Bóng đá từ lâu đã được coi là môn thể thao vua, nơi hội tụ những khoảnh khắc cảm xúc mãnh liệt, từ những bàn thắng ngoạn mục cho đến các cuộc đối đầu căng thẳng. Thế nhưng, phía sau trận đấu, ẩn sau những khán đài rực lửa và niềm vui hò reo của hàng triệu người hâm mộ, đang tồn tại một mặt tối mà ít ai ngờ tới.
Theo The Independence, một báo cáo mới của chính phủ Anh đã phơi bày thực tế rằng bóng đá đang trở thành mục tiêu bị lợi dụng cho hoạt động rửa tiền và thậm chí cả tài trợ khủng bố.
Trong báo cáo "Đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền và tài trợ khủng bố năm 2025", lần đầu tiên các CLB và người đại diện cầu thủ được nêu tên như những rủi ro mới. Báo cáo cho biết các giao dịch trong bóng đá thường phức tạp và khó kiểm soát, khiến cơ quan chức năng khó xác định chính xác quy mô hoạt động, từ đó dễ dàng xảy ra những hành vi phạm pháp.
Không dừng lại ở rửa tiền, bóng đá còn có nguy cơ bị lợi dụng để phục vụ cho nhiều hoạt động phi pháp khác như cá cược bất hợp pháp, hối lộ, hay dàn xếp tỉ số, mà đại án Calciopoli vẫn còn là ví dụ điển hình. Những điều mà khán giả thường chỉ nhìn thấy là các pha bóng kịch tính trên sân, nhưng ẩn giấu phía sau trận đấu lại là những cạm bẫy tài chính khó lường.
Bản báo cáo cũng đi sâu vào phân tích ba nguyên nhân chính khiến bóng đá dễ dàng trở thành môi trường cho các dòng tiền mờ ám.
Thứ nhất là sự thiếu minh bạch trong cấu trúc sở hữu. Nhiều CLB hiện nay được kiểm soát thông qua hệ thống công ty vỏ bọc đặt tại các “thiên đường thuế”. Sự phức tạp này không chỉ che giấu danh tính thực sự của chủ sở hữu mà còn khiến việc lần theo nguồn gốc tài chính gần như bất khả thi.
Thứ hai là tình trạng khủng hoảng tài chính ở các giải hạng dưới. Trong khi Ngoại Hạng Anh thu hút nguồn thu khổng lồ, nhiều đội bóng nhỏ hơn phải sống chung với nợ nần, không thể tiếp cận nguồn vốn ngân hàng và dễ dàng chấp nhận những khoản đầu tư từ các nhà tài trợ không minh bạch.
Khi tranh cãi về phân chia doanh thu giữa các giải đấu vẫn chưa có hồi kết, nguy cơ này càng tăng cao. Có những trận đấu ở các giải hạng dưới mà đằng sau vẻ bề ngoài bình dị, thực chất là cuộc vật lộn sinh tồn với áp lực tài chính nặng nề.
Thứ ba là sự biến động khó lường trong việc định giá cầu thủ. Một cầu thủ có thể được mua với giá 50 triệu bảng trong hôm nay nhưng chỉ vài tháng sau đã được bán với giá 70 triệu bảng. Sự chênh lệch này, vốn rất khó để đánh giá khách quan, đã tạo điều kiện để dòng tiền bất hợp pháp được hợp thức hóa qua các thương vụ chuyển nhượng.
Bên cạnh các CLB, báo cáo cũng nhấn mạnh vai trò đầy rủi ro của người đại diện và các bên trung gian. Đây là những mắt xích quan trọng trong thế giới bóng đá hiện đại, nhưng lại thường xuyên bị lợi dụng.
Nhiều người đại diện hoạt động mà không chịu sự giám sát pháp lý, trong khi phí hoa hồng hay chi phí trung gian mà họ nhận được đôi khi bị thổi phồng và trở thành phương thức để rửa tiền hoặc hối lộ.
Nguy hiểm hơn, có những trường hợp một người đại diện đồng thời làm việc cho cả cầu thủ lẫn CLB trong cùng một thương vụ, khiến tính minh bạch càng bị đặt dấu hỏi. Cùng lúc đó, những dịch vụ tài chính, kế toán hay pháp lý được thuê ngay bên trong CLB cũng có thể vô tình trở thành công cụ tiếp tay cho các hành vi phi pháp.
Phía sau trận đấu, nơi tưởng chừng chỉ có cầu thủ, HLV và những khán giả, lại ẩn chứa cả một hệ thống tài chính phức tạp và dễ bị thao túng.
Nếu những vấn đề này không được kiểm soát, bóng đá có thể phải trả giá đắt. Niềm tin của người hâm mộ sẽ sụp đổ KHI họ phát hiện ra kết quả trên sân cỏ bị ảnh hưởng bởi những dòng tiền mờ ám. Uy tín của các giải đấu lớn như Ngoại Hạng Anh hay Champions League cũng có thể bị lung lay khi các thương vụ hoặc kết quả thi đấu bị nghi ngờ.
Xa hơn nữa, nếu tiền từ hoạt động tội phạm hay tài trợ khủng bố thực sự chảy vào bóng đá, thể thao sẽ bị biến thành công cụ cho những mục đích ngoài sân cỏ, gây ra những hệ quả chính trị và xã hội khó lường.
Cảnh báo từ chính phủ Anh đặt áp lực rất lớn lên các cơ quan quản lý như FA, Ngoại Hạng Anh và cả FIFA. Họ buộc phải hành động mạnh mẽ hơn để tăng cường sự minh bạch, siết chặt quy định về nguồn vốn và cấu trúc sở hữu, đồng thời giám sát kỹ lưỡng hoạt động của người đại diện.
Bên cạnh cuộc chiến chống Doping, minh bạch tài chính không chỉ để bảo vệ sự công bằng của bóng đá, mà còn để giữ gìn niềm tin của hàng triệu người hâm mộ. Bởi phía sau trận đấu, ngoài chiến thuật và những bàn thắng, còn có những cuộc đấu ngầm mà nếu không được ngăn chặn, sẽ làm hoen ố hình ảnh của môn thể thao vua.
