Sữa chua là thực phẩm bổ sung probiotic cùng các vitamin, khoáng chất có lợi cho hệ tiêu hoá nói riêng và cả cơ thể nói chung. Nhiều người lựa chọn cách mua sữa chua về bảo quản trong tủ lạnh và dùng dần. Tuy nhiên, không ít người gặp phải tình trạng chỉ sau vài ngày, khi mở nắp hộp sữa chua đã thấy sản phẩm bị tách nước, trên bề mặt xuất hiện nước có màu vàng nhạt. Đứng trước vấn đề này, có người cho rằng sữa chua đã bị hỏng và không thể ăn được. Liệu điều này có đúng?
Sữa chua tách nước có ăn được không?
Trên thực tế, sữa chua mua ngoài hàng hay sữa chua tự làm tại nhà đều có thể bị tách nước như vậy. Hiện tượng này hoàn toàn bình thường. Phần nước bị tách ra thực chất là nước whey. Khi thấy sữa chua tách nước, bạn đừng vội lo lắng. Loại sữa chua này có thể ăn được.
Sữa chua bị kết tủa hay bị tách nước vẫn sử dụng được miễn là nó không bị biến đổi về màu sắc, mùi vị và vẫn còn hạn sử dụng.
Nước whey là một chất lỏng tự nhiên được hình thành trong quá trình lên men sữa chua. Thành phần chủ yếu của nó là nước, whey protein, vitamin, khoáng chất và một lượng nhỏ Lactose. Đây là một phần của casein trong sữa được giải phóng sau khi sữa được ngưng tụ thành gel sữa chua. Phần nước whey này có giá trị dinh dưỡng cao, có lợi cho sức khoẻ.
Sản phẩm sữa chua Hy Lạp được tạo thành bằng cách tách phần nước whey ra khỏi sữa chua, thành phầm thu được là phần sữa chua có kết cấu đặc sánh hơn nhiều so với sữa chua thông thường. Để làm sữa chua Hy Lạp tại nhà, giúp tiết kiệm chi phí, bạn chỉ cần chuẩn bị sữa chua (không đường hoặc có đường tuỳ sở thích), vải lọc (có thể dùng túi lọc sữa hạt), rổ và bát đụng. Đổ sữa chua vào tấm vải lọc và gói kín lại. Sau đó, để túi này vào một chiếc rổ và đặt vào bát. Để bá này vào ngăn mát tủ lạnh. Nước whey sẽ tách khỏi sữa chua và chảy xuống phía dưới bát. Tuỳ theo độ sánh của sữa chua mà bạn thích, có thể lọc sữa qua đêm hoặc lâu hơn. Nếu muốn thành phẩm đặc hơn, bạn cũng có thể lấy một vật nặng (như chiếc đĩa, túi nước đặt lên trên túi sữa chua) để ép cho phần nước chảy ra nhiều hơn. Trên thị trường cũng bán sẵn các dụng cụ để lọc sữa chua Hy Lạp, bạn có thể mua sản phẩm này để việc lọc sữa được thuận tiện hơn.
Lý do phổ biến khiến sữa chua bị tách nước
Quá trình lên men tự nhiên
Trong quá trình lên men tự nhiên của sữa chua, vi khuẩn axit lactic sẽ phân huỷ lactose để tạo ra axit lactic. Nó khiến protein bị đông tụ (biến đổi từ dạng lỏng thành kết cấu đặc hơn) và một phần nước whey bị khoá trong cấu trúc dạng sánh đặc của sữa chua bị tách ra khỏi sản phẩm.
Sữa chua tự làm có nhiều khả năng bị tách nước hơn
Sữa chua tự làm thường chỉ có nguyên liệu chính là sữa tươi, sữa đặc và sữa chua cái (hoặc cái loại men như kefir). Nó không chứa các chất làm đặc, chất ổn định như sữa chua được các nhà máy sản xuất. Vì vậy, khả năng sản phẩm bị tách nước cũng nhiều hơn.
Do quá trình lưu trữ
Một nguyên nhân khác khiến sữa chua bị tách nước là do quá trình lưu trữ, bảo quản. Nếu sữa chua bị lắc, bị xô lệch hoặc để trong thời gian dài, cấu trúc sữa đông có thể bị phá huỷ, phần nước bị tách ra.
Tóm lại, sữa chua bị tách nước là hiện tượng bình thường, không phải bị hỏng. Chỉ cần trộn đều sữa chua là có thể ăn bình thường. Ngoài ra, phần nước whey tách riêng dùng để uống, kết hợp với sinh tố hoặc các loại đồ uống khác đều được. Trường hợp sữa chua có mùi vị và màu sắc bất thường như có mùi lạ, mùi cồn, xuất hiện đốm đen, đốm nấm mốc thì không được dùng. Đó là dấu hiệu sữa chua bị hỏng.
