Đặt tên là việc quan trọng trong khi đón một em bé chào đời. Từ xa xưa việc đặt tên thường được người cao tuổi trọng vọng trong nhà tiến hành đặt. Ngày nay nhiều cha mẹ nhờ thầy phong thủy, cao nhân đặt tên cho con. Nhưng cha mẹ cũng cần biết trong dân gian có những kiêng kỵ đặt tên và trong quy định pháp luật cũng có những điều cấm khi đặt tên khai sinh. Cha mẹ cần biết tránh rắc rối cho con.
5 cái tên cấm khai sinh theo quy định của pháp luật
Trong các văn bản luật pháp có những quy định liên quan tới việc đặt tên cho trẻ. Ví như Bộ Luật Dân sự quy định rõ ràng tên của trẻ là tên khai sinh và họ được chọn theo cha hoặc mẹ, nhưng tên của trẻ phải không được xâm phạm lợi ích của người khác, tên phải bằng tiếng Việt hoặc tiếng dân tộc của Việt Na, không bằng số, bằng ký tự...
Cụ thể khi đặt tên cho con, cha mẹ nên chú ý tránh 5 kiểu tên mà pháp luật không cho khai sinh, gây khó khăn trong việc làm thủ tục khai sinh:
- Đặt tên con bằng tiếng nước ngoài: Theo quy định trẻ mang quốc tịch Việt Nam được khai sinh theo tiếng Việt hoặc tiếng dân tộc khác của Việt Nam nên những cái tên theo tiếng nước ngoài sẽ không hợp lệ.
- Tên bằng các ký tự mà không phải chữ, hoặc tên bằng số ví dụ như 1, 2, @, $... sẽ không hợp lệ
- Tên của trẻ lại ảnh hưởng xâm phạm tới lợi ích người khác: Trên thực tế thì hầu như chưa có trường hợp nào rơi vào việc đặt tên xâm phạm lợi ích của người khác.
- Những cái tên không phù hợp với bản sắc dân tộc, tập quán, truyền thống người Việt. Việc xem tên có vi phạm điều này không thì cần xác định theo từng trường hợp cụ thể.
- Tên quá dài theo thông thường. Trước đây từng đề xuất tên không được quá 25 ký tự nhưng không được phê duyệt. Tuy nhiên các thông tư có quy định không được đặt tên quá dài.Thông thường họ và tên chỉ nên 3-4 chữ, nếu tên quá dài sẽ khó khăn trong việc làm các giấy tờ, khi dùng tên trong giao tiếp, gây chú ý...
Trước khi chọn tên cho con để làm thủ tục khai sinh, cha mẹ nên nắm bắt những điều này tránh gây phiền toái, bị trả hồ sơ.
Những cái tên bị kiêng kỵ theo dân gian
Người xưa những gia đình trí thức giàu có rất chú ý việc đặt tên vì tên đi theo mỗi con người cả đời, trong khi nhiều gia đình bình dân lại đặt tên con xuề xòa, thậm chí có những cái tên rất xấu xí.
Ngày nay hầu hết các bậc cha mẹ muốn chọn tên đẹp cho con. Thậm chí nhiều cha mẹ muốn đặt tên con theo phong thủy, theo nhân số học để cân bằng với các yếu tố khác trong cung mệnh, bản đồ đường đời... để mong tương lai con thuận lợi, an lành, thành công giàu có.
Việc đặt tên đảm bảo phong thủy thì cần có chuyên gia am hiểu sâu về lĩnh vực này. Tuy nhiên cha mẹ nên chú ý từ xa xưa văn hóa dân gian cũng có những kiêng kỵ khi đặt tên, nhằm để tránh những điều không hay xảy ra cho trẻ.
- Tránh đặt tên con trùng vào tên húy kỵ, tên thần thánh, vua chúa, vĩ nhân, những nhân vật bi kịch... Việc này ngày nay không còn quá nguyên tắc so với trước kia nhưng cha mẹ cũng nên tham khảo lưu ý, để con không vì cái tên mà bị bình phẩm dị nghị. Do đó có thể tham khảo người lớn, người trí thức cao để hỏi và chọn lọc. Theo quan niệm dân gian việc phạm này sẽ khiến trẻ không được may mắn. Tất nhiên nên chú ý rằng không nên quá kiêng kỵ theo lối xưa rằng tên trẻ phải tránh tên của người họ hàng dù đã qua bao nhiêu đời (như thế có khi chọn cả bảng chữ cái không ra cái tên cho bé)
- Khi đặt tên phải chú ý tới cả họ và tên đệm để đọc lên tổng thể tên hợp lý về ngữ nghĩa và âm luật tiếng Việt. Người Việt xưa trọng luật âm bằng trắc nên tên và họ cần theo luật bằng trắc mới hay và đọc mới không trúc trắc. Thế nên trong tổng thể tên họ cần kết hợp vần bằng trắc, tránh tên mang toàn vần trắc hoặc toàn bằng gây cảm giác mệt mỏi, nặng nề. Tâm linh dân gian cho rằng tên toàn vần bằng sẽ khiến cuộc sống của con không nổi bật, tên toàn vần trắc gây trắc trở khó khăn, nóng nảy. (Vần bằng là những chữ mang dấu huyền hoặc không dấu, vần trắc là chữ mang dấu sắc, hỏi, ngã, nặng).
- Không đặt tên khó phân biệt giới tính, gây hiểu nhầm lẫn lộn giới tính: Có những cái tên cả hai giới cùng dùng nhưng khi đặt cho con thì chú ý đi kèm tên đệm phân biệt giới tính. Dân gian cho rằng tên không rõ giới tính gây khó khăn cho bé khi ra ngoài đời, dễ bị trêu, bị nhầm lẫn, thậm chí là gặp xui rủi về số phận. Theo đó thì dân gian cũng tránh việc dùng tên tính nam đặt cho con gái và ngược lại.
- Tránh đặt tên mà có thể gây ngữ nghĩa tiêu cực khi đọc, khi nói lái, khi ghép chữ: khi đặt tên con nên chú ý ghép các chữ cái trong tên thành cặp với nhau tránh gây ra nghĩa tiêu cực, ý nghĩa xấu hãy dùng cách nói lái tên để xem có gây ra ý nghĩa tiêu cực không... Tránh vi phạm điều này là để sau này con không bị chế giễu, bị nói lái gây phiền toái tổn thương
- Tránh đặt tên mang ý nghĩa cầu lợi hoặc tuyệt đối quá không phổ biến ví như Trạng Nguyên, Hồng Thủy, Diễm Lệ, Bạch Tuyết, Vô Địch... vì sẽ tạo ra gánh nặng tâm lý và sau này khiến con dễ bị trêu chọc.
Ngoài ra cha mẹ có thể tham khảo những xu hướng đặt tên cho con theo thời hiện đại, tránh các loại tên mang ý nghĩa tiêu cực, tránh gửi gắm vào tên con những gánh nặng tâm tư cảm xúc của chính cha mẹ (như Hận, Hoài...). Cái tên của trẻ nên mang được ý nghĩa tích cực và mang tới cảm xúc nhẹ nhàng vui vẻ, tránh mang theo cái tên những câu chuyện phiền toái không cần thiết.
