Táo đỏ từ lâu được xem là vị thuốc quý trong Đông y với tác dụng bổ khí, dưỡng huyết. Nhiều người, đặc biệt là trung niên và cao tuổi, có thói quen dùng táo đỏ mỗi ngày như một “thần dược” chống lão hóa. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, nếu sử dụng không đúng cách, tác dụng của táo đỏ sẽ không còn, có thể gây phản tác dụng – không những không bổ máu mà còn làm tổn hại đến tỳ vị, sinh đờm, thậm chí làm cơ thể ngày càng suy yếu.
Táo đỏ có thực sự bổ máu như lời đồn?Trong Đông y, táo đỏ có vị ngọt, tính ôn, quy vào kinh Tỳ và Vị, giúp bổ trung ích khí, dưỡng huyết an thần. Các ghi chép cổ như Thần Nông Bản Thảo Kinh từng ca ngợi táo đỏ là vị thuốc giúp “an trung, dưỡng tỳ”.
Tuy nhiên, theo quan điểm của Tây y, thiếu máu chủ yếu do thiếu sắt hoặc rối loạn chức năng tạo máu. Trong khi đó, hàm lượng sắt trong táo đỏ rất thấp, chỉ khoảng 2–3mg/100g, và khả năng hấp thu còn kém xa các loại thực phẩm như thịt nạc hay gan động vật. Do đó, ăn nhiều táo đỏ để “bổ máu” là một ngộ nhận.
Chưa kể, táo đỏ có vị ngọt đậm, dễ gây ngán. Nếu ăn quá nhiều, đặc biệt là ở người có hệ tiêu hóa yếu, có thể gây đầy bụng, chán ăn, tích tụ khí ẩm và sinh đờm.
Nguy cơ tiềm ẩn nếu sử dụng táo đỏ sai cách
1. Sinh đờm, tích ẩm
Người có thể trạng đờm ẩm (lưỡi dày, cơ thể nặng nề, đại tiện dính) nếu ăn táo đỏ thường xuyên sẽ khiến khí ẩm tích tụ nhiều hơn. Tỳ vị suy yếu, khí ẩm không vận hóa kịp sẽ chuyển hóa thành đờm, dễ dẫn đến ho, tức ngực, khó thở.
2. Sinh nhiệt, nóng trong
Táo đỏ có tính ôn, dễ sinh nhiệt. Người thể âm hư, hỏa vượng (nóng trong, khô miệng, dễ nổi mụn) ăn nhiều sẽ làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn, gây mất ngủ, táo bón, nóng gan.
3. Làm tăng đường huyết
Táo đỏ có lượng đường cao, chiếm đến 70%. Với người bị tiểu đường hoặc có nguy cơ cao, ăn nhiều táo đỏ – đặc biệt là táo khô – sẽ khiến đường huyết tăng vọt, tiềm ẩn nguy cơ biến chứng.
5 nhóm người nên hạn chế ăn táo đỏ
Người thể chất đờm ẩm: Lưỡi trắng dày, thường xuyên có đờm, mặt nhờn.
Người âm hư, nội nhiệt: Hay nóng trong, dễ nổi mụn, mất ngủ.
Người bị tiểu đường: Táo đỏ nhiều đường, dễ làm tăng đường huyết đột ngột.
Người tỳ vị hư yếu: Hệ tiêu hóa kém, hay đầy bụng, khó tiêu.
Người đang bị cảm lạnh: Giai đoạn đầu nhiễm phong hàn, táo đỏ có thể khiến bệnh “nội bế”, kéo dài thời gian khỏi.
Ăn táo đỏ đúng cách: Nhớ 3 điều nên và 3 điều tránh
- 3 điều nên làm:
Kết hợp nguyên liệu phù hợp:
Táo đỏ + gừng: ấm cơ thể, phù hợp người tay chân lạnh.
Táo đỏ + trần bì: giảm tích đờm, hỗ trợ tiêu hóa.
Lựa chọn theo thể trạng:
Người dương hư: dùng chung với long nhãn.
Người khí hư: dùng với hoàng kỳ.
Người khỏe mạnh: mỗi ngày 3–5 quả là đủ.
Chế biến đúng cách:
Ưu tiên ăn táo tươi hoặc chế biến chín như nấu cháo, hầm, hấp… để dễ tiêu hóa.
Hạn chế ăn táo khô nếu cơ địa dễ nóng trong.
- 3 điều cần tránh:
Không ăn quá nhiều cùng lúc, đặc biệt là táo khô.
Không dùng thay thế các thực phẩm bổ máu thực sự như thịt nạc, gan.
Không sử dụng tùy tiện khi cơ thể đang mệt, có dấu hiệu nhiễm bệnh.
