Chỉ uống nước lá ổi mỗi ngày là khỏi tiểu đường? Cảnh báo sai lầm nguy hiểm
Việc tin rằng chỉ cần uống nước lá ổi mỗi ngày có thể chữa khỏi bệnh tiểu đường là một quan điểm hoàn toàn sai lầm và có thể gây hậu quả nghiêm trọng.
Một bệnh nhân 52 tuổi ở Hà Nội, mắc tiểu đường type 2 nhiều năm và kiểm soát đường huyết ổn định bằng thuốc Tây. Tuy nhiên, sau khi nghe truyền miệng trên mạng xã hội rằng nước lá ổi có thể thay thế thuốc, ông đã bỏ thuốc và dùng nước lá ổi thay cho nước lọc hằng ngày. Sau vài tháng, chỉ số đường huyết của ông giảm nhẹ từ 7,8 mmol/l xuống 6,9 mmol/l, nhưng đáng lo ngại là chỉ số creatinin tăng vọt lên 136 µmol/l, cảnh báo nguy cơ suy thận cấp.
Bác sĩ Dương Minh Tuấn – Khoa Nội tiết & Đái tháo đường (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, ông đã từng gặp rất nhiều ca tương tự. Nhiều bệnh nhân chưa hiểu rõ bản chất bệnh lý, nhưng lại tin vào lời khuyên lan truyền rằng: "Uống nước lá ổi mỗi ngày là khỏi tiểu đường", dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
Lá ổi có công dụng gì trong điều trị tiểu đường?
Theo y học cổ truyền, lá ổi có vị đắng, tính ấm, quy vào kinh Tỳ – Vị, hỗ trợ làm dịu các triệu chứng như khô miệng, khát nhiều, tiểu nhiều – thường gặp ở người có biểu hiện "tiêu khát" (cách gọi tiểu đường ngày xưa). Người dân thường sắc lá ổi khô thành trà để uống hằng ngày.
Trong y học hiện đại, một số nghiên cứu cho thấy lá ổi chứa flavonoid, đặc biệt là quercetin – chất có khả năng ức chế enzym α-glucosidase, giúp làm chậm quá trình hấp thu carbohydrate và giảm đường huyết sau ăn. Một số thử nghiệm nhỏ tại Nhật Bản ghi nhận trà lá ổi giúp cải thiện chỉ số đường huyết ở người tiền đái tháo đường. Tuy nhiên, các sản phẩm trà lá ổi tại Nhật chỉ được bán như thực phẩm chức năng, không phải là thuốc điều trị.
Bác sĩ Tuấn cũng nhấn mạnh: “Hiện nay, các nghiên cứu về lá ổi còn rất hạn chế, mẫu nghiên cứu nhỏ, thời gian theo dõi ngắn và chưa được chuẩn hóa hoạt chất. Đặc biệt, chưa có bất kỳ tổ chức y khoa uy tín nào như Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA) hay Hội Nội tiết – Đái tháo đường Việt Nam khuyến nghị sử dụng lá ổi để điều trị tiểu đường.”
Hệ lụy khi lạm dụng nước lá ổi trong điều trị tiểu đường
Việc sử dụng nước lá ổi như một phương pháp hỗ trợ điều trị tiểu đường đã được lan truyền rộng rãi trong cộng đồng. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, nếu lạm dụng hoặc sử dụng sai cách, nước lá ổi có thể gây ra những hệ quả nghiêm trọng đối với sức khỏe người bệnh.
Một trong những nguy cơ dễ gặp phải là rối loạn tiêu hóa, hạ đường huyết đột ngột hoặc xảy ra tương tác không mong muốn với thuốc điều trị. Đáng lo ngại hơn, nhiều bệnh nhân vì tin tưởng vào những bài thuốc truyền miệng đã tự ý bỏ thuốc tây, dẫn đến mất kiểm soát đường huyết, từ đó làm tăng nguy cơ biến chứng như tổn thương thận, mắt hoặc thần kinh.
Đối với bệnh nhân tiểu đường type 1, việc sử dụng lá ổi không có giá trị điều trị. Những người này phụ thuộc hoàn toàn vào insulin. Thiếu insulin có thể dẫn đến đường huyết tăng cao, gây nhiễm toan ceton và nguy cơ hôn mê, đe dọa tính mạng.
Bác sĩ Dương Minh Tuấn, Khoa Nội tiết và Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, lá ổi có thể được sử dụng như một phần trong kế hoạch hỗ trợ kiểm soát đường huyết. Tuy nhiên, người bệnh không nên xem đây là phương pháp thay thế hoàn toàn cho điều trị y khoa.
Theo bác sĩ Tuấn, để kiểm soát bệnh tiểu đường hiệu quả, người bệnh cần tuân thủ các nguyên tắc như duy trì chế độ ăn uống khoa học, tập luyện thể dục đều đặn, theo dõi đường huyết định kỳ và sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ. Bất kỳ sự thay đổi nào trong phương pháp điều trị cũng cần có ý kiến tư vấn từ nhân viên y tế.
Ông nhấn mạnh, lá ổi không phải là thuốc và nếu sử dụng không đúng cách, người bệnh có thể đánh mất cơ hội điều trị đúng thời điểm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
