Trong một lần tình cờ, ông Trần Anh Nhân, một nông dân lâu năm, đã phát hiện ra một loại cây quen thuộc với dấu hiệu đột biến ngay trong vườn nhà mình. Nhận thấy tiềm năng của cây, ông quyết định chiết nhánh và trồng thêm.
Cây vú sữa đã trở thành một trong những loại cây được yêu thích từ lâu, không chỉ vì giá trị kinh tế cao từ những quả ngọt mà còn do công dụng chữa bệnh được nhiều người biết đến. Để đạt được hiệu quả kinh tế tối ưu trong việc trồng cây vú sữa, nông dân cần nắm vững kỹ thuật chăm sóc và trồng loại cây này.
Một điển hình thành công trong lĩnh vực trồng vú sữa là ông Trần Anh Nhân, người đã có những bước chuyển mình ấn tượng khi đầu tư vào giống vú sữa tím đột biến, hay còn gọi là vú sữa tím tứ quý, cho phép ông thu hoạch trái quanh năm. Từ một cây vú sữa đột biến ban đầu, ông đã mở rộng quy mô trồng lên tới 6 hecta. Sự kiên trì và quyết tâm này đã giúp ông Nhân mang về lợi nhuận lên tới 5 tỷ đồng hàng năm từ việc kinh doanh cây giống vú sữa tím tứ quý tại huyện Kế Sách.
Giống vú sữa tím đột biến nổi bật với nhiều đặc điểm ưu việt, chẳng hạn như không chứa mủ, hạt dễ rơi ra, cùi mềm mại và vị ngọt nhẹ nhàng. Một điểm đáng chú ý là cây vú sữa này có khả năng ra hoa và cho trái tự nhiên quanh năm, trái ngược với những giống vú sữa khác trong khu vực thường chỉ cho trái một vụ duy nhất trong năm.
Nhận thấy tiềm năng kinh tế từ giống cây này, nông dân Trần Anh Nhân đã quyết định mở rộng quy mô trang trại của mình. Trong quá trình chia sẻ những kinh nghiệm làm giàu từ loại cây quen thuộc này, ông cho biết giống vú sữa tím tứ quý có trái lớn, với trọng lượng từ 250 đến 500 gram mỗi quả.
Thịt quả của giống vú sữa này thơm ngon, vị ngọt thanh và không có mủ, đồng thời vỏ mỏng manh, giúp người tiêu dùng có thể lột vỏ dễ dàng mà không cần dùng đến dao. Đặc biệt, cây liên tục ra hoa và kết trái, không phụ thuộc vào sự thay đổi của mùa vụ, tạo ra tiềm năng thu hoạch ổn định cho người trồng.
Khi nói về cơ duyên để sở hữu giống cây đầy tiềm năng này, ông Trần Anh Nhân nhớ lại rằng vào năm 2010, trong khu vườn vú sữa tím của gia đình, ông phát hiện một cây vú sữa 5 năm tuổi có khả năng ra trái quanh năm, trong khi những giống thông thường chỉ cho trái một vụ mỗi năm.
"Phát hiện một giống cây lạ, tôi đã dành thời gian quan sát ‘cây mẹ’ để tiến hành nhân giống. Ban đầu, tôi đã ghép khoảng 200 cây, nhưng chỉ đạt tỷ lệ thành công là 60%," ông Nhân chia sẻ.
Đến năm 2013, sau nhiều nỗ lực, ông đã hoàn thiện kỹ thuật nhân giống và trồng thành công hơn 100 cây vú sữa tứ quý. Với ưu điểm nổi bật cho trái quanh năm, ông quyết định đặt tên là vú sữa tím tứ quý.
Bắt đầu khởi nghiệp với giống cây này từ năm 2012, ông thấy nó rất dễ chăm sóc; mỗi tháng chỉ cần bón phân một lần. Cây có khả năng cho trái chỉ sau 14 đến 18 tháng trồng. Một điểm đặc biệt nữa là cây vú sữa này có thể chịu được độ mặn lên đến 3‰.
"Vào năm 2016, khi khu vực này bị xâm nhập mặn, mức độ mặn đo được là 3‰. Trong khi nhiều loại cây khác không sống nổi, vườn vú sữa tứ quý của tôi chỉ rụng lá một chút nhưng sau đó vẫn có thể cho trái bình thường," ông Nhân cho biết thêm.
Nhận thấy tiềm năng to lớn từ giống cây vú sữa tứ quý, ông Trần Anh Nhân đã tiến hành đăng ký bảo hộ độc quyền với Cục Trồng trọt thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Giống cây này cũng đã được Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Sóc Trăng công nhận là vườn cây đầu dòng. Đặc biệt, trái vú sữa tứ quý của ông đã vinh dự nhận chứng nhận OCOP 4 sao từ tỉnh.
Hiện tại, diện tích trồng loại cây này của gia đình ông đã được mở rộng lên tới 6ha, với khoảng 1.000 cây đang cho trái ổn định và 500 cây sắp đến thời kỳ ra trái. Mỗi năm, từ vườn cây đầu dòng, ông cung cấp khoảng 100.000 cây giống cho thị trường với mức giá 80.000 đồng/cây.
Với vẻ ngoài bắt mắt và đặc tính nổi bật, vú sữa tím của ông Nhân được thị trường yêu thích. Giá bán trái cũng rất khả quan, dao động từ 30.000 đến 80.000 đồng/kg. Không chỉ tiêu thụ trong nước, ông còn hợp tác với một số doanh nghiệp để xuất khẩu sang Mỹ, tổng sản lượng tiêu thụ trong và ngoài nước đạt khoảng 80 tấn mỗi năm.
Nhờ sự nỗ lực không ngừng trong sản xuất và kinh doanh, ông Nhân đã được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam vinh danh là Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2024.
Sau hơn một thập kỷ gắn bó với cây vú sữa và gặt hái nhiều thành công, vào năm 2020, chính quyền địa phương đã thành lập HTX Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và du lịch cộng đồng Mỹ Phước với 21 xã viên, và ông Nhân được bầu làm Giám đốc HTX. Mục tiêu của HTX là xây dựng một vùng chuyên canh cho loại vú sữa tím tứ quý này.
Không ngừng mở rộng, ông Nhân hiện đang liên kết với một số địa phương khác nhằm phát triển vùng trồng lên tới 30ha. Đồng thời, HTX của ông hiện cung cấp việc làm thường xuyên cho hơn 20 lao động với mức thu nhập 12 triệu đồng/tháng.