Chuyên gia khuyến cáo rằng dù cá là thực phẩm bổ dưỡng, nhưng có 4 loại cá không nên ăn quá nhiều để tránh tích tụ kim loại nặng trong cơ thể, làm tăng nguy cơ mắc bệnh, thậm chí ung thư. Vì vậy, nếu muốn bảo vệ sức khỏe, bạn nên hạn chế hoặc loại bỏ hoàn toàn 4 loại cá dưới đây khỏi chế độ ăn uống.
Cá nướng bị cháy
Cá nướng và cá chiên là món ăn yêu thích của nhiều người, nhưng nếu chế biến ở nhiệt độ quá cao, chúng có thể sản sinh các chất gây ung thư như benzopyrene và amin dị vòng. Đặc biệt, cá bị cháy hoặc chiên quá kỹ không chỉ làm mất đi nhiều dưỡng chất mà còn làm tăng nguy cơ mắc ung thư đường tiêu hóa.
Để giảm thiểu rủi ro, nên tránh nướng cá trực tiếp trên lửa lớn. Thay vào đó, có thể bọc giấy bạc hoặc sử dụng lò nướng với nhiệt độ vừa phải. Khi chiên cá, cũng không nên dùng dầu đã chiên lại nhiều lần vì dầu bị oxy hóa có thể sinh ra chất độc hại.
Cá có kích thước quá lớn
Nhiều người thích ăn cá nước ngọt có kích thước khổng lồ vì cho rằng thịt ngon và bổ dưỡng hơn. Tuy nhiên, cá càng lớn càng dễ tích tụ kim loại nặng, formaldehyde và các độc tố từ môi trường ô nhiễm. Một nghiên cứu tại Mỹ năm 2017 phát hiện mức formaldehyde trong cá nước ngọt quá lớn có thể lên tới 39,68 mg/kg, tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho sức khỏe nếu tiêu thụ thường xuyên.
Tương tự, các loài cá biển sâu có kích thước lớn như cá mập, cá kiếm, cá thu vua, cá ngói cũng chứa hàm lượng thủy ngân cao. Ngoài ra, những loài cá ăn thịt dưới đáy biển còn có nguy cơ nhiễm chất ô nhiễm công nghiệp như dioxin, PCB, làm tăng nguy cơ tổn thương hệ thần kinh và tim mạch. Do đó, tốt nhất nên chọn cá có kích thước vừa phải, tránh ăn những con quá to bất thường.
Cá muối, cá khô ướp muối
Cá muối hay cá ướp muối phơi/sấy khô có thể chứa các hợp chất gây ung thư như methyl nitrite và dimethylnitrosamine. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã xếp loại cá ướp muối vào danh sách các thực phẩm có nguy cơ gây ung thư cao (nhóm 1).
Bên cạnh đó, cá ướp muối có hàm lượng natri rất cao, làm tăng nguy cơ cao huyết áp, tắc nghẽn động mạch và các bệnh tim mạch. Nếu bảo quản không đúng cách, cá khô có thể bị nhiễm vi khuẩn, nấm mốc chứa aflatoxin – một chất có thể gây ung thư. Vì vậy, loại cá này không nên ăn thường xuyên, đặc biệt là người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch hoặc huyết áp cao.
Gỏi cá sống
Nhiều người tin rằng ăn cá sống, mật cá sống hoặc cá nấu tái giữ được nhiều dưỡng chất và có giá trị dinh dưỡng cao. Tuy nhiên, thói quen này tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe. Cá sống có thể chứa ký sinh trùng như sán, giun và vi khuẩn listeria, gây ngộ độc hoặc làm tích lũy độc tố lâu dài trong cơ thể.
Chẳng hạn, sán lá gan có thể xâm nhập và ký sinh trong ống mật, gây viêm gan, viêm túi mật, thậm chí làm tăng nguy cơ ung thư đường mật. Ngoài ra, ăn mật cá sống có thể gây ngộ độc nghiêm trọng, thậm chí dẫn đến tử vong. Do đó, các món như gỏi cá, sashimi hay cá tái cần được hạn chế tối đa. Nếu ăn, cần đảm bảo nguồn gốc cá sạch, an toàn và được xử lý đúng cách.
