Người dân có thể xin lên đất thổ cư dễ dàng hơn trong năm 2025 do hai nguyên nhân: Thứ nhất, chỉ cần đất phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện đã được phê duyệt.
Thứ hai, chỉ cần phù hợp quy hoạch sử dụng đất cấp huyện đã được phê duyệt thay vì phải ở trong cùng một thửa đất đã có nhà ở và đáp ứng thêm điều kiện về thời điểm sử dụng đất như trước đây theo Điều 103 Luật Đất đai 2013.
Theo quy định, chi phí chuyển đất nông nghiệp sang đất thổ cư bao gồm:
- Tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở.
- Lệ phí cấp giấy chứng nhận.
- Lệ phí trước bạ.
- Phí thẩm định hồ sơ.
Trong đó, tiền sử dụng đất là một trong những khoản chi phí chiếm phần lớn và quan trọng khi chuyển mục đích sử dụng đất, thường lên đến vài trăm triệu đồng.
Mà từ 1.1.2026, khi chính thức áp dụng bảng giá đất mới tiệm cận hơn so với với giá thị trường chắc chắn sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới khoản tiền sử dụng đất mà người dân phải nộp.
Hiện nay, công thức tính tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích từ đất nông nghiệp sang đất thổ cư được quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 8 Nghị định 103/2024/NĐ-CP như sau:
Trong đó:
(1) Tiền sử dụng đất của loại đất sau khi chuyển mục đích sử dụng đất tính như sau:
(2) Tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của các loại đất trước khi chuyển mục đích sử dụng được tính như sau:
- Trường hợp đất trước khi chuyển mục đích là đất nông nghiệp được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất hoặc có nguồn gốc nhận chuyển nhượng hợp pháp đã được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất:
Tiền đất trước khi chuyển mục đích sử dụng đất = Diện tích đất x Giá đất của loại đất nông nghiệp tương ứng trong bảng giá đất
- Trường hợp đất trước khi chuyển mục đích là đất nông nghiệp được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê 1 lần cho cả thời gian thuê thì tiền đất trước khi chuyển mục đích sử dụng được tính như sau:
Có thể thấy, công thức tính chi phí chuyển đổi mục đích sử dụng đất đều gắn liền với Bảng giá đất. Như đã phân tích ở trên, việc bảng giá đất tăng chắc chắn cũng kéo theo việc người dân phải trả khoản tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng nhiều hơn nhiều so với trước 1.1.2026.
Do vậy, dù điều kiện xin lên đất thổ cư được mở rộng, tuy nhiên nếu làm sau 1.1.2026, người dân sẽ mất nhiều tiền để thực hiện chuyển mục đích sử dụng.
