nhân của hai loại ung thư này đều có tiền sử hút thuốc lâu năm.
Ăn uống giống nhau cũng có thể dẫn tới ung thư
Ngoài khói thuốc, thói quen ăn uống chung của vợ chồng cũng góp phần tạo nên hiện tượng “ung thư đôi”.
Bác sĩ Sử Khả Phong (Bệnh viện Lồng ngực Hà Nam) cho biết, ung thư dạ dày và thực quản thường gặp ở các cặp vợ chồng có thói quen:
- Ăn quá nhanh,
- Thường xuyên dùng đồ ăn quá nóng,
- Ít chú ý đến chế độ dinh dưỡng cân bằng.
Những thói quen này gây tổn thương lặp đi lặp lại cho niêm mạc thực quản và dạ dày, dần dần làm tăng nguy cơ ung thư.
Một nghiên cứu đăng trên British Journal of Cancer (2002) cũng xác nhận nhận định này. Các chuyên gia phân tích dữ liệu từ hơn 15 năm sống chung của các cặp vợ chồng và nhận thấy: mặc dù nhìn chung nguy cơ ung thư không tăng quá nhiều, nhưng ung thư phổi, dạ dày và bàng quang lại có tỷ lệ gia tăng đáng kể (từ 1,19 đến 1,38 lần).
Ba loại ung thư dễ xuất hiện đồng thời ở vợ chồng
Các bác sĩ cho rằng ba bệnh ung thư thường gặp đồng thời ở cả hai vợ chồng gồm:
Ung thư phổi – do tác động trực tiếp của khói thuốc và môi trường sống ô nhiễm.
Ung thư đại trực tràng – xuất phát từ thói quen ăn uống giống nhau, thiếu lành mạnh.
Ung thư gan – liên quan tới virus viêm gan B, có thể lây từ người này sang người kia qua đường tình dục hoặc dùng chung vật dụng y tế không an toàn.
Đặc biệt, viêm gan B là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư gan. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hiện có khoảng 296 triệu người sống chung với viêm gan B mạn tính. Năm 2022, căn bệnh này đã cướp đi sinh mạng 1,1 triệu người và dự báo có thể tăng lên 1,14 triệu ca tử vong vào năm 2034 nếu không có biện pháp kiểm soát hiệu quả.
Làm gì để phòng tránh ung thư vợ chồng?
Để giảm nguy cơ cả hai cùng mắc bệnh, các chuyên gia khuyến nghị:
Tuyệt đối không hút thuốc; nếu một người hút thì cần cai thuốc để bảo vệ sức khỏe bản thân và bạn đời.
Giữ chế độ ăn uống lành mạnh: ăn chậm, nhai kỹ, hạn chế đồ ăn quá nóng, nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn.
Tiêm phòng viêm gan B và kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm nguy cơ.
Tập thể dục thường xuyên, duy trì lối sống khoa học để tăng cường sức đề kháng.
