Những bậc tài trí cao nhân xưa thường rất ít nói bởi người xưa dạy rằng càng nói nhiều càng tổn phúc khí. Đặc biệt có 3 điều quan trọng dưới đây càng giấu kín càng tốt. Đây không phải là sự cổ xúy cho việc sống khép kín hay đa nghi, mà là nghệ thuật giữ gìn năng lượng tích cực cho bản thân và tránh những điều thị phi không đáng có.
Vậy, theo người xưa, đâu là ba điều càng giấu kín càng an lành, không hao tổn phúc phần? Hãy cùng tìm hiểu để biết cách sống sao cho thuận đạo lý và vững bền nội tâm.
1. Những nỗi buồn khổ của bản thân – nên giữ lại cho riêng mình
Trong cuộc sống, ai rồi cũng có những nỗi niềm riêng – từ thất bại trong công việc, tổn thương trong tình cảm, cho đến những lúc cảm thấy bế tắc, mất phương hướng. Nhưng người xưa vẫn thường khuyên rằng: những nỗi buồn, sự khổ tâm nên giữ lại trong lòng, chỉ nên chia sẻ với người thực sự thấu hiểu và tin tưởng.
Vì sao lại như vậy? Bởi không phải ai cũng có đủ lòng cảm thông để lắng nghe, và không phải ai nghe chuyện của bạn cũng mong bạn khá lên. Có người lắng nghe để sẻ chia, nhưng cũng có người chỉ tò mò, thậm chí dùng nỗi đau của bạn làm chủ đề bàn tán sau lưng.
Việc nói ra quá nhiều những điều tiêu cực không giúp bạn nhẹ lòng hơn, mà còn dễ mất đi sự bình tĩnh, mất phương hướng, và tạo ra hình ảnh yếu đuối trong mắt người khác. Quan trọng hơn, khi bạn quen với việc than vãn, bạn sẽ bị cuốn vào vòng xoáy tiêu cực mà không biết.
Người xưa nói: “Buồn để trong lòng, vui để người khác thấy.” Chính là để nhắc nhở rằng, giữ kín nỗi khổ, bình thản vượt qua là một loại bản lĩnh. Người biết im lặng chịu đựng, kiên trì bước tiếp mới là người mạnh mẽ thật sự.
2. Những thành công, niềm vui và phúc phần – càng âm thầm càng vững bền
Khi đạt được thành công, niềm vui, hoặc phúc phần trong đời – như được thăng tiến, làm ăn thuận lợi, gia đình viên mãn – con người cũng lại thường có xu hướng chia sẻ ngay với người khác. Tuy nhiên, theo người xưa, đó lại là điều cần cẩn trọng.
Người xưa nói: “Vui quá lộ liễu, dễ sinh đố kỵ. Phúc quá phô trương, dễ hao tổn.” Đó là lời cảnh tỉnh dành cho những ai thường xuyên phô bày thành quả của mình quá sớm. Khi bạn chia sẻ niềm vui, người thật lòng mừng cho bạn không nhiều bằng những người âm thầm ganh tỵ. Lòng người vốn phức tạp, không dễ đoán định.
Bên cạnh đó, việc khoe khoang thành công dễ khiến bạn mất tập trung vào hành động, dễ tự mãn hoặc bị chi phối bởi ánh nhìn, bình luận từ bên ngoài. Điều này cũng làm giảm năng lượng tích cực mà bạn vừa tích lũy được, khiến phúc phần bị “rò rỉ” mà không hay biết.
Người xưa tin rằng: phúc phần càng lớn thì càng phải biết giữ mực khiêm nhường. Thành công thực sự không nằm ở việc được bao nhiêu người biết tới, mà là bạn giữ được bao lâu, và nuôi dưỡng nó bằng cách nào. Chỉ khi sống âm thầm nhưng chắc chắn, bạn mới tạo dựng được nền móng vững bền cho cuộc đời mình.
3. Kế hoạch dự định tương lai – chưa thành đừng vội nói ra
Trong tâm lý học hiện đại, hiện tượng "nói trước mất hay" được lý giải bởi việc chia sẻ quá sớm mục tiêu của mình có thể tạo ra cảm giác đã đạt được điều đó, làm giảm động lực hành động thật sự.
Người xưa cũng đã đúc kết điều này qua câu: “nói trước bước không qua” hay “Chưa ra khỏi cửa đã tính đường làm quan”. Việc tiết lộ quá sớm kế hoạch tương lai, nhất là khi nó chưa rõ ràng hoặc chắc chắn, dễ khiến bạn bị phân tâm, bị tác động bởi ý kiến người ngoài, thậm chí vướng phải ánh mắt ghen ghét hoặc lời nói gieo tai họa.
Giữ kín kế hoạch không có nghĩa là thiếu tự tin, mà là sự khôn ngoan của người hiểu được rằng: mọi điều trong đời cần thời gian, cần hành động và sự kiên nhẫn. Khi thành quả chín muồi, người xưa gọi đó là “hữu xạ tự nhiên hương” – không cần nói cũng tự lan tỏa.
Giữ kín 3 điều để giữ phúc – bài học muôn đời
Trong thời đại bùng nổ thông tin, con người ngày càng dễ dàng chia sẻ mọi điều lên mạng xã hội, từ cảm xúc cá nhân, chuyện đời tư đến những dự định tương lai. Tuy nhiên, điều đó cũng đi kèm rủi ro: bị đánh giá sai, bị lợi dụng thông tin, hay đơn giản là bị cuốn vào vòng xoáy của thị phi.
Người xưa dạy: “Tâm an thì phúc đến”. Muốn tâm an, trước hết phải biết giữ lời, giữ ý và giữ kín những điều cần thiết. Không phải chuyện gì cũng phải nói ra, không phải cảm xúc nào cũng nên bộc lộ. Giữ kín ba điều trên – nỗi buồn cá nhân, thành công phúc phần, kế hoạch tương lai – chính là cách giữ lấy an lành và tích lũy phúc khí cho mình và gia đạo.
Sống ở đời, có những lúc nên mở lòng chia sẻ, nhưng cũng có những lúc cần biết giữ kín lại. Đó chính là một loại bản lĩnh. Như người xưa từng nói: “Người biết nói là người khôn, nhưng người biết im lặng đúng lúc mới thực sự trí tuệ.”
