Kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học sắp có thay đổi lớn Từ việc xem xét bỏ xét tuyển học bạ cho đến khả năng tổ chức thi trên máy tính, loạt điều chỉnh mới dự kiến sẽ tác động trực tiếp đến kế hoạch học tập của hàng triệu học sinh và phụ huynh trên cả nước.
Xét tuyển học bạ: Nhiều cơ hội nhưng cũng nhiều tranh cãi Trong nhiều năm qua, xét tuyển đại học bằng học bạ được xem là “cánh cửa thứ hai” cho thí sinh, giúp giảm áp lực phụ thuộc hoàn toàn vào điểm thi tốt nghiệp THPT. Nhờ phương thức này, không ít học sinh đã có thêm lựa chọn để bước chân vào đại học.
Tuy nhiên, bên cạnh mặt tích cực, xét tuyển học bạ cũng gây ra không ít lo ngại. Việc mỗi trường đưa ra tiêu chí riêng, thiếu sự thống nhất đã làm dấy lên câu hỏi về tính công bằng. Ngoài ra, áp lực “làm đẹp” học bạ – dù chỉ là tin đồn – vẫn khiến xã hội nghi ngờ.
Chính vì vậy, trong một hội nghị gần đây, Bộ GD&ĐT đã nêu vấn đề: Có nên tiếp tục duy trì hình thức này hay dừng hẳn để khôi phục sự minh bạch trong tuyển sinh? Dù chưa có quyết định cuối cùng, nhưng rõ ràng chính sách tuyển sinh trong tương lai sẽ có những điều chỉnh đáng kể. Điều quan trọng là học sinh và phụ huynh cần chuẩn bị tâm thế, tránh phụ thuộc vào một con đường duy nhất để vào đại học.
Giới hạn số nguyện vọng: Giảm “ảo” trong tuyển sinh Một nội dung khác đang được cân nhắc là quy định giới hạn số lượng nguyện vọng mà thí sinh được phép đăng ký. Hiện nay, học sinh có thể đăng ký không giới hạn – điều này mang lại sự linh hoạt, nhưng cũng gây ra tình trạng “ảo” lớn trong tuyển sinh.
Thực tế cho thấy, nhiều thí sinh đăng ký hàng chục nguyện vọng nhưng chỉ thực sự quan tâm đến một hoặc hai trường. Điều này khiến các trường khó dự đoán chính xác số lượng sinh viên nhập học, còn học sinh thì có nguy cơ rơi vào thế bị động nếu thay đổi quá trễ.
Việc đặt ra giới hạn không nhằm cắt giảm quyền lựa chọn, mà để khuyến khích thí sinh cân nhắc kỹ hơn, lựa chọn những nguyện vọng phù hợp với năng lực, sở thích và điều kiện của bản thân.
Thi tốt nghiệp THPT trên máy tính: Xu hướng tất yếu
Bên cạnh những đề xuất về phương thức tuyển sinh, một thay đổi mang tính chiến lược đang được đặt ra là tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học trên máy tính.
Nếu trước đây, hình thức thi này chỉ dừng ở ý tưởng hoặc thí điểm nhỏ lẻ, thì nay lộ trình đã cụ thể: từ năm 2027, Việt Nam sẽ bắt đầu thí điểm thi tốt nghiệp THPT bằng máy tính tại một số địa phương. Đây là bước đi trong tiến trình chuyển đổi số của ngành giáo dục, nhằm giảm áp lực, nâng cao hiệu quả và tiệm cận chuẩn quốc tế.
Để chuẩn bị, dữ liệu giáo dục sẽ được số hóa và đồng bộ: từ học bạ, bằng cấp đến thông tin cá nhân, tất cả đều gắn với mã định danh. Điều này giúp minh bạch hóa quy trình thi cử, xét tuyển và quản lý hồ sơ.
Dù vẫn còn lo ngại về hạ tầng công nghệ và sự sẵn sàng của giáo viên, học sinh, nhưng có thể khẳng định: kỳ thi trên máy tính đang đến gần và sẽ sớm trở thành hiện thực nếu lộ trình được thực hiện đúng tiến độ.
Gia đình cần chuẩn bị gì?
Những thay đổi về thi cử không chỉ là chuyện của ngành giáo dục, mà là trách nhiệm chung của từng gia đình. Học sinh và phụ huynh cần chủ động cập nhật thông tin, chuẩn bị tâm thế để tránh bị động.
Quan trọng hơn, phụ huynh nên đồng hành cùng con trong việc lựa chọn ngành nghề, nguyện vọng và phương thức xét tuyển phù hợp. Sự chuẩn bị sớm, linh hoạt trước thay đổi và tinh thần học hỏi chính là chìa khóa để học sinh tự tin bước vào kỳ thi mới.
