Tuy nhiên, khi nhìn vào các thành công của những đội bóng lớn tại Ngoại hạng Anh, câu hỏi đặt ra là liệu sự thay đổi mạnh mẽ trong đội hình có phải là yếu tố quyết định thành công? Hay chính sự ổn định, phát triển đội hình một cách chậm rãi và có chiến lược mới là yếu tố giúp các đội bóng đạt được thành công lâu dài?
Đội hình ổn định: Cội nguồn của thành công
Một trong những ví dụ điển hình về việc xây dựng đội hình ổn định là câu lạc bộ Liverpool. Mùa giải 2024-25, dù không chiêu mộ thêm nhiều tân binh, nhưng đội bóng của huấn luyện viên Arne Slot đã giành chức vô địch Ngoại hạng Anh. Đây là minh chứng rõ ràng cho việc một đội bóng có thể thành công dựa vào một đội hình ổn định, có sự gắn kết chặt chẽ và đã được xây dựng trong nhiều mùa giải.
Liverpool không phải là đội duy nhất thành công từ sự ổn định trong đội hình. Manchester United, với 13 chức vô địch Ngoại hạng Anh, cũng là ví dụ về việc xây dựng đội hình một cách từ từ và cẩn trọng.
Dưới sự dẫn dắt của Sir Alex Ferguson, United đã duy trì sự ổn định qua nhiều mùa giải, khi trung bình chỉ thực hiện 3,8 bản hợp đồng trong mỗi mùa giải. Đây là một con số rất thấp so với nhiều đội bóng khác nhưng lại giúp đội bóng duy trì sự gắn kết và thành công ổn định trong suốt những năm tháng vàng son.
Tỷ lệ thay đổi đội hình: Yếu tố quan trọng cần cân nhắc
Một trong những yếu tố quan trọng cần phải xem xét khi xây dựng đội hình là tỷ lệ thay đổi đội hình, hay còn gọi là "squad churn". Tỷ lệ này đo lường mức độ thay đổi trong số phút thi đấu của các cầu thủ từ mùa giải này sang mùa giải khác, bao gồm cả việc chuyển nhượng, chấn thương và các sự thay đổi chiến thuật.
Theo nghiên cứu, các đội vô địch Ngoại hạng Anh thường có tỷ lệ thay đổi đội hình không quá lớn. Trong khi đó, các đội bóng tầm trung và những đội thăng hạng thường xuyên có sự thay đổi đội hình mạnh mẽ, điều này cho thấy sự xáo trộn có thể là con dao hai lưỡi.
Mặc dù việc thay đổi đội hình có thể giúp cải thiện sức mạnh của đội bóng trong ngắn hạn, nhưng nếu thay đổi quá mức, đội bóng có thể sẽ không thể xây dựng được sự gắn kết cần thiết, và điều này có thể ảnh hưởng xấu đến kết quả thi đấu. Chẳng hạn, các đội thăng hạng thường có xu hướng chi tiêu mạnh tay trong các kỳ chuyển nhượng đầu tiên để cố gắng duy trì sự cạnh tranh ở Ngoại hạng Anh.
Tuy nhiên, không phải lúc nào chiến lược này cũng thành công. Các đội như Nottingham Forest đã chi rất nhiều tiền để xây dựng lại đội hình trong mùa giải 2022-23, nhưng một số đội khác như Burnley lại không thể đạt được thành công dù đã chi gần 100 triệu bảng cho các tân binh.
Manchester City: Mô hình của sự ổn định
Không thể không nhắc đến Manchester City, đội bóng đã xây dựng được một đội hình ổn định và chất lượng cao trong suốt những năm qua. Dưới sự dẫn dắt của Pep Guardiola, City đã thực hiện rất ít sự thay đổi trong đội hình trong những mùa giải thành công của mình.
Mùa giải 2021-22, Manchester City ghi nhận tỷ lệ churn thấp nhất trong lịch sử Ngoại hạng Anh, chỉ 16%, trong khi đó họ vẫn giành được chức vô địch. Cách tiếp cận này cho thấy rằng, mặc dù Manchester City là một đội bóng luôn tham gia thị trường chuyển nhượng, họ vẫn luôn duy trì được sự ổn định và chất lượng trong đội hình.
Guardiola luôn ưa thích một đội hình ổn định với các cầu thủ tinh nhuệ, thay vì xây dựng một đội hình quá rộng và thay đổi liên tục. Điều này có thể giúp đội bóng duy trì được sự kết nối và sự hiểu biết giữa các cầu thủ, từ đó nâng cao hiệu suất thi đấu. Mặc dù trong vài mùa giải gần đây, Guardiola đã có những lần phàn nàn về việc đội hình của mình quá "phình to", nhưng nhìn chung, ông vẫn tiếp tục theo đuổi một chiến lược xây dựng đội hình ổn định.
Thách thức với các đội thăng hạng
Một thách thức lớn đối với các đội bóng thăng hạng là làm sao để duy trì được sự ổn định trong khi đối mặt với yêu cầu khắt khe của Ngoại hạng Anh. Các đội bóng này thường phải đối mặt với một sự lựa chọn khó khăn: giữ lại đội hình đã giúp họ thăng hạng, hay bổ sung những tân binh để có thể duy trì sự cạnh tranh ở giải đấu khốc liệt này.
Việc duy trì sự gắn kết trong đội hình là vô cùng quan trọng, nhưng đôi khi sự bổ sung những cầu thủ chất lượng là cần thiết để giúp đội bóng không bị tụt lại phía sau.
Các đội như Aston Villa, Fulham và Nottingham Forest đều chi tiêu mạnh tay sau khi thăng hạng, nhưng không phải tất cả đều thành công. Ví dụ, Burnley đã chi tiêu rất nhiều nhưng vẫn không thể tránh khỏi việc xuống hạng. Điều này cho thấy việc thay đổi đội hình quá nhiều có thể gây ra sự mất cân bằng và không mang lại hiệu quả như mong đợi.
Lời kết: Sự tiến hóa từng bước là chiến lược thông minh
Từ những phân tích trên, có thể thấy rằng việc thay đổi đội hình quá mức không phải lúc nào cũng là chiến lược hiệu quả. Các đội bóng thành công lâu dài thường là những đội biết cân bằng giữa sự ổn định và thay đổi, tiến hóa đội hình một cách có chiến lược và có tính toán. Liverpool, Manchester United, và Manchester City đều là những minh chứng điển hình cho việc xây dựng đội hình ổn định qua thời gian.
Chìa khóa của thành công không phải là một cuộc cách mạng về đội hình mà là một sự tiến hóa hợp lý, khi đội bóng vừa duy trì được sự gắn kết cần thiết, vừa không ngừng cải thiện và bổ sung những yếu tố mới. Điều này không chỉ giúp đội bóng đạt được thành công trong ngắn hạn mà còn tạo nền tảng vững chắc cho những mùa giải tiếp theo.
