Khi Jurrien Timber gia nhập Arsenal cách đây hai năm, anh được giám đốc thể thao khi đó là Edu Gaspar dẫn đi tham quan sân tập. Edu chỉ vào hình cắt bóng mờ của chiếc cúp Ngoại hạng Anh treo trên tường. “Chúng tôi để chiếc cúp tối như thế này, nhưng bên dưới có cách khiến nó sáng lên. Chúng tôi sẽ làm nó sáng khi giành được Ngoại hạng Anh,” Edu cười nói với hậu vệ người Hà Lan.
Đó là kiểu biểu tượng giống với những ý tưởng mà Mikel Arteta từng áp dụng – từ chiếc bóng đèn, đến việc cho cầu thủ nghe You’ll Never Walk Alone trước trận gặp Liverpool tại Anfield – và thường bị chế giễu.
Nhưng thực tế, mùa này ông buộc phải biến biểu tượng thành hiện thực. Quá trình tái thiết chỉ có thể được tin tưởng trong một khoảng thời gian nhất định. Đây là thời khắc quyết định với Arteta. Đây là mùa giải mà ông buộc phải mang về danh hiệu. Nếu không, chúng ta sẽ chỉ còn nói về thành tựu của ông tại Arsenal ở thì quá khứ.
Và “giành danh hiệu” không còn dừng ở FA Cup hay League Cup, mà phải là Ngoại hạng Anh hoặc Champions League. Một chiếc cúp lớn cho một CLB lớn, vốn đã kiên nhẫn và dành sự hậu thuẫn tối đa cho HLV. Giờ đây, không thể nói Stan Kroenke là “Silent Stan” nữa, bởi ông đã chi mạnh.
Những kỳ vọng thực tế
Arteta đã được hậu thuẫn trên thị trường chuyển nhượng với nhiều bản hợp đồng lớn, bao gồm Martin Zubimendi và Viktor Gyokeres. Nếu Arteta không giành được một danh hiệu xứng tầm, câu hỏi đặt ra là: liệu còn lý do gì để ông tiếp tục ở Arsenal?
Đúng, đó có thể là một đánh giá khắc nghiệt. Thực tế, ngay cả khi Arteta ra đi cuối mùa này, ông vẫn đã làm tốt trong công việc đầu tiên của sự nghiệp HLV. Nhưng có thể ông không thể đi bước cuối cùng. Với Arsenal, có thể Arteta chỉ là “người xây dựng” và phải cần một người kế nhiệm để hoàn tất hành trình.
Con số sau đây có thể làm nhiều người bất ngờ. Arteta đang bước vào mùa giải thứ bảy dẫn dắt Arsenal. Trong số các HLV Ngoại hạng Anh hiện tại, chỉ có Pep Guardiola – người từng đưa ông về làm trợ lý tại Manchester City – gắn bó với đội của mình lâu hơn.
Cho đến nay, Arteta mới chỉ giành một danh hiệu lớn – chiếc FA Cup 2020, trong bối cảnh đội hình phần lớn vẫn do Unai Emery để lại. Hai Community Shields không thể được tính, bất chấp Guardiola hay trước đó Jose Mourinho từng tranh luận ngược lại.
So sánh với các đối thủ
Kể từ khi Arsenal vô địch FA Cup 2020, Man City đã giành 4 Ngoại hạng Anh, 1 Champions League, 1 FA Cup, 1 League Cup, 1 Club World Cup và 1 Siêu cúp châu Âu. Liverpool cũng có Ngoại hạng Anh, FA Cup và League Cup. Chelsea giành Champions League, Club World Cup và Siêu cúp châu Âu. Ngay cả Manchester United – vốn khủng hoảng – cũng có FA Cup và League Cup. Tottenham thì nâng cao Europa League.
Trong khi đó, Arsenal của Arteta có ba mùa giải về nhì liên tiếp. Đặc biệt, mùa trước đáng lẽ phải là cơ hội để họ vô địch khi Man City sa sút. Nhưng thay vì tận dụng, Arsenal để Liverpool vượt qua và kết thúc mùa giải kém hơn Liverpool 10 điểm, tệ hơn cả khoảng cách với Man City ở hai mùa trước. Và đó lại là mùa đầu tiên của Arne Slot tại Liverpool.
Về nhì lần đầu tiên (tuyệt vời), về nhì lần thứ hai (ấn tượng)… nhưng về nhì lần thứ ba (không còn đáng khen). Nó không hẳn là “thụt lùi”, nhưng chắc chắn không phải tiến bộ khi để một đội bóng từng kém mình 7 điểm mùa trước vượt qua. Đó là một cú xoay chuyển 17 điểm. Và Liverpool không hề chi tiêu lớn. Điều đó càng gia tăng áp lực với Arteta.
Gánh nặng tài chính
Một thống kê khác cũng khiến Arteta chịu áp lực. Transfermarkt cho thấy ông là HLV chi tiêu nhiều nhất châu Âu kể từ lần gần nhất giành danh hiệu. Con số lên tới 672 triệu bảng. HLV xếp sau là Unai Emery với 371 triệu bảng (cộng cả Villarreal và Aston Villa).
Nếu tính cả kỳ chuyển nhượng hè này – vốn vẫn chưa khép lại – tổng chi tiêu dưới thời Arteta đã là 860 triệu bảng. Đúng là Arsenal mua sắm hiệu quả, xây dựng được một đội hình rất mạnh, được đánh giá là có giá trị cao nhất Ngoại hạng Anh. Nhưng giờ là lúc đầu tư phải đi kèm thành quả.
Arteta nói trước mùa giải: “Bạn cứ tiếp tục đào, đào mãi, rồi một ngày nào đó sẽ tìm thấy vàng.” Đó là một câu nói lạc quan, nhưng mùa này chính là lúc ông phải chứng minh. Nếu không, cơ hội sẽ trôi qua, và biểu tượng ở sân tập sẽ mãi chỉ là một hình ảnh chưa được bật sáng.
