Đối với nhiều người, Graham được biết đến là cựu giám đốc nghiên cứu của Liverpool, người cùng Michael Edwards thúc đẩy khoa học dữ liệu từ một phòng nhỏ ở Melwood và trở thành nhân tố chính giúp một trong những CLB hàng đầu nước Anh quay trở lại đỉnh cao.
Graham rời Liverpool năm 2023 và năm ngoái cho ra sách How to Win the Premier League. Liệu Ratcliffe đã đọc cuốn sách chưa? Một số người thân cận với tỷ phú dầu khí này không chắc, nhưng khẳng định ông sẽ không ngạc nhiên nếu được hỏi. Nếu dự án Project 150 được hoàn thành, rất có thể cuốn sách sẽ xuất hiện trên bàn đầu giường của Ratcliffe trước năm 2028.
Nếu ông đã đọc hoặc sẽ đọc, Ratcliffe sẽ biết một trong những yếu tố trọng tâm trong phương pháp tiếp cận dữ liệu của Liverpool là mô hình ‘possession value’ của Graham, giúp đo xem mỗi hành động của cầu thủ khi có bóng đóng góp tích cực hay tiêu cực đến khả năng ghi bàn hoặc thủng lưới. Mô hình này phần nào chịu ảnh hưởng từ khái niệm “usage” (mức độ một cầu thủ ảnh hưởng đến đợt tấn công khi họ có bóng) của Dean Oliver trong cuốn Basketball on Paper, và có thể áp dụng tương tự cho bóng đá.
Tóm gọn, một cầu thủ chỉ có thể ghi bàn nếu họ có cú dứt điểm. Nhưng dứt điểm thường kết thúc một đợt tấn công; đội bóng chỉ có thể ghi bàn khi giữ bóng. Đôi khi, chuyền thêm một đường hoặc vượt qua đối thủ bằng kỹ thuật cá nhân là phương án tối ưu.
Lý tưởng, những cầu thủ tấn công hàng đầu cần hội tụ cả ba yếu tố trên – biết khi nào nên dứt điểm, khi nào nên chuyền và khi nào nên rê bóng. Graham gọi người như vậy là “triple threat” (mũi đinh ba - một mẫu cầu thủ tấn công lý tưởng trong bóng đá hiện đại).
“Những cầu thủ này khó bị kèm cặp. Họ có thể chọn chuyền hoặc rê bóng thay vì chỉ dứt điểm. Và họ sử dụng ít lần cầm bóng hơn những người chỉ biết dứt điểm.” – Graham viết.
Bộ phận nghiên cứu của Liverpool từng tin họ có ba “triple threat” ở Salah, Sadio Mane và Roberto Firmino. Mỗi người đều có điểm mạnh khác nhau và bổ trợ cho nhau: Firmino với khả năng liên kết và chuyền đúng người, hoàn thiện hiệu quả dứt điểm của Salah.
Liverpool: Chiến thắng từ dữ liệu đơn giản mà tinh tế
Dù dùng công thức phức tạp, Liverpool đặt nền tảng vào logic đơn giản: hàng công mạnh là hàng công cân bằng, nơi các cầu thủ bổ trợ lẫn nhau và không có điểm yếu rõ ràng.
Vậy Ratcliffe có thực sự chú ý đến trang 152 của cuốn sách không? Việc nhắm đến, theo đuổi và đạt được thỏa thuận ký hợp đồng với Bryan Mbeumo ít nhất cho thấy dấu hiệu đó. Không cầu thủ Premier League nào ngoài Anfield tạo ra nhiều giá trị cho đợt tấn công của đội mình như tiền đạo cánh Brentford, theo chỉ số On-Ball Value (OBV) của StatsBomb.
Các chỉ số cho thấy, chỉ có Salah có giá trị tấn công cao hơn Mbeumo trong mùa giải vừa qua. Những con số này là tổng giá trị chứ không tính trên mỗi 90 phút, giúp các cầu thủ thi đấu nhiều như Salah và Mbeumo có lợi thế.
OBV bao gồm cả đóng góp tích cực lẫn tiêu cực, trừ điểm do sai lầm. Tuy nhiên, Mbeumo vẫn xếp hạng cao, dù chơi nhiều phút cũng đồng nghĩa khả năng dính sai lầm tăng theo. Dù vậy, khả năng tận dụng cơ hội của anh vẫn nổi bật.
Man United có thể kỳ vọng Mbeumo lặp lại 20 bàn ở giải đấu – đứng thứ tư trong danh sách ghi bàn mùa trước và là kỷ lục cá nhân. 5 bàn trong đó từ penalty, trách nhiệm mà khó có thể thay thế Bruno Fernandes ở Old Trafford.
Mbeumo: Thứ gì đó hơn cả ghi bàn
Mùa trước, Mbeumo đạt xG 12.3 nhưng dứt điểm vượt chỉ tiêu. Tuy khó trở thành thường xuyên, nhưng xét về cơ bản, mùa giải vừa qua thực sự là “đáy” của anh: 2.08 cú sút/90 phút và 0.20 xG không tính penalty – thấp nhất từ khi anh vào Premier League.
Dữ liệu được StatsBomb cung cấp; so sánh với các tiền vệ cánh/tiền vệ tấn công tại Premier League.
Mbeumo bù đắp bằng việc đem lại giá trị kinh tế trong kỹ năng dứt điểm: đưa những cơ hội chất lượng thấp lên bàn thắng, nằm ở phân vị 89 trong nhóm cầu thủ tấn công. Đáng chú ý, kỹ năng tạt bóng vào cấm địa từ hành lang rộng góp phần tạo cơ hội cho đồng đội, đặc biệt từ tình huống cố định mà Brentford tổ chức rất kỹ.
Mbeumo & Cunha: Giải pháp đa dạng cho Man United
Điểm mạnh của cả Mbeumo và Matheus Cunha – tân binh khác của Quỷ đỏ – nằm ở khả năng kéo bóng, tịnh tiến bóng. Điểm yếu hàng công của United mùa trước chính là thiếu sự sáng tạo ngoài Fernandes.
Cunha có những bàn thắng đẹp từ xa nhưng chỉ số Shot OBV thấp, có thể kéo giựt kết quả đội. Trong khi đó, cả hai đều giữ vai trò kiến tạo mạnh mẽ: Pass OBV của Mbeumo chỉ xếp sau Fernandes, Salah và Mikkel Damsgaard. Phong độ tạo cơ hội cho đồng đội cho thấy anh thiếu may mắn khi không có nhiều kiến tạo.
Liệu Mbeumo có phải mẫu “triple threat” cho United?
Mbeumo chủ yếu hoạt động ở hành lang, giữ vị trí rộng và chờ đợi để đột phá vào trong. Anh có thể mất trách nhiệm sút phạt đền ở United, nhưng vẫn có lợi từ tình huống cố định nhờ khả năng đặt bóng chính xác.
Cả Mbeumo và Cunha đều là mẫu cầu thủ đa diện – kiến tạo, rê dắt, dứt điểm – thứ hàng công Quỷ đỏ mùa trước rất thiếu. Như vậy, việc chọn Mbeumo có thể phản ánh rõ ràn bài học từ cuốn sách của Graham mà Ratcliffe (INEOS) muốn áp dụng ở Old Trafford.
Man United hi vọng đã tìm thấy “triple threat” cho riêng mình.
