Thông tin CLB Ninh Bình, đội bóng đứng đầu V-League 2 có kế hoạch bắt tay với lò đào tạo danh tiếng La Masia của Barcelona để xây dựng một học viện bóng đá quy mô hàng đầu châu Á, với tham vọng đạt chuẩn 3 sao AFC, một lần nữa khơi lại câu chuyện muôn thuở về xu hướng hợp tác quốc tế trong công tác đào tạo trẻ của bóng đá Việt Nam.
Đây không phải là lần đầu tiên một CLB hay địa phương ở Việt Nam tìm đến các "ông lớn" của bóng đá thế giới với hy vọng nâng tầm công tác "ươm mầm tài năng". Tuy nhiên, nhìn lại chặng đường đã qua, hiệu quả của những cái "bắt tay" này vẫn là một dấu hỏi lớn, ẩn chứa nhiều bài học đắt giá.
Kỳ vọng lớn nhưng quả ngọt còn quá xa
Không thể phủ nhận ý tưởng hợp tác với các nền bóng đá phát triển là một hướng đi tích cực và cần thiết. Việc học hỏi kinh nghiệm, tiếp thu phương pháp huấn luyện tiên tiến, khoa học kỹ thuật hiện đại từ các CLB châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc là con đường tắt tiềm năng để bóng đá Việt Nam rút ngắn khoảng cách và tạo ra những lứa cầu thủ chất lượng cao.
Từ HAGL với Arsenal JMG, CLB Hà Nội với Man City, Viettel với Dortmund, CLB TP.HCM với Juventus và giờ là Ninh Bình với Barcelona, tất cả đều khởi đầu bằng những tuyên bố hùng hồn và những kỳ vọng lớn lao.
Tuy nhiên, thực tế lại thường không như mơ. Trong các kế hoạch này, tiêu biểu nhất có thể kể đến các cầu thủ tài năng khóa 1 của HAGL JMG như Công Phượng, Tuấn Anh, Xuân Trường, Văn Toàn... để lại dấu ấn ban đầu, nhưng sau đó nhiều người trong số họ đã cho thấy bóng đá chuyên nghiệp là một môi trường hoàn toàn khác so với cấp độ trẻ.
Những rào cản cần vượt qua
Có nhiều nguyên nhân khiến việc hợp tác đào tạo trẻ với các CLB nước ngoài tại Việt Nam chưa đạt được thành công như mong đợi. Cựu danh thủ Dương Hồng Sơn từng chỉ ra rằng sự "vênh nhau" lớn nhất nằm ở tư duy. Trong khi bóng đá Việt Nam thường có xu hướng muốn "ăn xổi", đốt cháy giai đoạn để nhanh chóng có thành tích, thì các đối tác nước ngoài lại cực kỳ chú trọng quy trình đào tạo bài bản, khoa học và cần thời gian dài.
Bên cạnh đó, đa phần các CLB Việt Nam chưa có cơ sở vật chất, sân bãi, trang thiết bị tập luyện đạt chuẩn quốc tế. Điều này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng đào tạo mà còn khiến các đối tác nước ngoài e ngại khi khảo sát thực tế.
Hướng đi cần thiết nhưng phải thực tế và bền vững
Mặc dù hiệu quả chưa rõ ràng, việc hợp tác với nước ngoài vẫn được xem là hướng đi cần thiết. Nó giúp bóng đá Việt Nam tiếp cận những tri thức mới, tạo ra sự cạnh tranh và động lực phát triển cho công tác đào tạo trẻ trong nước. Tuy nhiên, để những cái "bắt tay" này thực sự mang lại "trái ngọt", chúng ta cần chấp nhận đầu tư dài hạn, kiên trì với quy trình đào tạo khoa học thay vì nóng vội tìm kiếm thành tích tức thời.
Việc phát triển cơ sở vật chất là nền tảng tiên quyết. Cần có những trung tâm huấn luyện hiện đại, đồng bộ để đảm bảo điều kiện tập luyện tốt nhất cho các tài năng trẻ và tạo sự tin tưởng cho đối tác.
Dự án đầy tham vọng của Ninh Bình và La Masia là một tín hiệu đáng mừng, cho thấy khát vọng vươn tầm của bóng đá Việt. Tuy nhiên, để việc hợp tác quốc tế không còn là những "cơn sốt" sớm nở tối tàn, bóng đá Việt Nam cần những bước đi thực tế, bền vững và một tầm nhìn dài hạn, thay vì chỉ dừng lại ở những bản hợp đồng hay những tuyên bố hoành tráng ban đầu.
