Đầu tư hạn chế gây lo ngại
Một cuộc điều tra độc quyền từ Telegraph đã phơi bày mức đầu tư quá thấp vào công tác chống Doping ở ba môn thể thao hàng đầu nước Anh: bóng đá, bóng bầu dục và cricket. Trong đó, bóng đá, môn thể thao vua cho thấy bức tranh đáng báo động nhất.
Theo kết quả điều tra, bóng đá Anh chỉ chi khoảng 0,04% doanh thu của mình để truy quét Doping. Trong khi đó, bóng bầu dục có tỷ lệ 0,07% và cricket 0,06%. Con số này đặc biệt gây sốc nếu đặt trong bối cảnh Ngoại Hạng Anh, giải đấu giàu có và nổi tiếng nhất thế giới lại hoàn toàn không đóng góp đồng nào cho Cơ quan Phòng Chống Doping Vương quốc Anh (UKAD) trong giai đoạn tài chính từ 2021 đến 2025.
Toàn bộ chi phí chống Doping của bóng đá Anh hiện được gánh vác bởi Liên đoàn bóng đá Anh (FA), với khoản đóng góp hàng năm là 1,55 triệu bảng.
Phản ứng từ giới quản lý thể thao
Kết quả điều tra ngay lập tức gây ra làn sóng quan ngại. Nghị sĩ Clive Efford, một cựu thành viên của Ủy ban Văn hóa, Truyền thông và Thể thao thuộc Chính phủ Anh, bày tỏ sự thất vọng: “Thật không thể chấp nhận được khi một môn thể thao lớn như bóng đá lại không tham gia nhiều hơn vào cuộc chiến chống Doping. Cứ như thể họ muốn giả vờ rằng chuyện này không bao giờ xảy ra.”
Travis Tygart, Giám đốc Cơ quan Chống Doping Mỹ (USADA), người từng đóng vai trò quan trọng trong việc phanh phui bê bối Doping chấn động của Lance Armstrong, đã đưa ra một cảnh báo cứng rắn.
Ông nhấn mạnh rằng trong lịch sử, những môn thể thao như xe đạp và điền kinh chỉ thay đổi sau khi bê bối Doping bị lật tẩy, buộc họ phải nỗ lực nhiều hơn để bảo vệ sự trong sạch. Ông đặt câu hỏi: “Liệu sự công bằng trong thể thao có chỉ là ảo tưởng nếu các môn, nhất là bóng đá, không chi đủ tiền cho chống Doping?”
Những phát biểu này cho thấy vấn đề Doping không chỉ đơn thuần là câu chuyện về các xét nghiệm y học. Đây còn là câu chuyện về văn hóa thể thao, về niềm tin nơi người hâm mộ và cả những hệ lụy phía sau trận đấu, khi danh tiếng và sự nghiệp của cầu thủ có thể sụp đổ vì những lỗ hổng trong kiểm soát.
Trách nhiệm bị đùn đẩy
Khi bị chất vấn, đại diện Ngoại Hạng Anh khẳng định rằng công tác chống Doping không thuộc trách nhiệm của họ mà là của FA, cơ quan quản lý bóng đá Anh. Tuy nhiên, cách lập luận này đã bị chỉ trích vì trong nhiều môn thể thao khác, các giải đấu lớn thường phối hợp đóng góp chi phí cho công tác chống Doping.
Ví dụ, những giải marathon hàng đầu thế giới cùng chung tay tài trợ cho Đơn vị Liêm chính Điền kinh (AIU) để tổ chức thêm các cuộc kiểm tra.
Sự tương phản càng rõ ràng khi so sánh với những môn thể thao từng bị bê bối Doping tàn phá. Liên đoàn Xe đạp Quốc tế (UCI) chi tới 17,3% doanh thu hàng năm cho công tác phòng chống Doping. Liên đoàn Điền kinh Thế giới cũng dành 15% ngân sách để vận hành hệ thống giám sát. Trong khi đó, bóng đá Anh chỉ đầu tư vỏn vẹn con số 0,04%.
Thực trạng kiểm tra và sự thiếu minh bạch
Số tiền 1,55 triệu bảng mà FA chi trả mỗi năm được chuyển cho UKAD để tiến hành xét nghiệm. UKAD thực hiện khoảng 9.000 cuộc kiểm tra mỗi năm trên nhiều môn thể thao, trong đó có 2.865 cuộc xét nghiệm ở năm hạng đấu cao nhất của bóng đá Anh. Con số này tương đương trung bình một cuộc kiểm tra cho mỗi cầu thủ mỗi mùa giải, quá ít để tạo sự răn đe thực sự.
Điều đáng nói là mức độ minh bạch của các cơ quan thể thao còn quá thấp. Nhiều liên đoàn quốc tế lớn như FIFA, Liên đoàn Bóng bầu dục Thế giới và Liên đoàn Ba môn phối hợp Thế giới đã từ chối công bố chi tiêu chống Doping dù được yêu cầu nhiều lần. Sự im lặng này khiến dư luận đặt ra nghi vấn về mức độ nghiêm túc trong việc giữ gìn sự trong sạch của các môn thể thao.
Phản ứng chính thức và thực tế trái ngược
FA khẳng định việc sử dụng Doping trong bóng đá Anh là “hiếm” và họ tài trợ cho “một trong những chương trình chống Doping hàng đầu thế giới”. Tổ chức Chống Doping Thế giới (WADA) cũng khuyến khích các liên đoàn tăng cường đầu tư để bảo đảm thể thao trong sạch.
Tuy nhiên, những tuyên bố này khó làm vơi bớt lo ngại, đặc biệt khi các trường hợp như Mykhailo Mudryk bị cáo buộc dương tính với chất cấm meldonium vẫn còn đang chờ kết luận. Vụ việc cho thấy nguy cơ Doping chưa bao giờ biến mất. Nó có thể âm thầm phá hủy uy tín và niềm tin vào môn thể thao vua.
Câu hỏi còn bỏ ngỏ
Trong khi những con số về chi phí và tần suất kiểm tra được công bố, điều quan trọng hơn là liệu bóng đá có thực sự nghiêm túc với cuộc chiến chống Doping hay không? Nếu chỉ phản ứng khi một vụ bê bối lớn bùng nổ, cái giá phải trả sẽ không chỉ là án phạt dành cho một vài cá nhân mà còn là sự đánh mất niềm tin của hàng triệu người hâm mộ.
Vấn đề Doping trong bóng đá không chỉ hiện diện trên sân cỏ mà còn đeo bám cầu thủ phía sau trận đấu. Nó làm nảy sinh nỗi nghi ngờ, ảnh hưởng đến hình ảnh và sự nghiệp, đồng thời đặt ra thách thức đối với uy tín của toàn bộ hệ thống bóng đá Anh.
Chính vì thế, thay vì chờ đợi một vụ scandal long trời lở đất, việc đầu tư nghiêm túc và minh bạch vào chống Doping cần trở thành ưu tiên hàng đầu.
