Quyền Anh trước ngã rẽ lịch sử: Tranh cãi nảy lửa về 'luật Ali mới' và bóng dáng UFC

Ủy ban Thể thao bang California đã nhất trí ủng hộ một dự luật gây tranh cãi, có thể áp dụng mô hình tổ chức kiểu UFC cho quyền Anh. Động thái này, được TKO Group hậu thuẫn, đã vấp phải sự phản đối dữ dội từ các cựu võ sĩ UFC, những người cảnh báo về mặt trái của một hệ thống độc quyền.

Một chương mới cho quyền Anh chuyên nghiệp thế giới đang dần mở ra, và nó mang đậm dấu ấn của mô hình UFC. Mới đây, Ủy ban Thể thao bang California (CSAC) đã bỏ phiếu nhất trí thông qua việc ủng hộ dự thảo “Đạo luật Phục hưng Quyền Anh Hoa Kỳ Muhammad Ali” (Muhammad Ali American Boxing Revival Act). Đây được xem là bước đi quan trọng, dọn đường cho kế hoạch thâm nhập vào làng quyền Anh của CEO UFC Dana White.

Với tỷ lệ bỏ phiếu 6-0, các ủy viên đã thể hiện sự đồng thuận cao, chỉ bổ sung một điều khoản nhỏ yêu cầu điều chỉnh chi phí sinh hoạt nếu dự luật được thông qua tại bang California.

Bản chất của sự thay đổi là gì?

Dự luật này, do hai dân biểu Brian Jack và Sharice Davids đệ trình lên Quốc hội Mỹ, không nhằm mục đích thay thế Đạo luật Cải cách Quyền Anh Muhammad Ali hiện hành. Thay vào đó, nó tạo ra một “lối đi riêng”, một lựa chọn thay thế cho các võ sĩ, cho phép một mô hình tổ chức theo phong cách UFC tồn tại song song.

Cụ thể, một tổ chức có tên gọi United Boxing Organizations (UBO) sẽ được thành lập. UBO sẽ hoạt động tương tự như UFC: vừa là đơn vị quảng bá sự kiện, vừa tự đưa ra bảng xếp hạng và hệ thống đai vô địch của riêng mình. Dự luật cam kết mô hình mới này sẽ đảm bảo các mức lương nhất định, tiêu chuẩn an toàn mới và các biện pháp chống doping nghiêm ngặt.

Về bản chất, đây là một nỗ lực nhằm tập trung hóa quyền lực trong một môn thể thao vốn nổi tiếng với sự phân mảnh của các tổ chức (WBC, WBA, IBF, WBO) và các nhà quảng bá. Đằng sau UBO chính là Zuffa Boxing, một dự án được chống lưng bởi nguồn tài chính từ Ả Rập Xê Út và được vận hành bởi TKO Group Holdings, công ty mẹ của cả UFC và WWE.

Canelo v Crawford
Liệu mô hình tổ chức tập trung như UFC có phải là tương lai của quyền Anh chuyên nghiệp? Nguồn: MMA Fighting

Cuộc đối đầu nảy lửa: Người trong cuộc nói gì?

Buổi điều trần kéo dài hai giờ đồng hồ của CSAC đã trở nên vô cùng căng thẳng khi mở cửa cho các bình luận công khai. Một bên là những nhân vật có tiếng nói trong ngành, ủng hộ mạnh mẽ sự thay đổi. Bên còn lại, trớ trêu thay, lại là những cựu võ sĩ từng thi đấu cho UFC.

Trọng tài kỳ cựu John McCarthy, một gương mặt quen thuộc với khán giả MMA, đã đưa ra lập luận thuyết phục:

“Tôi đã gắn bó với thể thao đối kháng chuyên nghiệp hơn 30 năm. Tôi muốn nói rõ rằng tôi không có lợi ích tài chính nào trong việc này, nhưng nhiều người mà quý vị sắp nghe lại có lợi ích tài chính trong việc ngăn cản nó. Dự luật này không hề thay đổi Đạo luật Ali ban đầu. Nó chỉ đơn giản là một sự bổ sung, cho phép các võ sĩ có thêm lựa chọn trong sự nghiệp. Lựa chọn luôn là điều tốt.”

Cùng quan điểm, cựu võ sĩ Chris Leben và các nhà quảng bá quyền Anh như Tom Loeffler cũng lên tiếng ủng hộ. Họ chỉ ra thực tế đáng buồn rằng quyền Anh đang mất dần sức hút trên các đài truyền hình lớn như HBO, Showtime và ESPN. Trong khi đó, Zuffa Boxing đã nhanh chóng ký được một thỏa thuận phát sóng nhiều năm với Paramount, một dấu hiệu cho thấy tiềm năng thương mại của mô hình mới.

Tuy nhiên, luồng ý kiến phản đối cũng dữ dội không kém, và nó đến từ chính những người đã trải nghiệm mô hình UFC. Một loạt cựu võ sĩ UFC như Sara McMann, Nate Quarry, Kajan Johnson và Matt Brown đã kịch liệt lên án dự luật.

Matt Brown, người có 15 năm thi đấu tại UFC, đã không ngần ngại bày tỏ sự hoài nghi:

“Tôi đã có khoảng thời gian tốt đẹp ở đó, kiếm được một ít tiền, nhưng sự thật là… tôi cảm thấy chuyện này như một trò đùa vậy. Cứ như thể các vị đang ủng hộ việc này bất chấp tất cả. Tôi không biết liệu tất cả các vị có bị mua chuộc hay không. Còn ông John McCarthy nữa, cái quái gì đang xảy ra vậy?”

Lời phát biểu của Brown phản ánh một nỗi lo sâu sắc: Liệu việc áp dụng mô hình UFC có khiến các võ sĩ quyền Anh rơi vào tình thế tương tự các đồng nghiệp MMA, nơi một tổ chức duy nhất nắm quá nhiều quyền lực, ảnh hưởng đến thu nhập và quyền tự do của vận động viên?

Điều đáng chú ý nhất trong cuộc họp là sự im lặng tuyệt đối từ các võ sĩ quyền Anh chuyên nghiệp đang thi đấu. Không một ai tham gia để ủng hộ hay phản đối. Sự vắng mặt này đặt ra một câu hỏi lớn về tương lai của chính họ.

Chặng đường phía trước

Sau khi lắng nghe các bên, ủy ban đã bỏ phiếu nhất trí ủng hộ dự luật. Ngay lập tức, Nick Khan, chủ tịch WWE và là một giám đốc điều hành của TKO, đã ra tuyên bố cảm ơn quyết định của CSAC. Ông nhấn mạnh rằng dự luật này được sự ủng hộ của bà Lonnie Ali, vợ của huyền thoại Muhammad Ali, người tin rằng “đây là điều mà Muhammad sẽ mong muốn.”

Việc California, một trong những bang quan trọng nhất của thể thao đối kháng tại Mỹ, “bật đèn xanh” không đồng nghĩa với việc luật sẽ được áp dụng ngay. Tuy nhiên, đây là một sự chứng thực mang tính biểu tượng, tạo thêm động lực để dự luật được thông qua tại Quốc hội và cuối cùng là được Tổng thống Donald Trump ký thành luật.

Thế giới quyền Anh đang đứng trước một cuộc cải tổ có thể là lớn nhất trong nhiều thập kỷ. Liệu đây sẽ là một “cuộc phục hưng” đưa môn thể thao này trở lại thời hoàng kim, hay là một bước đi trao thêm quyền lực vào tay các tập đoàn lớn, vẫn còn là một câu hỏi ngỏ đầy tranh cãi.