Lời khuyên của Tổ Tiên: "Dù nghèo đến đâu cũng đừng ăn lươn trông trăng", lươn trông trăng là thứ gì?

Các cụ có câu nói: "Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng", để căn dặn con cháu trong cách chọn thực phẩm.

Có những câu ca dao như "mùa hè bổ, lươn đồng là thứ nhất" hay "nhẹ hè, lươn tốt như nhân sâm", cho thấy lươn được xem là thực phẩm bổ dưỡng. Tuy nhiên, trong dân gian cũng có câu "dù nghèo cũng không nên ăn lươn vàng", điều này ám chỉ rằng không phải loại lươn nào cũng an toàn để ăn. Chẳng hạn, lươn "trông trăng" là một loại không nên tiêu thụ.

Vậy lươn "trông trăng" thực sự là gì và lý do gì khiến chúng ta không nên ăn? Hãy cùng nhau tìm hiểu!

"Lươn trông trăng" là gì? Liệu loại lươn này có thật sự tồn tại trong thực tế không?

Theo truyền thuyết dân gian, "lươn trông trăng" là một loại lươn đồng lớn hơn so với lươn ruộng thông thường và có hai đặc điểm đặc biệt. Đầu tiên, chúng thích ăn xác động vật chết, chẳng hạn như xác chó mèo ngoài đồng. Thứ hai, chúng thường xuất hiện vào đêm trăng tròn, ngẩng cao đầu nhìn trăng, nên được gọi là "lươn mặt trăng."

Chính vì những câu chuyện này mà nhiều người tin rằng loại lươn này không thể ăn được. Tại một số địa phương, có quan niệm cho rằng lươn trông trăng có độc, và việc ăn phải nó có thể dẫn đến ngộ độc, thậm chí là tử vong.

Vậy liệu "lươn trông trăng" có thật không? Nếu có, làm thế nào để nhận biết và tránh ăn phải để bảo đảm an toàn? Theo các ghi chép lịch sử, lươn trông trăng lần đầu được nhắc đến từ thời nhà Minh ở Trung Quốc, qua câu chuyện về một chàng trai đã ăn phải loại lươn này và qua đời do ngộ độc. Từ đó, dân gian đã truyền tai nhau rằng lươn trông trăng rất độc.

Tuy nhiên, đây chỉ là một truyền thuyết và chưa có chứng cứ xác thực nào cho thấy lươn đồng có nguy hiểm. Ở Việt Nam, việc tiêu thụ lươn đồng đã trở thành một thói quen từ lâu, kéo dài từ Nam ra Bắc, và chưa ghi nhận trường hợp nào bị ngộ độc hay tử vong do ăn lươn.

Vì sao không nên ăn "lươn trông trăng"?

Nếu bạn từng bắt lươn, có thể bạn đã thấy chúng thỉnh thoảng nhô đầu lên khỏi mặt nước. Hiện tượng này thường xảy ra khi môi trường nước bị ô nhiễm hoặc thiếu oxy, buộc lươn phải nổi lên để thở. Lươn đồng thường hoạt động vào ban đêm, đặc biệt là trong những đêm trăng sáng, nên việc bắt lươn cũng dễ dàng hơn.

Nhiều người lớn tuổi ở vùng quê thường truyền tai nhau rằng lươn càng lớn thì càng không ngon, có thể do đó là "lươn trông trăng." Tuy nhiên, những câu chuyện này chủ yếu mang tính chất truyền thuyết và không có cơ sở khoa học.