Champions League: Nghệ thuật chơi biên

Đơn vị phân tích trận đấu của UEFA cùng cựu HLV tuyển Anh Sir Gareth Southgate đã mổ xẻ cách các cầu thủ chạy cánh đang tạo dấu ấn ở C1.
Vlahovic ăn mừng bàn thắng vào lưới Dortmund.
Vlahovic ăn mừng bàn thắng vào lưới Dortmund.

Sự trở lại của vai trò cầu thủ chạy cánh

Ngay sau lượt trận mở màn Champions League, vai trò của những cầu thủ chạy biên đã trở thành tâm điểm.

Dù là những pha tạt bóng, căng ngang cắt ngược, treo bóng về gần cột dọc hay cắt vào trung lộ theo phong cách Mohamed Salah của Liverpool, các cầu thủ chạy cánh đã mang đến rất nhiều chất liệu để đội ngũ phân tích của UEFA nghiên cứu trước loạt trận thứ hai.

Cùng với những quan sát của Sir Gareth Southgate – người trực tiếp phân tích trận Newcastle gặp Barcelona – bài viết này sẽ chỉ ra các biến thể tấn công từ hành lang biên ở lượt trận đầu.

Tạt bóng vào “hành lang bất định”

Ví dụ điển hình là bàn thắng của Anthony Gordon cho Newcastle trước Barcelona. Pha căng ngang sớm của Jacob Murphy được đưa vào khoảng trống giữa thủ môn và hàng thủ, nơi Southgate gọi là “corridor of uncertainty”.

Ông phân tích: “Đây là quả bóng khó nhất cho hậu vệ khi họ phải chạy về khung thành và chỉ cần một bước sai là phản lưới nhà.”

Một minh họa khác là bàn thắng thứ hai của Dusan Vlahovic cho Juventus trước Dortmund, sau đường chuyền sệt từ cánh phải của Pierre Kalulu. Southgate chỉ ra rằng Vlahovic đã đọc tình huống sớm, di chuyển chen giữa hai hậu vệ và tận dụng lợi thế khi họ chưa kịp xoay sở.

“Trong các tình huống này, cầu thủ dứt điểm chỉ cần tập trung vào tiếp xúc chuẩn xác. Bóng đã có lực từ trước, nhiệm vụ chính là hướng nó đúng hướng khung thành,” Southgate nói.

Chìa khóa để tìm khoảng trống

Bên cạnh những pha tạt sớm, cầu thủ biên cũng tạo đột biến bằng các cú căng ngang hoặc treo bóng về gần cột dọc.

Trận Athletic Bilbao – Arsenal là ví dụ tiêu biểu. Leandro Trossard thoát khỏi sự kèm cặp của Aitor Paredes và đón cú căng ngang của Gabriel Martinelli để ghi bàn. Southgate nhận xét: “Trossard di chuyển ra sau lưng hậu vệ, tìm không gian ở vị trí tưởng như không thể. Đây là canh bạc nhưng đã được đền đáp nhờ đúng thời điểm.”

Một ví dụ khác là bàn thắng của Youssoupha Mbodji trong trận Slavia Praha gặp Bodo/Glimt, sau quả tạt về của Lukas Provod. Sự di chuyển của Michal Sadilek ở trung lộ đã hút hậu vệ, mở khoảng trống cho Mbodji.

Tương tự, bàn thắng của Robert (Copenhagen) trước Leverkusen cho thấy tầm quan trọng của việc đưa nhiều người vào vòng cấm. Viktor Claesson hút người, còn Robert chậm rãi chọn vị trí và hưởng lợi từ tình huống đó.

Salah là một chân chạy cánh lợi hại.
Salah là một chân chạy cánh lợi hại.

Khi cầu thủ biên cắt vào trong

Một khía cạnh khác là khi các cầu thủ chạy cánh không tạt mà tự dẫn bóng cắt vào trung lộ.

Rafa Benitez từng phân tích các pha đi bóng của Mohamed Salah trước Atletico Madrid: điểm mạnh của cầu thủ thuận chân trái đá cánh phải là rất khó ngăn cản khi họ cắt vào trong. Arjen Robben từng là bậc thầy ở kiểu xử lý này.

Tuần trước, Khvicha Kvaratskhelia ghi bàn tuyệt đẹp cho Paris Saint-Germain trước Atalanta theo cách tương tự. Anh được hưởng lợi từ sự di chuyển giãn biên của Joao Neves và Senny Mayulu, kéo dãn hàng thủ và mở khoảng trống cho cú sút.

Southgate giải thích: “Quyết định của cầu thủ tấn công ở những khoảnh khắc này mang tính bản năng. Nếu được trao cơ hội, họ sẽ sút; còn khi bị ép, họ sẽ tìm đồng đội đang khai thác khoảng trống phía sau.”

Southgate nhấn mạnh: “HLV có thể xây dựng các mảng miếng, nhưng ở 1/3 cuối sân, quyết định bản năng và chất lượng cá nhân mới là mấu chốt. Bạn muốn cầu thủ của mình chơi theo nhịp độ, thoải mái và không bị gò bó suy nghĩ.”

Ở cấp độ Champions League, nơi thời gian và không gian cực kỳ hạn hẹp, những khoảnh khắc sáng tạo bản năng từ các cầu thủ chạy cánh có thể là yếu tố quyết định thành bại.