Luật mới quy định 32 trường hợp thuộc diện thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội, người dân cần nắm bắt để đối chiếu để bảo vệ quyền lợi.
32 trường hợp bị thu hồi đất phát triển kinh tế - xã hội
- Xây dựng các công trình giao thông, gồm: đường cao tốc, đường ôtô, đường trong đô thị, đường nông thôn kể cả các đường tránh, đường cứu nạn và đường trên đồng ruộng để phục vụ nhu cầu đi lại chung của mọi người, các điểm dừng xe, điểm đón trả khách, các trạm thu phí giao thông, công trình kho bãi, nhà để ôtô; hoặc bến phà, bến xe, trạm dừng nghỉ; các loại hình đường sắt; nhà ga đường sắt; hoặc các loại cầu, hầm phục vụ giao thông; hoặc công trình đường thủy nội địa, hàng hải; hoặc công trình hàng không; tuyến cáp treo và nhà ga cáp treo; hoặc cảng cá, cảng cạn; trụ sở, văn phòng, cơ sở kinh doanh dịch vụ trong ga, cảng, bến xe; hoặc hành lang bảo vệ an toàn công trình giao thông mà phải thu hồi đất để lưu không; hoặc các kết cấu khác phục vụ giao thông vận tải.
- Xây dựng các công trình thủy lợi, gồm: đê điều, kè, cống, đập, tràn xả lũ, hồ chứa nước, đường hầm thủy công hoặc hệ thống cấp nước, thoát nước, tưới nước, tiêu nước kể cả hành lang bảo vệ công trình thủy lợi mà phải sử dụng đất; hoặc công trình thủy lợi đầu mối kể cả nhà làm việc hoặc nhà kho, cơ sở sản xuất, sửa chữa, bảo dưỡng.
- Xây dựng các công trình cấp nước, thoát nước, gồm: nhà máy nước; hoặc trạm bơm nước; bể, tháp chứa nước; hoặc tuyến ống cấp nước, thoát nước; hoặc hồ điều hòa; công trình xử lý nước, bùn, bùn cặn kể cả nhà làm việc, nhà kho hoặc cơ sở sản xuất, sửa chữa, bảo dưỡng.
- Xây dựng các công trình xử lý chất thải, gồm: trạm trung chuyển; hoặc bãi chôn lấp rác; khu liên hợp xử lý, khu xử lý, cơ sở xử lý chất thải hoặc chất thải nguy hại kể cả nhà làm việc, nhà kho, cơ sở sản xuất, sửa chữa, bảo dưỡng.
- Xây dựng các công trình năng lượng, chiếu sáng công cộng, gồm: nhà máy điện và công trình phụ trợ; hoặc các đập, kè, hồ chứa nước, đường dẫn nước phục vụ cho nhà máy thủy điện; hoặc đường dây truyền tải điện và trạm biến áp; hoặc công trình kinh doanh dịch vụ, sửa chữa, bảo dưỡng thuộc phạm vi nhà máy điện; hệ thống chiếu sáng công cộng.
- Xây dựng các công trình dầu khí, gồm: giàn khai thác, công trình phục vụ khai thác, xử lý dầu khí, nhà máy lọc hóa dầu hoặc nhà máy chế biến khí, nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học; hoặc kho chứa dầu thô, kho chứa, trạm bơm xăng, dầu, khí, hệ thống đường ống dẫn, hành lang bảo vệ an toàn công trình để bảo đảm an toàn kỹ thuật; hoặc công trình kinh doanh dịch vụ, sửa chữa, bảo dưỡng.
- Xây dựng các công trình hạ tầng bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin, gồm: nhà, trạm, cột ăng ten, cột treo cáp hoặc cống, bể, ống cáp, hào, tuy nen kỹ thuật và công trình hạ tầng kỹ thuật liên quan khác để lắp đặt thiết bị phục vụ viễn thông và thiết bị được lắp đặt vào đó để phục vụ viễn thông; trung tâm dữ liệu; hoặc kể cả hành lang bảo vệ an toàn các công trình để bảo đảm an toàn kỹ thuật mà không được sử dụng vào mục đích khác; hệ thống cơ sở khai thác bưu gửi và điểm phục vụ bưu chính; hoặc các điểm bưu điện - văn hóa xã; hoặc công trình kinh doanh dịch vụ, sửa chữa, bảo dưỡng.
- Xây dựng chợ dân sinh hoặc chợ đầu mối.
- Xây dựng công trình tín ngưỡng, gồm: đình, đền, am, miếu hoặc công trình tín ngưỡng hợp pháp khác.
- Xây dựng các công trình tôn giáo, gồm: trụ sở của tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc; hoặc chùa, nhà thờ, nhà nguyện, thánh đường, thánh thất; trường đào tạo người chuyên hoạt động tôn giáo; hoặc tượng đài, bia, tháp và công trình tôn giáo hợp pháp khác.
- Xây dựng các khu vui chơi, giải trí công cộng, sinh hoạt cộng đồng, gồm: công viên, vườn hoa, bãi tắm và khu vực dành cho vui chơi giải trí công cộng khác; hoặc công trình hội họp hoặc hoạt động khác phù hợp với phong tục, tập quán của cộng đồng dân cư ở địa phương.
- Xây dựng trụ sở các cơ quan Đảng, nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội và tổ chức khác được nhà nước giao nhiệm vụ hoặc hỗ trợ kinh phí hoạt động thường xuyên.
- Xây dựng các trụ sở hoặc văn phòng đại diện của các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc cơ quan Đảng, nhà nước hoặc tổ chức chính trị - xã hội.
- Xây dựng các cơ sở văn hóa, di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh, gồm: trung tâm hội nghị, nhà hát, nhà văn hóa, trung tâm văn hóa, cung văn hóa, câu lạc bộ, rạp chiếu phim, rạp xiếc; hoặc công trình di tích; công trình có tính biểu trưng, nghệ thuật, cung thiếu nhi, nhà thiếu nhi, trung tâm hoạt động thanh thiếu nhi, nhà bảo tàng, nhà triển lãm, thư viện, cơ sở sáng tác văn học, cơ sở sáng tác nghệ thuật, nhà trưng bày tác phẩm nghệ thuật, trụ sở của đoàn nghệ thuật; hoặc công trình mở rộng, cải tạo, tu bổ, phục hồi, phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh đã được xếp hạng hoặc được UBND cấp tỉnh đưa vào danh mục kiểm kê di tích; hoặc các cơ sở văn hóa khác do nhà nước thành lập hoặc cho phép hoạt động.
- Xây dựng cơ sở y tế, các dịch vụ xã hội được nhà nước thành lập hoặc cho phép hoạt động, gồm: khám bệnh, chữa bệnh; phục hồi chức năng; hoặc y tế dự phòng; dân số; kiểm nghiệm; hoặc kiểm chuẩn, kiểm định; hoặc giám định y khoa; giám định pháp y; sản xuất thuốc; hoặc sản xuất thiết bị y tế; trung tâm cung cấp dịch vụ công tác xã hội, cơ sở bảo trợ xã hội; trung tâm chữa bệnh, giáo dục, lao động xã hội; hoặc trung tâm điều dưỡng người có công; hoặc cơ sở trợ giúp trẻ em; cơ sở tham vấn, tư vấn chăm sóc người cao tuổi, người khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, người nhiễm HIV/AIDS, người tâm thần; hoặc cơ sở cai nghiện ma túy; các cơ sở nuôi dưỡng người già, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt.
- Xây dựng các cơ sở giáo dục, đào tạo được nhà nước thành lập hoặc cho phép hoạt động, gồm: nhà trẻ, trường mẫu giáo, trường mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông, cơ sở giáo dục thường xuyên hoặc trường chuyên biệt, cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp.
- Xây dựng các cơ sở thể dục, thể thao do nhà nước thành lập hoặc cho phép hoạt động, bao gồm: khu liên hợp thể thao hoặc trung tâm đào tạo, huấn luyện vận động viên thể thao; sân vận động, cơ sở thi đấu, tập luyện các môn thể thao.
- Xây dựng các cơ sở khoa học và công nghệ do nhà nước thành lập hoặc cho phép hoạt động, gồm: tổ chức nghiên cứu, phát triển, dịch vụ khoa học và công nghệ; hoặc tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; hoặc cơ sở ươm tạo công nghệ, cơ sở ươm tạo doanh nghiệp khoa học và công nghệ; hoặc công viên khoa học, công nghệ; bảo tàng khoa học; hệ thống chuẩn đo lường.
- Xây dựng các cơ sở ngoại giao, gồm: trụ sở các đại sứ quán, lãnh sự quán hoặc văn phòng đại diện của các tổ chức ngoại giao nước ngoài, các tổ chức phi chính phủ có chức năng ngoại giao; hoặc cơ sở ngoại giao đoàn do nhà nước quản lý.
- Xây dựng công trình sự nghiệp về xử lý môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học hoặc khí tượng, thủy văn, đăng kiểm, kiểm dịch động vật, thực vật.
- Dự án đầu tư xây dựng các nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang, trừ trường hợp thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất; hoặc xây dựng nhà công vụ; hoặc đầu tư cải tạo, xây dựng lại các nhà chung cư, trừ trường hợp chủ sở hữu nhà chung cư thỏa thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho các chủ đầu tư; dự án tái định cư.
- Dự án khu công nghiệp, cụm công nghiệp; hoặc khu công nghệ cao; khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; hoặc khu công nghệ thông tin tập trung; khu lâm nghiệp ứng dụng công nghệ cao; hoặc khu phi thuế quan trong khu kinh tế.
- Dự án các khu sản xuất, chế biến nông sản, lâm sản, thủy sản, hải sản tập trung có quy mô lớn, tập trung đồng bộ về kết cấu hạ tầng dùng chung từ các khâu sản xuất đến chế biến nông sản, lâm sản, thủy sản, hải sản phục vụ trên phạm vi liên huyện, liên tỉnh hoặc liên vùng; hoặc dự án trồng, bảo tồn gen cây thuốc để phát triển dược liệu y học cổ truyền.
- Thực hiện hoạt động lấn biển.
- Hoạt động khai thác khoáng sản đã được các cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép, kể cả hạng mục công trình phục vụ cho việc khai thác, hoặc chế biến khoáng sản và hành lang bảo vệ an toàn cho việc khai thác.
- Dự án vùng phụ cận các điểm kết nối giao thông hoặc các tuyến giao thông có tiềm năng phát triển.
- Thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu đô thị có công năng phục vụ hỗn hợp hoặc đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội với nhà ở theo quy định của pháp luật về xây dựng để xây dựng mới hoặc cải tạo, chỉnh trang đô thị; hoặc dự án khu dân cư nông thôn.
- Nghĩa trang, nhà tang lễ, các cơ sở hỏa táng, cơ sở lưu giữ tro cốt.
- Dự án bố trí đất ở, đất sản xuất cho đồng bào các dân tộc thiểu số để thực hiện chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số.
- Xây dựng các công trình trên mặt đất phục vụ vận hành, khai thác, sử dụng công trình ngầm.
- Dự án đã được Quốc hội, Thủ tướng chấp thuận hoặc quyết định chủ trương đầu tư.
- Dự án khác cần thu hồi đất thực hiện các dự án, công trình vì lợi ích quốc gia, công cộng mà không thuộc các trường hợp nêu trên hoặc Quốc hội sẽ bổ sung theo trình tự rút gọn.
