Tẩy trắng hải sản – mối nguy ẩn sau lớp vỏ sáng bóng
Không ít người tiêu dùng bị đánh lừa bởi vẻ ngoài bắt mắt của các loại hải sản trên kệ chợ: tôm trắng nõn, mực trong veo, ngao không chút bùn đất… Ít ai biết rằng, để giữ được “độ tươi” lâu hơn hoặc khiến sản phẩm trông hấp dẫn, một số tiểu thương đã dùng đến hóa chất công nghiệp như oxy già, formol hoặc chất tẩy trắng sulfit.
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ sinh học và Thực phẩm – Đại học Bách Khoa Hà Nội), chia sẻ trên VnExpress: “Những hóa chất này có thể gây tổn thương gan, thận, thậm chí là ung thư nếu tích tụ lâu dài trong cơ thể.”
Điều đáng lo ngại là nhiều người tiêu dùng chưa có đủ kiến thức để phân biệt đâu là hải sản sạch, đâu là hải sản đã bị can thiệp bằng hóa chất.
Tôm sú – từ đen xì hóa trắng tinh
Tôm là một trong những loại hải sản bị "tẩy trắng" phổ biến nhất. Những con tôm sú tự nhiên thường có lớp vỏ hơi ngả màu, có vết đốm hoặc hơi đen ở phần đầu. Tuy nhiên, nhiều người lại cho rằng tôm càng trắng thì càng tươi. Đây chính là điểm khiến người bán dễ "qua mặt".
Để làm tôm trắng hơn, người bán có thể ngâm tôm trong hydrogen peroxide (oxy già) hoặc dung dịch sulfit, khiến tôm mất màu tự nhiên và trông hấp dẫn hơn.
Cách nhận biết:
- Tôm quá trắng, bóng, đồng màu bất thường.
- Phần đầu dễ rơi ra, thân mềm nhũn, không đàn hồi.
Mực ống – trông trong veo nhưng hóa ra “ngậm độc”
Mực ống là “nạn nhân” quen thuộc của các chiêu trò tẩy trắng vì dễ ngả màu sau khi để lâu ngoài môi trường. Để giữ được độ sáng trắng, người bán thường ngâm mực vào dung dịch nước vôi trong, oxy già hoặc chất tẩy công nghiệp.
Theo thông tin từ ZingNews, các chuyên gia y tế cảnh báo những chất này không chỉ gây kích ứng đường tiêu hóa mà còn có nguy cơ gây biến đổi tế bào nếu ăn trong thời gian dài.
Dấu hiệu cần cảnh giác:
- Mực trắng đục, thân trơn bóng bất thường, không còn độ nhớt tự nhiên.
- Cắt ra không có mùi tanh đặc trưng mà có mùi lạ, hơi hắc.
Ngao – trắng sạch “đến lạ”
Ngao tự nhiên thường có vỏ hơi bẩn, có bùn đất bám, nhất là sau khi mới thu hoạch. Nhưng nếu bạn thấy ngao quá trắng, vỏ sạch bong, thậm chí có mùi thơm nhẹ thì rất có thể đã được ngâm hóa chất tẩy rửa.
Nhiều người lầm tưởng rằng ngao sạch là do rửa kỹ, nhưng thực chất, không ít cơ sở chế biến đã dùng chất tẩy clo hoặc formol để “đánh bóng” ngao trước khi đưa ra thị trường.
Dấu hiệu:
- Vỏ ngao trắng đều, trơn láng bất thường.
- Khi luộc lên, nước ngao có màu đục và mùi lạ.
Bạch tuộc – càng trắng càng nguy hiểm
Bạch tuộc tươi thường có màu xám nhạt hoặc hơi đục, thân mềm tự nhiên và có vết mực nhẹ. Nếu bạn thấy bạch tuộc trắng tinh như bột, có thể đó là sản phẩm đã qua xử lý bằng sunfit hoặc chất tẩy.
Trên Dân Trí, bác sĩ Trần Ngọc Lưu Phương (Bệnh viện Nguyễn Tri Phương) cảnh báo: “Các chất như natri sulfit khi dùng quá liều có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày, gan, thận và nguy cơ gây ung thư nếu dùng lâu dài.”
Cá khô – tẩy trắng để… “mới như vừa phơi”
Không chỉ hải sản tươi, cá khô cũng là đối tượng của hóa chất tẩy trắng để che đi độ cũ, mốc hoặc ươn. Những mẻ cá phơi lại hoặc đã qua đông lạnh được ngâm trong dung dịch sunfit hoặc clo để có màu tươi, bóng mượt.
Dấu hiệu cần tránh:
- Cá khô trắng bất thường, thơm nồng mùi hóa chất.
- Không có mùi tanh nhẹ tự nhiên của cá biển.
Làm sao để bảo vệ bản thân và gia đình?
- Chọn nơi uy tín: Ưu tiên mua hải sản ở cửa hàng quen thuộc, có nguồn gốc rõ ràng, hoặc chuỗi siêu thị lớn.
- Tự chế biến: Nên chọn mua hải sản còn sống hoặc chưa sơ chế để tự làm sạch tại nhà.
- Quan sát kỹ màu sắc, kết cấu, mùi vị: Những biểu hiện bất thường như quá trắng, mùi lạ, kết cấu nhão… cần tuyệt đối tránh.
- Tỉnh táo khi thấy giá rẻ bất thường: Hải sản tươi ngon không bao giờ quá rẻ – nếu rẻ thì chắc chắn có “góc khuất”.
Lời kết
Một bữa cơm gia đình không chỉ là sự sum vầy mà còn là nơi chăm sóc sức khỏe cho những người ta yêu thương nhất. Đừng để chỉ vì thiếu một chút kiến thức mà phải trả giá bằng chính sức khỏe của bản thân và người thân.
Hải sản là món quà của biển – hãy lựa chọn sao cho xứng đáng với giá trị ấy.
