Đã có không ít trường hợp bệnh nhân bị đột quỵ không qua khỏi do được đưa đến bệnh viện quá muộn hoặc do sơ cứu tại nhà sai cách. Nhiều người vẫn lầm tưởng rằng, khi bị đột quỵ, bệnh nhân nên nằm yên tại chỗ và không nên di chuyển ngay. Tuy nhiên, đây là quan niệm sai lầm, có thể đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng người bệnh.
Ngay khi phát hiện ai đó có dấu hiệu đột quỵ, cần nhanh chóng tiến hành sơ cứu: đặt người bệnh nằm với phần đầu hơi cao để dễ thở. Nếu người bệnh có biểu hiện nôn ói hoặc mất ý thức, hãy cho họ nằm nghiêng sang một bên nhằm tránh tình trạng sặc vào đường thở. Đặc biệt lưu ý, trong quá trình sơ cứu tại nhà, tuyệt đối không cho bệnh nhân ăn uống bất cứ thứ gì để tránh nguy cơ sặc và dẫn đến viêm phổi.
Biểu hiện của đột quỵ có thể bao gồm:
Đột ngột hôn mê, mất ý thức, tê liệt tay chân, đau đầu dữ dội, mất thăng bằng.
Bất ngờ không nói được, méo miệng.
Thị lực suy giảm nhanh ở một hoặc cả hai mắt.
Hướng dẫn sơ cứu đột quỵ tại nhà đúng cách:
Trong lúc chờ xe cấp cứu, đặt người bệnh nằm nghiêng, đầu và lưng nâng cao khoảng 45 độ để tránh sặc vào đường thở.
Nới lỏng quần áo, đặc biệt là phần cổ áo, để kiểm tra hô hấp. Nếu tim ngừng đập, cần thực hiện ép tim ngoài lồng ngực.
Dùng khăn sạch quấn quanh ngón tay để lấy hết đờm, dãi trong miệng người bệnh, giúp thông thoáng đường thở.
Nếu người bệnh co giật, hãy dùng đũa bọc vải đặt ngang miệng để tránh cắn vào lưỡi.
Ghi lại thời điểm các triệu chứng đột quỵ khởi phát, cùng với các loại thuốc người bệnh đang sử dụng hoặc đơn thuốc đang mang theo.
Lưu ý quan trọng: Tuyệt đối không cho bệnh nhân ăn, uống, dùng thuốc tùy tiện; không chích máu ở đầu ngón tay/chân và không cạo gió — những hành động này có thể làm tình trạng thêm nghiêm trọng.
Làm thế nào để phòng ngừa đột quỵ hiệu quả?
Đột quỵ là một trong những bệnh lý nguy hiểm hàng đầu, song hoàn toàn có thể phòng tránh nếu kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ. Dưới đây là những biện pháp quan trọng giúp giảm thiểu nguy cơ đột quỵ:
-
Kiểm soát bệnh lý nền: Quản lý tốt các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu... thông qua thăm khám định kỳ và tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị của bác sĩ. Việc dùng thuốc đúng liều, đúng thời điểm và theo dõi sát các chỉ số sức khỏe là yếu tố then chốt.
-
Duy trì lối sống lành mạnh: Áp dụng chế độ ăn uống cân bằng, ưu tiên rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế chất béo bão hòa, muối và đường. Tăng cường vận động với ít nhất 150 phút hoạt động thể chất mỗi tuần. Hạn chế tối đa rượu bia và tuyệt đối tránh hút thuốc lá – những tác nhân làm tổn thương thành mạch và gia tăng nguy cơ tim mạch.
-
Khám sức khỏe định kỳ: Thực hiện các xét nghiệm cần thiết như đo huyết áp, kiểm tra đường huyết và mỡ máu định kỳ để sớm phát hiện và điều trị các yếu tố nguy cơ, từ đó giảm thiểu biến chứng nặng nề liên quan đến đột quỵ.
