Gan nhiễm mỡ có thể gây ung thư gan ngay từ giai đoạn đầu mà không cần qua xơ gan
Thạc sĩ - Bác sĩ Lưu Thị Minh Diệp (Trung tâm Tiêu hóa Gan mật, Bệnh viện Bạch Mai) cảnh báo: Gan nhiễm mỡ là bệnh lý tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng, trong đó có khả năng dẫn đến ung thư gan ngay từ giai đoạn F1, F2, mà không nhất thiết phải trải qua giai đoạn xơ gan như nhiều người vẫn lầm tưởng.
Không dừng lại ở đó, gan nhiễm mỡ còn làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng gấp 20 lần, đồng thời liên quan đến nhiều bệnh lý ngoài gan như: tim mạch, thận mạn tính, hội chứng ngưng thở khi ngủ…
Gan nhiễm mỡ xảy ra khi lượng mỡ tích tụ trong gan vượt quá 5% trọng lượng gan, từ đó làm suy giảm chức năng gan. Bệnh thường gặp ở người ăn uống thiếu kiểm soát (nhiều đường, chất béo, rượu bia), người thừa cân, béo phì, ít vận động. Tuy nhiên, người gầy vẫn có thể mắc bệnh do rối loạn chuyển hóa hoặc yếu tố di truyền.
Điều đáng lo ngại là giai đoạn đầu của bệnh gần như không có triệu chứng rõ rệt. Khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể gặp các dấu hiệu như:
Mệt mỏi, đầy bụng, buồn nôn.
Ngứa da, nổi mày đay hoặc dị ứng.
Tức nặng vùng bụng bên phải.
Chán ăn, sụt cân bất thường, đặc biệt khi ăn đồ dầu mỡ.
Trường hợp nặng có thể biểu hiện vàng da, chảy máu cam, chảy máu chân răng… do chức năng gan suy giảm nghiêm trọng, thậm chí dẫn tới viêm gan, xơ gan hoặc ung thư gan.
Để đánh giá chính xác mức độ gan nhiễm mỡ, người bệnh cần thực hiện xét nghiệm máu, siêu âm gan, chụp CT, hoặc trong trường hợp nghi ngờ biến chứng – sinh thiết gan để xác định mức độ tổn thương.
Đối với người đã được chẩn đoán gan nhiễm mỡ, việc theo dõi diễn biến bệnh qua siêu âm đàn hồi gan là rất quan trọng. Đây là phương pháp không xâm lấn giúp đánh giá chính xác độ cứng gan và mức độ nhiễm mỡ, từ đó hỗ trợ việc điều trị hiệu quả hơn.
Mức độ nhiễm mỡ gan được phân chia theo tỷ lệ tế bào gan bị ảnh hưởng:
S0: 0-10% (bình thường)
S1: 11-33% (gan nhiễm mỡ nhẹ)
S2: 34-66% (gan nhiễm mỡ vừa)
S3: 67-100% (gan nhiễm mỡ nặng)
Theo bác sĩ Lưu Thị Minh Diệp, gan nhiễm mỡ là bệnh lý có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm.
Để phòng tránh gan nhiễm mỡ, mọi người cần duy trì chế độ ăn lành mạnh, tăng cường rau xanh, trái cây tươi và thực phẩm giàu chất xơ; đồng thời hạn chế đường, dầu mỡ và các thực phẩm chế biến sẵn.
Ngoài ra, việc vận động thường xuyên, tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày như đi bộ, chạy bộ, bơi lội hoặc yoga sẽ giúp kiểm soát cân nặng và giảm mỡ trong cơ thể.
Đối với người béo phì, giảm cân có tác động tích cực đến gan. Cụ thể, giảm trên 3% trọng lượng cơ thể giúp cải thiện mức độ nhiễm mỡ; giảm từ 5-7% cải thiện tình trạng viêm gan; và giảm trên 10% giúp giảm xơ hóa gan.
Bên cạnh đó, cần kiểm soát tốt các bệnh nền như tiểu đường, cao huyết áp và duy trì việc khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề liên quan đến gan.
