Người xưa từng nói: “Kẻ đạo đức giả còn đáng sợ hơn cả kẻ ác công khai.” Bởi lẽ, những kẻ ác thường dễ nhận diện và tránh xa. Nhưng kẻ đạo đức giả thì khác – họ khoác lên mình lớp vỏ bọc tử tế, nở nụ cười thân thiện, trong khi sau lưng lại sẵn sàng đâm một nhát chí mạng khiến bạn không kịp trở tay. Chính sự ngụy trang khéo léo ấy khiến chúng trở thành mối hiểm họa khó lường trong cuộc sống.
Tuy nhiên, mọi thứ trên đời đều để lại dấu vết, và kẻ giả dối cũng không ngoại lệ. Nếu đủ tinh ý, bạn hoàn toàn có thể nhận ra những quy luật ẩn sau hành vi và tính cách của họ. Quỷ Cốc Tử – bậc thầy mưu lược thời Chiến Quốc, nổi tiếng với khả năng thấu hiểu lòng người – đã đúc kết hàng trăm cách đối nhân xử thế. Ông có biệt tài nhìn từ những cử chỉ, lời nói nhỏ nhặt nhất để đoán biết bản chất thật sự bên trong.
Theo quan điểm của Quỷ Cốc Tử, những kẻ đạo đức giả thường có 4 đặc điểm chung. Hiểu rõ điều này sẽ giúp bạn cảnh giác, tránh bị phản bội mà không hề hay biết.
4 đặc điểm của kẻ đạo đức giả theo Quỷ Cốc Tử
1. Giúp đỡ để cầu danh lợi Người thực sự nhân hậu giúp đỡ người khác bằng tấm lòng. Nhưng kẻ đạo đức giả lại coi đó là “cái bẫy” để gây ơn, kết thân rồi tìm kiếm lợi ích và danh vọng. Những hành động xuất phát từ toan tính như vậy chỉ đáng khinh bỉ. Với kiểu người này, bạn tuyệt đối không nên thân thiết, bởi họ có thể quay lưng hại bạn bất cứ lúc nào.
2. Làm việc thiện để lấy tiếng Một kiểu giả dối khác là bề ngoài tích cực làm việc thiện, nhưng thực chất chỉ nhằm đánh bóng tên tuổi và nâng cao uy tín cá nhân. Việc thiện nếu xuất phát từ lòng trắc ẩn thì đáng trân trọng, nhưng nếu biến nó thành công cụ tô vẽ đạo đức thì rõ ràng chỉ là giả tạo.
3. Tỏ ra chính trực nhưng bất tài Có kẻ cố gắng thể hiện bản thân bằng cách khác biệt, kỳ quặc trong lời nói và hành động. Họ muốn tạo vỏ bọc chính trực, tự chủ nhưng bên trong lại trống rỗng, thiếu năng lực. Người thực sự tự chủ không cần phô trương, mà dựa vào kỷ luật và sự rèn luyện bản thân.
4. Phù phiếm và thích khoa trương Thành công thật sự đáng được ca ngợi. Nhưng kẻ đạo đức giả lại chỉ làm việc để được khen, thích phô trương và ham mê sự chú ý. Họ đặt giá trị bản thân vào lời tung hô từ người khác, nên khi không còn ánh hào quang, tất cả sẽ sụp đổ.
Quỷ Cốc Tử nhấn mạnh: chỉ cần nhớ 4 đặc điểm này, bạn có thể nhận diện kẻ đạo đức giả và tránh bị lợi dụng.
4 chiến lược ứng phó với kẻ đạo đức giả
1. Dùng trí tuệ để nhìn thấu Kẻ giả dối có thể nói một đằng, làm một nẻo. Vì vậy, hãy tỉnh táo quan sát, đừng tin hoàn toàn vào lời nói của họ. Bằng sự sáng suốt, bạn có thể nhận ra mâu thuẫn trong hành vi và tránh bị lừa gạt.
2. Giữ khoảng cách an toàn Nhận diện kẻ đạo đức giả không hề dễ, bởi họ rất giỏi che giấu. Hãy học cách đánh giá người qua lời nói, hành vi và mối quan hệ. Nếu phát hiện họ quanh mình, tốt nhất là giữ khoảng cách và tránh thân thiết.
3. Phản công đúng lúc Nếu kẻ đạo đức giả liên tục gây hại, im lặng hay nhẫn nhịn sẽ chỉ khiến bạn chịu thiệt. Hãy quan sát, nắm bắt âm mưu và vạch trần chúng vào thời điểm thích hợp. Đôi khi, “lấy độc trị độc” mới là cách ngăn chặn sự phản bội.
4. Loại bỏ tận gốc Đối với kẻ giả dối, hoặc là không động đến, hoặc nếu đã đối phó thì phải triệt để. Quá nhân nhượng chỉ khiến bạn tự rước họa. Như Quỷ Cốc Tử từng nhắc: “Tử tế với kẻ thù chính là tàn nhẫn với chính mình.”
